وصيت حضرت علی (ع) قبل از شهادت: شرك به خدا مياوريد و سنّت محمد (ص) را ضايع مگذاريد

شفقنا – خطبه 149، مشهور به آخرین خطبه امام علی (ع) است که بر طبق کتاب شریف نهج البلاغه، پس از ضربت خوردن آن حضرت و پیش از شهادت بیان فرموده اند.

به گزارش شفقنا، در این خطبه وصیت گونه آمده است:
ای مردم هر انسانی، چیزی را که از آن می گریزد، در همان هنگام گریز، آن چیز به او می رسد، و سر آمدن مدت عمر ، موجب رانده شدن جان از بدن است و گریز از فرا رسیدن اجل، باعث رسیدن به آن می باشد، چه بسیار روزهایی که سپری کردم و پشت سر گذاشتم که راز این امر را (یعنی مرگ را) جستجو می کردم، لیکن خداوند، جز نهان داشتن این راز، از چیز دیگری (یعنی آشکار ساختن آن) ابا دارد، چه دور است دست یافتن به این راز، (آن) علمی است که در مخزن اسرار الهی، نهان است،

اما وصیت من به شما درباره خدا این است که هیچ چیز را با وی شریک قرار ندهید و وصیت من به شما درباره محمد صلی الله علیه و آله این است که سنت او را ضایع مسازید، این دو ستون دین را به پا دارید و این دو چراغ را بر افروزید، تا آن گاه که از حق منحرف نشده اید، نکوهشی متوجه شما نخواهد بود، هر یک از شما به قدر توانایی، کوشش خویش را به کار ببرد و خداوند به جاهلان تخفیف داده است .
پروردگار شما، پروردگاری رحیم و دین شما، دینی استوار و مستقیم و امام شما، امامی علیم و بسیار دانا است من دیروز همنشین شما بودم و امروز، من موجب عبرت گرفتن شما هستم، و فردا از شما جدا خواهم بود، خداوند، مرا و شما را بیامرزاد.
اگر قدم من در این دنیا که جای لغزش است، پایدار بماند (یعنی زنده بمانم) پس همان است و زنده خواهم بود و اگر قدم از جا برود و بلغزد (و زنده نمانم) پس جز این نیست که ما در سایه شاخه های درختان و در محل وزش بادها قرار داشتیم و زیر سایه ابرهایی بودیم که پیوستگی اجزای آنها به یکدیگر از هم گسیخته و نابود شد و اثر آن در زمین محو گردید.
همانا من همسایه و همنشین شما بودم که بدن من روزی چند در نزد شما و با شما بود، دیری نخواهد گذشت که به دنبال این همنشینی از من جسدی خالی از روح باقی خواهد ماند، جسدی که بعد از متحرک بودن، ساکن خواهد بود و بعد از گویا بودن، خاموش خواهد شد، این بی حرکتی و خاموشی چشمان من و حرکت نکردن و سکون سر و دست و پای من، باید به شما پند بیاموزد، پس به راستی، مشاهده این حالات برای کسانی که طالب عبرت باشند، از منطقی که بلیغ و رسا باشد و از سخنی که مورد قبول همه کس باشد، پندآموزتر است.
خداحا فظی من با شما، از نوع خداحافظی مردی است که منتظر ملاقات با خداوند است، فردا شما درباره روزگار من می اندیشید و آنچه، راز و حقیقت آن از شما پنهان بود، برایتان آشکار می گردد و بعد از خالی شدن جای من و قرار گرفتن دیگری در آنجا که من بودم، (در آن وقت) مرا خواهید شناخت.

متن عربی:

149-  و من كلام له (عليه السلام) قبل موته :
أَيُّهَا النَّاسُ كُلُّ امْرِئٍ لَاقٍ مَا يَفِرُّ مِنْهُ فِي فِرَارِهِ الْأَجَلُ مَسَاقُ النَّفْسِ وَ الْهَرَبُ مِنْهُ مُوَافَاتُهُ كَمْ أَطْرَدْتُ الْأَيَّامَ أَبْحَثُهَا عَنْ مَكْنُونِ هَذَا الْأَمْرِ فَأَبَى اللَّهُ إِلَّا إِخْفَاءَهُ هَيْهَاتَ عِلْمٌ مَخْزُونٌ أَمَّا وَصِيَّتِي فَاللَّهَ لَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ مُحَمَّداً (صلى الله عليه وآله) فَلَا تُضَيِّعُوا سُنَّتَهُ أَقِيمُوا هَذَيْنِ الْعَمُودَيْنِ وَ أَوْقِدُوا هَذَيْنِ الْمِصْبَاحَيْنِ وَ خَلَاكُمْ ذَمٌّ مَا لَمْ تَشْرُدُوا حُمِّلَ كُلُّ امْرِئٍ مِنْكُمْ مَجْهُودَهُ وَ خُفِّفَ عَنِ الْجَهَلَةِ رَبٌّ رَحِيمٌ وَ دِينٌ قَوِيمٌ وَ إِمَامٌ عَلِيمٌ أَنَا بِالْأَمْسِ صَاحِبُكُمْ وَ أَنَا الْيَوْمَ عِبْرَةٌ لَكُمْ وَ غَداً مُفَارِقُكُمْ غَفَرَ اللَّهُ لِي وَ لَكُمْ إِنْ تَثْبُتِ الْوَطْأَةُ فِي هَذِهِ الْمَزَلَّةِ فَذَاكَ وَ إِنْ تَدْحَضِ الْقَدَمُ فَإِنَّا كُنَّا فِي أَفْيَاءِ أَغْصَانٍ وَ مَهَابِّ رِيَاحٍ وَ تَحْتَ ظِلِّ غَمَامٍ اضْمَحَلَّ فِي الْجَوِّ مُتَلَفَّقُهَا وَ عَفَا فِي الْأَرْضِ مَخَطُّهَا وَ إِنَّمَا كُنْتُ جَاراً جَاوَرَكُمْ بَدَنِي أَيَّاماً وَ سَتُعْقَبُونَ مِنِّي جُثَّةً خَلَاءً سَاكِنَةً بَعْدَ حَرَاكٍ وَ صَامِتَةً بَعْدَ نُطْقٍ لِيَعِظْكُمْ هُدُوِّي وَ خُفُوتُ إِطْرَاقِي وَ سُكُونُ أَطْرَافِي فَإِنَّهُ أَوْعَظُ لِلْمُعْتَبِرِينَ مِنَ الْمَنْطِقِ الْبَلِيغِ وَ الْقَوْلِ الْمَسْمُوعِ وَدَاعِي لَكُمْ وَدَاعُ امْرِئٍ مُرْصِدٍ لِلتَّلَاقِي غَداً تَرَوْنَ أَيَّامِي وَ يُكْشَفُ لَكُمْ عَنْ سَرَائِرِي وَ تَعْرِفُونَنِي بَعْدَ خُلُوِّ مَكَانِي وَ قِيَامِ غَيْرِي مَقَامِي .

برگرفته شفقنا از ترجمه آقای علی اصغر فقیهی