شفقنا رسانه-زهرا حکیمی: سردبیر «دنیای اقتصاد» معتقد است که روش پول دادن به مدیران مطبوعات بههیچوجه روشی صحیح نیست بلکه روشی رانت زا و فساد آفرین است و باعث میشود، کسانی که به دنبال سرمایه اندوزی با پول بیتالمال هستند وارد حوزه مطبوعات شوند. درحالی که باید تلاش شود تا کسانی که به دنبال سرمایهگذاری هستند وارد مطبوعات شوند. او همچنین تأکید دارد که با روش یارانه دادن حوزه فرهنگ ارتقا پیدا نمیکند، بلکه به تعداد نشریات غیر کیفی اضافه میشود.
علی میرزا خانی سردبیر «دنیای اقتصاد» در بیان ارزیابی پیشنویس شیوهنامه جدید محاسبه و تخصیص یارانه مطبوعات در سال ۹۸ به شفقنا رسانه میگوید: معتقدم باید اول مبانی حمایت از مطبوعات روشن و استخراج شود تا ببینیم که آن مبانی چیست. آیا ما میخواهیم از مطبوعات ضعیف حمایت کنیم و مطبوعات ضعیف را همیشه ضعیف نگهداریم یا میخواهیم از مطبوعات قوی حمایت کنم و سعی داریم تا کیفیت و تیراژشان روز به روز افزایش پیدا کند؟ من معتقدم همه روشهای حمایتی که تاکنون اتخاذشده است بیشتر به افزایش مطبوعات ضعیف منجر شده است تا مطبوعات قوی.
او با طرح این سؤال که چند نشریه خوب، قوی و کیفی در قالب روزنامه، هفتهنامه، ماهنامه و… داریم؟ میگوید: باید بگویم که روزنامهها و نشریات خوبمان انگشتشمار هستند. پس این روش حمایتها کاملاً شکستخورده است. من معتقدم روش پول دادن به مدیران مطبوعات بههیچوجه روش صحیحی نیست بلکه روشی رانت زا و فساد آفرین است و باعث میشود تا کسانی که به دنبال سرمایه اندوزی با پول بیتالمال هستند، وارد حوزه مطبوعات شوند. در حالی که باید تلاش شود تا کسانی که به دنبال سرمایهگذاری هستند، وارد مطبوعات شوند. من بههیچوجه معتقد نیستم با روش یارانه دادن حوزه فرهنگ ارتقا پیدا میکند. متأسفانه تجربه هم نشان داده که با این روش به تعداد نشریات غیر کیفی اضافهشده است.
میرزا خانی تأکید میکند: باید از همان ابتدا استانداردهایی تعیین شود تا اگر قرار به حمایت از مطبوعات باشد، سرمایهگذاران این حوزه حداقل استانداردهایی را رعایت کنند. از طرفی باید این حمایت زماندار باشد. بهعنوان مثال بگویند اگر از فلان نشریه حمایت کردیم باید بعد از یک سال به فلان تیراژ برسد و اگر نرسد، حمایت را متوقف کنند. اگر روزنامه، ماهنامه، هفتهنامه و… در یک مدتزمان معقول به یک تیراژ معقول نمیرسد، باید آن را قطع کنند. خب این مبانی در این پیشنویس گنجانده نشده است.
او معتقد است که تعیین اولویتهای محتوایی راه را برای کارهای مفسدهآمیز باز میکند و میگوید: اگر نشریهای که تیراژ معقولی ندارد، این اولویتهای محتوایی را به بحثهای شعاری تبدیل کند و بعد مدعی دریافت کمک شود، باید چکار کرد؟ خب اگر ما یک روال منطقی برای انتشار مطبوعات داشته باشیم و فضا را به گونهای سازماندهی و بسترسازی کنیم که افراد فرهنگی در این عرصه فعالیت کنند، خودبهخود همه این شاخصها رعایت میشود. چون مردم به این موضوعات علاقه دارند و اگر نشریهای این شاخصها را رعایت نکند، از دور خارج میشود. ولی وقتی این اولویتهای محتوایی را به یک نوع کلیشه تبدیل میکنیم، افرادی هم پیدا میشوند که از این کلیشهها استفاده کنند و مطالب شعاری، پوچ و بیمحتوا را منتشر کنند تا بتوانند این یارانهها را جذب کنند.
از شاخصهای مهم دیگر این پیشنویس توجه به تولید محتوا است. به عبارتی از مطبوعات خواسته تا ۴۰ درصد از مطالبشان تولیدی و ۶۰ درصد غیر تولیدی باشد. با این حال آیا نظارت بر چنین شاخصی قابلاجرا است؟ سردبیر دنیای اقتصاد پاسخ میدهد: به نظر من قابلاجرا نیست. مردم باید تشخیص دهند کدام نشریات تولیدات خوب و محتوای قابلقبول و تحلیلی دارند و آنها را انتخاب کنند. خب این خودبهخود باعث میشود تیراژ نشریات بالا برود. چرا باید نظارت بر این روش بسیار اصولی را به چند بروکرات در اداره وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدهیم تا ببینند آیا این مطالب تولیدی است یا خیر؟ محتوای خوب دارد یا خیر؟ خب این حرکت بدین معنی است که ما برای مردم شأن و شعوری قائل نیستیم و ارزیابی این مطالب را به چند نفر بروکرات و افراد اداری منتقل میکنیم تا ببینند این محتوا خوب هست یا خیر. در حالی که مصرفکنندگان و مخاطبان نشریات بهتر میتوانند درباره محتوای خوب ارزیابی کنند و نهایتاً این ارزیابی هم در تیراژ و فروش این نشریات منعکس خواهد شد.
او تأکید میکند: اگرچه من با حمایت مخالف هستم ولی اگر قرار باشد حمایتی صورت بگیرد باید از نشریاتی حمایت شود که به تیراژ قابل قبولی رسیده باشند تا معلوم باشد که مردم بهنوعی با این مطبوعات در ارتباط و تعامل هستند. البته برخی از نشریات هم ممکن است از طریق مطالب زرد و عامهپسند به تیراژی دست پیداکرده باشند که خودبهخود در جامعه مطبوعاتی مشخص است کدام نشریه از طریق مطالب زرد به تیراژ بالا رسیده و کدام از طریق مطالب قوی.
∗ مطالب ما را در کانال تلگرامی شفقنا رسانه (mediashafaqna@) دنبال کنید
∗ نقد و نظر و سوژه های خود را از طریق ارتباط با ادمین کانال(shafaqnamedia_admin@) به ما بگویید.