شفقنا-روز چهار شنبه مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که لازم است درگیری نظامی در یمن پایان یابد و مذاکرات برای برقراری صلح در این کشور به رهبری سازمان ملل از ماه آینده آغاز شود. درخواستی که به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران، بی ارتباط به انتخابات آتی آمریکا و بحران قتل خاشقجی و فشار رسانه‌ها نیست. یک استاد ژئوپلیتیک با اعتقاد بر این که همه‌ی شواهد نشان می‌دهد جنگ یمن به نتیجه نمی‌رسد و باید مذاکرات را آغاز کرد، در بخشی از اظهاراتش در مورد وضعیت یمن و تقاضای اخیر آمریکا گفت: آمریکا در حال انجام بازی‌هایی سیاسی برای بن سلمان است که این بازی‌های سیاسی یا برای گرفتن پول بیشتر است یا واقعاً در حال برآورد هستند که در داخل عربستان، جانشینی برای بن سلمان بتراشند.
دکتر عبدالرضا فرجی‌راد در گفت‌وگو با شفقنا با ارتباط دادن بحث قتل روزنامه‌نگار عربستانی، جمال خاشقجی با درخواست آمریکا برای پایان دادن به جنگ یمن اظهار کرد: مساله‌ی آقای خاشقجی به صورتی گسترده در دنیا مطرح شده است، به گونه‌‌‌‌‌ای که هنوز هم رسانه‌های دنیا این موضوع را رها نکرده‌اند و البته ادامه هم پیدا خواهد کرد چون هنوز تکلیف جسد وی مشخص نشده است. حاکمیت آمریکا نیز برای این موضوع تحت فشار است و رسانه‌ها دولت ترامپ را متهم می‌کنند به این که او این فضا را در اختیار بن سلمان قرار داده است تا مبادرت به این جنایات کند.
او با بیان این که از جمله مسایل مطرح شده توسط رسانه‌ها در کنار موضوع مربوط به خاشقجی، مساله‌ی یمن است، گفت: رسانه‌ها معتقدند همین جنایات با مردم یمن نیز در حال انجام است و به این موضوع بی‌توجه بوده‌اند. این مساله در ترکیه رخ داد و دولت این کشور نیز برخوردی جدی با این موضوع داشت و در همین راستا در سطح بین‌المللی نیز عکس‌العمل‌های بزرگ و تندی در مقابل جنایات دولت عربستان و به‌ویژه شخص بن سلمان مطرح شده است.
آمریکا با درخواست پایان جنگ یمن می‌خواهد فشار افکار عمومی را بر خود کاهش دهد
آمریکا به دنبال تأثیرگذاری تقاضای توقف جنگ در یمن بر انتخابات داخلی است
این استاد ژئوپلیتیک با اشاره به نزدیک بودن انتخابات آمریکا و این که یک هفته بیشتر به انتخابات باقی نمانده است، گفت: دولت آمریکا با مطرح کردن این مساله می‌خواهد این فشار را از روی خود کم کند. افکار عمومی نسبت به این مساله به‌ویژه نسبت به بن سلمان، بسیار منفی شده است و کنگره ،سمن‌ها، اهالی سنا و رسانه‌ها به ویژه رسانه‌های مشهور در آمریکا هم به طور مستمر نسبت به این موضوع، موضع‌گیری می‌کنند. در این موضع‌گیری‌ها نیز مساله‌ی خاشقجی را به مساله‌ی یمن پیوند می‌زنند که از بعد شدت خشونت به کار رفته، اقدامی درست است. بر این اساس آمریکایی‌ها این بحث را به‌عنوان امتیازی تلقی می‌کنند که مطرح کردن و تقاضای توقف جنگ در یمن بتواند تا حدی در انتخابات تأثیرگذار باشند.
بن‌سلمان به شدت ضعیف شده و به دنبال دادن امتیازاتی برای حفظ ولیعهدی است
او با بیان این که بن سلمان تبدیل به فردی مطلوب و مورد علاقه برای آمریکایی‌ها شده بود، گفت: با توجه به ارتباطات بسیار نزدیک و خانوادگی آقای کوشنر، داماد ترامپ با بن سلمان به نحوی چشم خود را روی همه نوع جنایات عربستان بسته بودند و تنها چیزی که می‌دیدند این بود که چه طور می‌توانند از این فرد که قدرت، پول و ثروت دارد، بهره‌براری مالی کنند. به این هم کاری نداشتند که این فرد در حال انجام چه اقدامات خشونت‌باری است. در حال حاضر بن‌سلمان به شدت ضعیف شده و فعلاً به دنبال این است که امتیازات بزرگتر و بیشتری را بدهد تا بتواند ولیعهدی خود را حفظ کند.
آمریکا در حال انجام بازی‌هایی سیاسی برای بن سلمان است
فرجی‌راد با اشاره به بازگشت یکی از افراد خانواده‌ی سلطنتی -برادر پادشاه- به عربستان و گرفتن تضمین برای مورد خشونت یا در زندان قرار نگرفتن وی، گفت: به طور قطع این تضمین را آمریکایی‌ها برای او گرفته‌اند؛ خود این نشان می‌دهد که آمریکا در حال انجام بازی‌هایی سیاسی برای بن سلمان است که این بازی‌های سیاسی یا برای گرفتن پول بیشتر است یا واقعاً در حال برآورد هستند که در داخل عربستان، جانشینی برای بن سلمان بتراشند. همه‌ی اینها یک نوع فشار برای حاکمیت، پادشاه و ولیعهد عربستان است. این فضا به آمریکایی‌ها اجازه می‌دهد در مورد مسایل دیگر غیر از مساله‌ی خاشقجی کمی با دست پرتری صحبت کنند و بیشتر فشار آورند و از پیله‌ای که به خاطر منافع بزرگ اقتصادی دور خود کشیده بودند، خارج شوند و موضع خود را کمی اصلاح کنند.
او تصریح کرد: بر این اساس قطعاً این صحبت‌های مقامات امنیتی آمریکا از جمله وزیر دفاع، هماهنگ شده است که هم یک مقدار خوراک انتخاباتی دارد و هم کمی از آن پیله خارج شده‌اند که آسان‌تر بتوانند در ارتباط با مسایل دیگری صحبت کنند که عربستان نسبت به آن‌ها حساسیت خاصی نشان می‌داد. از طرفی هم به این نتیجه رسیده‌اند که جنگ یمن به مشکلی برای آن‌ها تبدیل شده است و با خونریزی و بمباران مردم به پایان نمی‌رسد. در نتیجه در زمانی باید به پایان برسد و در حال صحبت هستند که در درجه‌ی اول آتش‌بسی را رعایت کنند تا ببینند چه برنامه‌هایی را می‌توانند داشته باشند.
این استاد ژئوپلیتیک با اعتقاد بر این که در مجموع این درخواست‌ها برای پایان دادن به جنگ یمن را در مجموع مثبت دانست و گفت: همین که بخواهد آتش‌بس شود، نشان می‌دهد که عربستان تحت فشار است چون عربستان به هیچ وجه در رابطه با مساله‌ی یمن کوتاه نمی‌آمد. طبیعتاً افکار عمومی دنیا در حال حساس شدن نسبت به مساله‌ی یمن است و رسانه‌ها بین قتل خاشقجی با جنایات در یمن ارتباط برقرار می‌کنند یعنی بین خشونتی که حاکمیت در عربستان با آمدن بن‌سلمان به خرج می‌دهد با جنایاتی که در یمن صورت می‌گیرد. خود این موضوع را می‌توان به طور نسبی یک موفقیت رسانه‌ای سیاسی برای صنعا، یمنی‌ها و حوثی‌ها دانست.
حوثی‌ها هم آمادگی مذاکره را دارند
او با بیان این که باید دید چه اتفاقاتی رخ خواهد داد، اظهار کرد: اگر در درون عربستان اتفاقاتی رخ دهد (که احتمال آن کم است) و تغییراتی را شاهد باشیم، بهانه ی خوبی است که ا جنگ یمن آتش‌بس اعلام ، بر عربستان فشار آورده و مذاکراتی شروع می‌شود. اگر در ماه‌های آینده اتفاقاتی رخ ندهد، طبیعتا آمریکایی‌ها این فشار را روی بن سلمان نگه می‌دارند تا ببینند می‌توانند مذاکراتی راه بیاندازند و با واسطه‌هایی با حوثی‌ها در ارتباط باشند. البته حوثی‌ها هم آمادگی مذاکره را دارند و این را قبلاً نشان داده‌اند؛ به شرطی که صداقتی در آن باشد.
فرجی‌راد با بیان این که در این مورد چند اتفاق افتاده است، گفت: یک اینکه با توجه به افشاگری‌های فعلی رسانه‌ها و نفرتی که به عنوان قاتل خاشقجی و شروع‌کننده‌‌ی جنگ و جنایت در یمن از بن سلمان ایجاد شده، در صورت تداوم جنگ در یمن، این نگرانی را دارند که ممکن است بسیاری از زوایای مسایلی در رابطه با جنگ و جنایاتی که در این سه-چهار سال رخ داده است، در آینده آشکار شود. در این زوایا پای بن سلمان نیز گیر بیافتد و در نتیجه خود آمریکایی‌ها به عنوان کسانی که به عربستان سلاح داده، راهنمایی کرده و اطلاعاتی برای بمباران می‌دادند که خود نیز اقرار کرده‌اند، تصویری ناخوشایند پیدا کنند.
او ادامه داد: این در حالیست که آمریکا علاوه بر انتخابات حدود یک هفته‌ی دیگر، تقریباً یک سال دیگر نیز وارد فاز انتخابات ریاست جمهوری می‌شود که برای آقای ترامپ حیاتی است و از امروز در حال برنامه‌ریزی برای آن است. مساله‌ی جنگ یمن نیز در صورت تداوم می‌تواند آبروریزی بدی برای ترامپ باشد.
همه‌ی شواهد نشان می‌دهد جنگ یمن به نتیجه نمی‌رسد و باید مذاکرات را آغاز کرد
این استاد ژئوپلیتیک تصریح کرد: دوم این که اروپایی‌ها به صورت جمعی در حال تصمیم‌گیری ر این مورد هستند. کشورهایی مثل فرانسه، انگلیس و آلمان که به عربستان سلاح می‌دادند و هنوز هم می‌دهند، به دلیل همین مساله‌ی خاشقجی تحت فشار رسانه‌ای و فشارهای پارلمان‌های اروپایی هستند. برای مثال نماینده‌های انگلیس به دلیل کمک نظامی و اطلاعاتی ترزا می، نخست‌وزیر انگلیس به عربستان برای کشتار مردم یمن، سخنرانی‌های بسیار تندی علیه دولت داشتند. خود این مسایل ممکن است در تصمیمی که کشورهای مهم اروپایی در این مورد می‌گیرند، اثرگذار باشد و ارسال سلاح به عربستان را قطع کنند. همه‌ی شواهد نشان می‌دهد که جنگ یمن به نتیجه نمی‌رسد و به همین دلیل باید مذاکرات را آغاز کرد.
مساله‌ی یمن شبیه به مساله‌ی افغانستان شده است
او مساله‌ی یمن را شبیه به مساله‌ی افغانستان خواند و افزود: در افغانستان هم وقتی دیدند که جنگ به جایی نمی‌رسد و نه تنها نمی‌توانند طالبان را سرکوب کنند بلکه طالبان در حال پیشرفت است و بی‌ثباتی و ناامنی را در افغانستان افزایش می‌دهد و قدرت دولت روز به روز کم می‌شود، به این نتیجه رسیدند که مستقیم با طالبان وارد گفت‌وگو شوند. در این راستا چراغ سبزی هم به طالبان نشان می‌دهند، از جمله آزاد کردن یکی از رهبران اصلی طالبان از پاکستان که به دستور آمریکایی‌ها رخ داد. همین مساله هم می‌تواند در مورد یمن ثابت شود و احساس کنند که جنگ یمن علاوه بر این که باعث سرنگونی حوثی‌ها و استقرار دولت مورد علاقه‌ی عربستان در صنعا نمی‌شود بلکه گروه‌های تروریستی مثل القاعده و … نیز در آنجا تقویت می‌شوند.
فرجی‌راد ادامه داد: عربستان تا کی می‌خواهد به غرب و آمریکا اعلام کند که ما به زودی این جنگ را تمام می‌کنیم. سخنگوی نظامی عربستان به طور مرتب این را اعلام می‌کند اما نتیجه‌ای نیز گرفته نمی‌شود. حتی استراتژی‌ای برای پس گرفتن بندر حدیده به کار بردند، مباران،حمله و اعلام کردند که دیگر تمام است اما دیدیم که فقط توانستند فرودگاه را بگیرند و چند ماه است که معطل مانده‌اند. می‌خواستند محاصره‌ی کامل کنند، آن هم با تمام توانی که عربستان و امارات به کار بردند و حتی کمک‌های اطلاعاتی که از اسراییل، آمریکا و انگلیس گرفتند، حدیده تسلیم نشد. به همین دلیل به این نتیجه رسیدند که بهتر است فعلاً جنگ آتش‌بس شود تا ببینند چه برنامه‌ای می‌توانند برای مذاکرات داشته باشند.
او تصریح کرد: یک احتمال ضعیف هم وجود دارد که ممکن است توطئه‌ای هم در کار باشد و آن‌ها بخواهند برنامه‌ریزی دیگری داشته باشند. به این صورت در یک آرامش یک ماهه حوثی‌ها را تا حدی به رکود بکشانند و بعد یک طراحی برای حرکات غافلگیرانه داشته باشند که البته احتمال آن کمتر است.
