امروز : جمعه 10فروردینماه 1403 | ساعت : 17 : 51

آخرین اخبار

حداقل دستمزد در یونان به 830 یورو افزایش یافت

شفقنا- یونان حداقل دستمزد ماهانه را به ۸۳۰ یورو...

برنا نوشت/ خلجی: آقای روحانی با مردم صادق باشید

شفقنا- برنا نوشت: «سپهر خلجی روز جمعه در حساب...

استاد رفیعی: هدایت الهی نیازمند آماده‌سازی نفس است

شفقنا- سخنران حرم حضرت معصومه (س) گفت: هدایت الهی...

نزول قرآن در شب قدر؛ نوشتاری از حجت‌الاسلام علیرضا سبحانی

شفقنا- حجت‌الاسلام علیرضا سبحانی در نوشتاری با عنوان«نزول قرآن...

آرتی: اقامه نماز مسلمانان روسیه در مقابل مجتمع «کروکوس»

شفقنا- اداره دینی مسلمانان روسیه در مقابل مجتمع «کروکوس»...

اعلام برنامه شب های قدر در مسجد جمکران

شفقناقم- مراسم احیای شب های قدر در مسجد جمکران...

القدس: قانون منع تبعیض بر اساس مدل مو در پارلمان فرانسه تصویب شد

شفقنا- پارلمان فرانسه پیش نویس قانونی را تصویب کرد...

خطیب نماز جمعه تهران: همه می‌دانند مشکل کشور «اقتصادی» است

شفقنا- خطیب نماز جمعه تهران گفت: جهش تولید بسیار...

بهار:بایدساحت دیگری از دین را در قالب رسانه ارائه دهیم

شفقنا رسانه-در مناسبت های دینی و مذهبی همچون ایام ماه مبارک رمضان، محرم و … تقریباً تمام شبکه‌های تلویزیون پر از برنامه‌ها و سریال‌های غمگین با محتوای تکراری می‌شود. گویی هرکدام از تهیه‌کنندگان این برنامه ها تلاش می‌کنند بغض بیشتری در گلوی بیننده بکارند و اشک بیشتری درو کنند. رسانه‌ای که این روزها با ریزش مخاطب مواجه شده‌ و عملکردش از زوایای مختلف مورد انتقاد قرار می‌گیرد. حال سؤال این است که رسانه در این چند دهه اخیر چقدر توانسته الگوی مناسبی برای دینداری ارائه دهد و اساساً رسانه در این زمینه وظیفه‌ای دارد؟

مهری بهار دانشیارگروه ارتباطات اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران  با توضیح درباره ارائه الگوی دینداری توسط رسانه ها به شفقنا رسانه  می گوید: الگوی دینداری موضوع خیلی کلی است  در درجه اول باید دانست که الگوهای دینداری چه چیزهایی هستند برای همین باید تعریف شود این مفهوم از یک سری اعتقادات به خدا و پیغمبر تا یک سری احکام و پیامدهای عاطفی و تجربه های دینی را شامل می شود. به همین دلیل اینکه ما بتوانیم یک نسخه کاملی را برای یک مفهوم دینی بپیچیم کار سختی است اما آنچه باید برای رسانه مهم باشد تعریف دقیق از دینداری است خیلی از محققان در تلویزیون تلاش کرده تا بتوانند الگوی دینداری را با تمام جنبه ها و ابعاد آن برای مخاطب تشریح کنند اما اینکه چقدر در این کار موفق بوده اند باید در آن تامل کرد.

رسانه های جمعی شکل رسمی از دینداری را ارائه می دهند

او با انتقاد از برنامه های تلویزیون در ارائه این الگو بیان می کند: مشکل تلویزیون این  است که یک شکل رسمی از دینداری ارائه می دهد مثل توجه به پوشش و حجاب زنان،اجرای مراسم های مذهبی، رعایت یک سری آیین ها و مناسک یا  حرمت نگه داشتن مقام ائمه اطهار که همگی اینها به شکل کلی و رسمی انجام می پذیرد. ولی اینکه این اشکال چقدر می تواند با زمینه های فرهنگی و تنوع مخاطبان بتواند همگون شود ،سخت است.

این مدرس دانشگاه افزود: یعنی این شکل از دین، خیلی راحت تر است تا اینکه بخواهید به جنبه های مختلف فرهنگ مخاطبان و بینندگان  توجه کنید و یک الگوی واحد دینداری را با توجه به گروه های مختلف سنی و قومی ارائه دهید . متاسفانه نهایت کاری که رسانه های جمعی به خصوص تلویزیون انجام می دهند تفسیر سطحی از دین است در قالب مناسک و آیین های تکراری از دین. در واقع برای رسانه سهل تر است که یک تفسیر یا مسئله را مطرح کند.مثلا به یک سخنرانی اکتفا کند ولی اینکه مخاطب این را می پذیرد یا نه باید در موفقیت آن بایستی شک کرد.

بهار با توضیح درباره کارکرد رسانه برای مناسبت های مذهبی تشریح می کند:می توان گفت تلویزیون یک دین عامه پسند را ارائه می دهد .کمترین کار در تلویزیون این است که مراسم نماز جمعه را نشان دهد یا تاکید بر مناسبت هایی مثل برگزاری اعیاد یا عزاداری ها داشته باشد، این که نمی شود برنامه دینی.خود بحث دینداری مشکل و سخت است وبه این راحتی ها نمی توان بحث از دینداری را مطرح کرد. از طرفی دیگر رسانه های جمعی حتما باید به تنوع مخاطبان هم توجه داشته باشند.به همین دلیل ما نیازمند متخصصین ویژه ای با توجه به حساس بودن دین ، در حوزه دین و رسانه هستیم .به جرات می توان گفت در این حوزه چنین افرادی  نداریم یا بسیارکم داریم. ما نیازمند افرادی هستیم که  دینداری را بدون غل و غش و تعصبات دینی در رسانه های جمعی توضیح دهد ،برنامه بسازد و مورد داوری دائم قرار گیرد.

توجه به اقتضای رسانه ای مهم است

او ادامه می دهد:  مسئله بعدی این است که رسانه های جمعی برنامه هایش را به صورت یک سویه می سازد و توجه به ناهمگونی مخاطب ندارد . رسانه مگر مخاطب ندارد پس رسانه نباید یک تصویر واحدی را نشان دهد. تولید مباحث دینی نباید در رسانه  به صورت منبری یا سخنرانی هایی که در مسجد می شود، باشد طبیعتا  برنامه سازان باید توجه داشته باشند که رسانه تصویر می خواهد، لذت و تفریح و سرگرمی  می خواهد ،تنوع می خواهد و حتی موسیقی را برای جلای روح لازم داردکماکان که فیلم هایی با مضمون دینی از عنصر موسیقی استفاده زیادی می کنند. مباحث دینی وقتی در قالب رسانه قرار می گیرد باید اقتضای رسانه ای هم داشته باشد بایستی  ساحت دیگری از دین را در قالب رسانه ارائه دهیم که اگر توجه به قابلیت های رسانه ای نشود تولید برنامه در آن رسانه کاری بیهوده و عبث خواهد بود.

افراد متخصص نداریم

او با اشاره به حاکمیت استراتژی های یک سویه در رسانه های جمعی بیان می کند:  کاری که رسانه جمعی در این مدت انجام نداده اند  تولید افراد متخصص آزاد  در حوزه دین و رسانه بوده است، نباید ما مباحث دینی را تنها به عالمان و کنشگران  طرفداردینی محدود کنیم.نیاز به افرادی  داریم که دین را مورد نقادی جدی قرار دهند. وقتی چنین افراد منقد جدی نباشد ، خیلی نمی تواند با مخاطب ارتباط چندانی بگیرد چرا که ما مخاطبان و سوال کنندگان جدی در حوزه دین داریم که بایستی به سوالات انها پاسخ مناسب داد . نگاه یک سویه رسانه ،راه را بر سوال های بی پاسخ می بندد.ماه رمضان و ماه های مذهبی فرصت خوبی برای تولید یک سری برنامه های دینی و بازبینی و داوری  هر آن چیزی است که در گذشته به نمایش درآمده است. مطمئنا رسانه های جمعی یک سری قضاوت های محرمانه از مخاطبان در خصوص برنامه هایشان در مناسبت های مذهبی دارند برای همین باید به  این داوری و بازخوردها توجه داشت و احترام گذاشت.

بهار افزود: تکلیف اصلی رسانه در چنین ماه هایی عدم تفکیک بین مباحث دین و توجه به فرهنگ  ایرانی است از این جهت که باید مباحث دینی از طریق ابزار رسانه ای با توجه به شرایط فرهنگی و زیستی جامعه ارائه شود .ارائه مباحث دینی به گونه ای مستقیم،از آفت های همیشگی در رسانه است . دین باید معطوف به زندگی روزمره مردم و شرایط زیسته وسنت انها باشد. درزندگی جاری مردم نیکوکار و غیرنیکوکار با هم زیست می کنند. رسانه سعی نکند مدام تصویرهایی از   آدم های خوب و پاک و کلیشه ای که گویی پاک هستند را نشان دهد.  این کلیشه های خوب و بد بودن را باید تغییر دهیم.

از راه تعامل با مخاطب امروز سخن بگوییم

این مدرس دانشگاه با اشاره به دیگر تکلیف رسانه های جمعی می گوید: پرداختن به انتزاعات در دین ،آفت دیگری است که رسانه جمعی ما را درگیر خود ساخته است .مخاطب ملموسات و عینیات را بهتر می فهمد، در رسانه باید کمتر به انتزاعات دینی بپردازیم چون کاررسانه با تصویر و نمایش است و با عینیت کار دارد برای همین باید دین را به زندگی افراد بیاورد حداقل این برجسته سازی بر روی مباحث انتزاعی را باید در ماه های مذهبی  تقلیل دهد همچنین تولیدکنندگان این برنامه باید به این مسئله مهم توجه کنند که در حوزه دینداری تغییراتی اتفاق افتاده است نمی شود به این تغییرات بی اعتنا باشید و همان حرف های ۳۰ سال پیش را بازگو کنید درست است ما متن های اصیلی در حوزه دین داریم اما، باید توجه کنیم که این متن ها دیگر خوانده نمی شوند برای همین  باید متخصصان در این حوزه زبان یک سویه نداشته باشند بلکه از راه تعامل و گفت و گو با مخاطب امروز خود صحبت کنند. یعنی توجه به سلیقه و ذائقه های مخاطب از هر گروه سنی و ترکیب جمعیتی زنان.

او افزود:همچنین رسانه ها باید در این حوزه آسیب شناسی مستمر داشته باشند یعنی باید راه را برای کسی که معترض به برخی مباحث دینی است نبندد اگر این کار را کند در واقع باید گفت  که تیپ های خاصی از مخاطبان خود را کنار گذاشته است .

اخبار مرتبط

1 نظر

  1. صلاحیت تعیین الگوی دین در حق آنکسی ثابت ومحقق است که انسان را آفریده وآراسته ودین را برای او خواسته است واین الگورا هم کاملا ودقیقا وبه تعداد زیاد بصورت ماکتی کاملا دقیق وشامل وکامل ساخته وپیراسته و قابل لمس وبر رسی وتحقیق بهمراه کتاب راهنمای فنی آن در اختیار همگان وبرای همیشه ثابت قرار داده است ودستمزد خواندن کتاب فنی و اجرای آن را. نیز ازپیش تعیین وتعریف نموده وادای آنرا برعهده گرفته و تضمین نموده است .
    آیه 30 از سوره 30 را مطالعه فر مایید : فاقم وجهک للدین حنیفا فطرت الله التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله ذالک الدی القیم ولکن اکثر الناس لا یعلمون : همت استوار بدار برای بر قراری (یا متدین شدن به ) دین راستین ونابی که هماهنگ با نظام آفرینشی آفریدگار است که انسانهارا نیز بر اساس همان نظام آفریده است ,هیچگونه تغییر و تبدیلی در فطرت آفریدگان خداوندمجاز نیست ولیکن بیشترین مردم این را نمیدانند ومثلا توجه ندارند که خداوند میخواسته میخواهند که انسان بیافریند نه فرشته چون در همان آغاز کار اراده خودرا به فرشتگا ن اعلام فرمود وآنها از خداند خواستند کهی از آنها خلفایی بر روی زمین قرار دهد فرمود من در مورد چرایی و چگونگی خلیفه مورد نظرم چیز هایی میدانم که شما نمیدانید . اما علیرغم اینقبیل توضیحاتی که خدا وند تصریح فرموده است در تمام جهارده قرن گذشته تمام کسانیکه خودرا قرآن دان ودین شناس ومبلغ میدانسته اند بدون توجه به مقتضیات ونیاز مندیها ی حسمی و روانی این مخلوق خاص ونهی صریح آفریننده تلاش کرده اند تا ازاو فرشته بسازند ومسلم است که موفق نشده نخواهند شد زیرا بر خلاف خواست خداوند ونظام آفرینش میباشد.پس چه باید کرد؟
    باید این الگورا وخصوصیات وجودی ونیازمندیها فطری اورا ومنظور وخواست آفریننده از آفرینش او وتعاریف ورهنمودهای کتاب فنی مربوط به آور ا از نو مورد تحقیق قرارداد وهمواره نیز از خداوند راهنمایی و مددخواست وطرحی نو در انداخت تا به نتیجه دست یافت. برای نمونه به چند آیه بسیار مختصر وروشن در تعریف انسا ن توجه فرمایید ومقایسه فرمایید با تعاریف و راهناییهایی که تاکنون به انسان شده است “ونفس وماسویها -فالهمها فجورها و تقویها- قد افلح من زکیها وقد خاب من دسیها و…. ومقایسه فرمایید با رهنمودهایی که مبلغان دین تاکنون داده اند!!1………

پاسخ دیدگاه

لطفا نظر خود را وارد کنید
نام خود را بنویسید