شفقنا آینده- یان اگلند دیپلمات شناختهشده نروژی مذاکرات و توافقات اخیر درباره مناقشه دیرینه فلسطین و اسرائیل را «بهترین فرصت برای صلح در خاورمیانه از زمان توافق اسلو به این سو» توصیف کرده است.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا از نشریه اکونومیست؛ این دیپلمات و دانشمند علوم سیاسی و البته فعال و سیاستمدار بشردوستانه که در فاصله سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۷ به عنوان وزیر امور خارجه نروژ و در فاصله سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶ نیز به عنوان معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور بشردوستانه خدمت کرده؛ روند اخیر در رابطه با مذاکرات صلح فلسطین و اسرائیل را امیدوارکننده توصیف کرده و البته اضافه میکند که برای این که روند مذاکرات اخیر به موفقیت برسد، این روند نیازمند نوعی رهبری جدید و فشار خارجی مداوم است. [به باور این پیشکسوت روابط میانجیگرانه در راستای رسیدن به صلح، اسرائیل تاکنون بارها و بارها نشان داده که در صورت نبود فشار خارجی از سوی قدرتهای بینالمللی و به خصوص ایالات متحده، هیچ گونه تعهدی به هیچ توافق و پیمانی نخواهد داشت- و این موضوع میتواند هر توافق موفق و حتی امیدوارکنندهای را به نقطه شکست برساند. از این روست که به جرات میتوان گفت موفقیت مذاکرات اخیر و حصول به نوعی توافق و صلح پایدار نیازمند فشار و نظارت مداوم و مستمر ایالات متحده آمریکاست].
مذاکرات و توافقات اخیر بین اسرائیل و فلسطین یادآور مذاکرات و توافقی است که در سال ۱۹۹۳ در کاخ سفید بین اسحاق رابین نخستوزیر وقت اسرائیل و یاسر عرفات رهبر فلسطین در حضور پرزیدنت بیل کلینتون انجام گرفت- و در پایان منجر به این شد که این دو رهبر در مقابل دوربینهای رسانههای بینالمللی با هم دست دادند. در آن روز بعد از ۱۴ دور مذاکرات محرمانه و دشوار در اسلو چیزی حاصل شده بود که در هیچکدام از تلاشهای قبلی به دست نیامده بود: توافق بین اسرائیل و سازمان آزادیبخش فلسطین. نکته مهم هم این بود که این توافق علاوه بر پایان دادن به درگیریهای جاری طرفین، اصول دستیابی به یک توافق جامع صلح را ظرف پنج سال آینده نیز تعریف میکرد- و این امیدوارکنندهترین رویدادی بود که در زمینه روند صلح خاورمیانه اتفاق افتاده بود. در واقع در تاریخ تلخ این مناقشه دیرینه، این یک پیشرفت واقعی بود- و حداقل این که در جریان آن شاهد بودیم که دو طرف مناقشه برای اولین بار به رسمیت شناختن متقابل طرف مقابل را تجربه میکردند. علاوه بر آن یک خودمختاری انتقالی فلسطینی پنجساله نیز تا زمان نهایی کردن حلوفصل مسائل کلیدی ایجاد میشد که قرار بود وضعیت قدس، شهرکهای یهودینشین، سرنوشت پناهندگان و مسایلی از این دست را شامل شود. حالا ولی سیسال بعد از آن توافق نه تنها صلح حاصل نشده، بلکه همین چند روز پیش شاهد یک درگیری خونین جدید بین رژیم صهیونیستی و جنبش حماس نیز بودیم. اتفاقی که خبر از مرگ توافقنامه اسلو میدهد- و این یعنی اکنون به توافق دیگری نیاز است. مشکل اما اینجاست که قدرتهایی مانند ایالات متحده، اتحادیه اروپا و کشورهای عربی که باید این توافق را پیش ببرند- و خود اسرائیل و حماس به دلیل تلخی و نفرت متقابلی که از هم دارند، نمیتوانند بهتنهایی درباره آینده این سرزمین مذاکره کنند- فاقد توانایی لازم برای پیشبرد این هدف هستند و از عهده این وظیفه برنمیآیند. در حقیقت جامعه بینالملل به خصوص ایالات متحده، اتحادیه اروپا، بریتانیا و فرانسه رهبری بسیار ضعیفی در قبال این مناقشه دارند و نمیتوانند به پیشبرد راهحل نهایی کمک کنند.
ادامه این مطلب و متن کامل آن را میتوانید در نشریه اکونومیست مطالعه کنید
