تولید سلول‌های بنیادی خون انسان در آزمایشگاه ممکن شد

شفقنا – محققان دانشگاه کمبریج با ساخت مدل‌های سه‌بُعدی شبیه به مراحل اولیه جنین انسان، موفق شدند بدون نیاز به افزودنی‌های شیمیایی اضافی، سلول‌های بنیادی خون (گلبول‌های قرمز و سفید) را تولید کنند. این دستاورد یک قدم بزرگ به سوی درمان‌های شخصی‌سازی‌شده سرطان خون و سایر اختلالات خونی است.

دانشمندان با استفاده از سلول‌های بنیادی انسانی، ساختارهایی شبیه به جنین‌های اولیه ایجاد کردند که نام آن را «هماتوئید» گذاشتند. این ساختارها، جنبه‌های خاصی از رشد اولیه انسان را تقلید می‌کنند، اما نمی‌توانند مانند یک جنین واقعی رشد کنند.

نحوه کارکرد:

خودسازماندهی: هماتوئیدها ساختارهایی خودسازمانده هستند. آن‌ها طی دو هفته در محیط آزمایشگاه، درست مانند یک جنین طبیعی، شروع به تولید خون می‌کنند.

تشخیص بصری: دکتر جیتش نئوپانه، نویسنده اصلی مطالعه، لحظه ظهور رنگ قرمز خون در ظرف کشت را یک لحظه هیجان‌انگیز توصیف کرد، چرا که با چشم غیرمسلح نیز قابل مشاهده بود.

تولید سلول بنیادی خون: این ساختارها، سلول‌های بنیادی خون (به نام سلول‌های بنیادی خون‌ساز) را تولید می‌کنند. این سلول‌های نابالغ می‌توانند به هر نوع سلول خونی، از جمله گلبول‌های قرمز حامل اکسیژن و گلبول‌های سفید ایمنی، تبدیل شوند.

مزیت کلیدی: تقلید فرآیند طبیعی

روش‌های دیگری برای تولید سلول‌های بنیادی خون در آزمایشگاه وجود دارد، اما معمولاً نیازمند استفاده از ترکیبی از پروتئین‌های اضافی برای تحریک رشد سلول‌ها هستند.

اما روش جدید فرآیند طبیعی رشد جنینی را تقلید می‌کند؛ جایی که خود محیط داخلی و حمایتی سلول‌ها، تشکیل سلول‌های خونی و حتی سلول‌های ضربان‌دار قلب را در یک سیستم واحد هدایت می‌کند.

این کشف، چندین پتانسیل مهم برای پزشکی دارد:

– مدل‌سازی بیماری‌ها: هماتوئیدها می‌توانند برای شبیه‌سازی اختلالات خونی مانند سرطان خون (لوسمی) و مطالعه نحوه رشد سلول‌های ایمنی تخصصی (مانند سلول‌های T) استفاده شوند.

– درمان‌های شخصی‌سازی‌شده: چون سلول‌های بنیادی مورد استفاده می‌توانند از هر نوع سلول بدن بیمار ساخته شوند، این رویکرد به معنای تولید خون یا سلول‌های بنیادی است که کاملاً با بدن بیمار سازگار هستند و خطر پس زدن پیوند را از بین می‌برند.

– بانک سلول‌های بنیادی: این روش می‌تواند منبعی برای تولید سلول‌های بنیادی خون با ماندگاری طولانی برای استفاده در پیوندها فراهم کند.

این مدل‌ها، اطلاعات مهمی درباره مراحل بسیار اولیه رشد انسان (هفته چهارم تا پنجم رشد جنینی) ارائه می‌دهند؛ دوره‌ای که به دلیل کاشت جنین در رحم مادر، قابل مشاهده و مطالعه نبوده است.

این خبر را اینجا ببینید.