شفقنا افغانستان – در پی حملهی هوایی پنجشنبه شب پاکستان به اهدافی در شهر کابل، پایتخت افغانستان، گزارش شد که هدف این حملات، نورولی محسود، رهبر تحریک طالبان پاکستان( تیتیپی) بوده است.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، طالبان پس از شنیدهشدن صدای انفجار در کابل، وقوع انفجار را تأیید کردند، اما در مورد هدف و محل آن، اطلاعاتی ارائه نکردند.
دقایق بعد صداهای از گروههای واتساپ طالبان به بیرون درز که تایید کردند، شنیدهشدن صدای انفجار ناشی از حمله هوایی بر یک موتر نوع «لندکروزر» در چهار راهی عبدالحق کابل بوده است.
سپس خبرنگاران و کاربران نزدیک به استخبارات پاکستان تأیید کردند که حمله توسط آن کشور انجام شده و هدف آن نور ولی محسود بوده است.
یک روز بعد، وزارت دفاع طالبان تأیید کرد که پاکستان به کابل حمله کرده است، اما جزئیاتی در مورد اهداف و خسارات آن ارائه نکرد.
سخنگوی ارتش گفت نیز حمله را به صورت ضمنی تأیید کرد، اما در مورد اهداف آن معلوماتی نداد.
طبق گزارشهای تأیید نشده، نور ولی محسود از این حمله جان سالم بدر برده، اما به شدت زخمی شده است.
صدای منتسب به او با ذکر دقیق تاریخ و ساعت همزمان با حمله نیز نشر شده که میگوید زنده است و در سلامتی بسر میبرد.
«نورلی محسود کیست؟»
نور ولی محسود در ۱۹۷۸ میلادی در منطقهی «تیرزا» در وزیرستان جنوبی ایالت خیبرپختونخوا پاکستان متولد شده است.
او از قبیله مچیخیل، از زیر مجموعه طایفه «محسود» است؛ قبیلهی پشتون که از ساکنان بومی در وزیرستان جنوبی هستند.
محسود تحصیلات ابتدایی را در مدرسه «صدیقیه»، به پایان رساند و در طول دهه 1990میلادی «در مدارس جامع امدادیه، جامعه حلیمیه و جامعه فاروق اعظم در فیصل آباد، جامعه نصرت العلوم در گجرانوالا، و جامعه احسن العلوم و جامع یاسین القرآن در کراچی تحصیل کرد.»
در حدود سالهای 1996-1997، تحصیلات دینی محسود به دلیل عزیمت او به افغانستان برای جنگ در کنار طالبان افغانستان و نیروهای جهادی متحدش علیه ائتلاف شمالی احمد شاه مسعود، قطع شد.
نور ولی محسود پس از تسلط طالبان بر افغانستان برای اولینبار، به توصیه پدرش، حاجی گل شاه خان، برای تکمیل تحصیلات مذهبی خود به پاکستان بازگشت و در سال 1999 فارغ التحصیل شد و عنوان «مفتی» را دریافت کرد.
او در مدارسی تحصیل کرده است که عقاید «دیوبندی» را ترویج میکند و باورهایش با ایدئولوژی طالبان در افغانستان، بسیار نزدیک و همسنخ است.
او در کتاب مفصل خود با عنوان انقلاب محسود، حاکمیت قانون سکولار در پاکستان را «غیر اسلامی» خوانده و جنگ مسلحانه را «وظیفه دینی» توصیف کرده است.
«رهبری تحریک طالبان پاکستان»
نور ولی محسود که به اسم «ابو منصور عاصم» نیز مشهور است، قبلا به عنوان قاضی شرعی و سپس مسئول شاخه کراچی تحریک طالبان پاکستان ( تیتیپی) فعالیت میکرد.
پس از کشته شدن مولوی فضلالله در حمله هوایی آمریکا در سال ۲۰۱۸ میلادی، شورای رهبری تحریک طالبان پاکستان، نور ولی محسود را به عنوان رهبر جدید خود انتخاب کرد.
نور ولی محسود پس از بهدستگرفتن رهبری، برای بازسازی ساختار ازهمپاشیده تحریک طالبان پاکستان تلاش کرد.
او شاخههای جداشده، از جمله «جماعتالاحرار» و «حزبالاحرار» را دوباره متحد ساخت.
محسود همچنین با توجه به نارضایتیها از این گروه به دلیل تلفات غیرنظامیان در حملاتاش، تمرکز عملیاتهای تیتیپی را بر نیروهای امنیتی پاکستان گذاشت.
در سال ۲۰۱۹، ایالات متحده نام او را در فهرست تروریستان جهانی افزود و شورای امنیت سازمان ملل نیز او را مشمول تحریمها کرد.
بر اساس گزارش مرکز مبارزه با تروریسم در سال ۲۰۲۳، در دوره رهبری محسود، تحریک طالبان پاکستانی تلاش کرد خود را از گروهی پراکنده به سازمانی منسجم و هدفمند تبدیل کند و از حملات کور علیه غیرنظامیان فاصله بگیرد.
«محسود و طالبان در افغانستان»
نورولی محسود ضمن نزدیکی ایدئولوژیک با طالبان در افغانستان، سابقه همکاری طولانی با این گروه نیز دارد.
همانگونه که ذکر شد، او در سالهای ۱۹۹۶ – ۱۹۹۷ تحصیلات خود را نیمه تمام گذاشت و به افغانستان آمد و در کنار طالبان علیه اتحاد شمال و سایر جناحهای مخالف طالبان جنگید.
از آن زمان روابط محسود و تحریک طالبان پاکستان با طالبان در افغانستان بسیار نزدیک و «برادرانه» بوده است.
پس از بازگشت طالبان در افغانستان به قدرت، این روابط بیش از پیش تقویت شده و حتا منجر به همکاری در راستای انجام حملات تروریستی در پاکستان و تشدید خشونت در آن کشور شده است.
سازمان ملل متحد نیز تأیید کرده که طالبان پاکستان و طالبان افغانستان «همپیمانی ایدئولوژیک» دارند و از نظر عملیاتی نیز همکاریهای مستمر دارند.
گزارش ناظر تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل در سال ۲۰۲۳ رابطه طالبان افغانستان و تحریک طالبان پاکستان را «نزدیک و همزیستانه» توصیف کرده است و گفته که تیتیپی با استفاده از پناهگاههای امن در افغانستان، حملات خود را علیه اهدافی در پاکستان سازماندهی میکند.
تحقیق مشترک عبدالسید و توره هامینگ در مرکز «سیتیسی سنتینل» وابسته به آکادمی نظامی وستپوینت نشان میدهد که پس از سال۲۰۲۱، تحریک طالبان پاکستان تسلیحات پیشرفتهتری بهدست آورده، ساختار فرماندهی خود را بازسازی کرده و نیروهایش را میان افغانستان و پاکستان جابهجا کرده است.
نهادهای دولتی پاکستان نیز تأیید کردهاند که خشونت در پاکستان پس از تسلط طالبان بر افغانستان افزایش بیسابقه یافته و عامل آن تحریک طالبان آن کشور است که از حمایت هند و طالبان در افغانستان برخوردار هستند و از خاک افغانستان علیه پاکستان استفاده میکنند.
مقامهای پاکستان نیز بارها خواستار جلوگیری از استفاده خاک افغانستان علیه پاکستان شده و هشدار دادهاند که صبر آنان به صبر خواهد آمد.
در پی بیتوجهی طالبان در افغانستان به هشدارهای پاکستان، آن کشور در نهایت تصمیم گرفت که به پایتخت افغانستان حمله کند و رهبر تحریک طالبان پاکستان را هدف قرار دهد.
این حمله هرچند موفق نبوده است و هنوز هدف آن رسماً تأیید نشده است، نشان میدهد که اگر طالبان در افغانستان همچنان از طالبان پاکستانی حمایت کنند، پاکستان از هرگونه اقدام نظامی علیه آن گروه در خاک افغانستان دریغ نخواهد کرد.
