شفقنا- استاد جامعة المصطفی العالمیه گفت: یکی از بالاترین مصادیق این مُخْبِتین، اصحاب امام حسین و خود اباعبدالله (علیهم السلام) هستند؛ نه شکایتی، نه گلهای؛ همهاش رضایت به قضای الهی و تسلیم محض در مقابل خالق. ابوالفضل العباس علیه السلام در اوج اخبات بودند.
به گزارش شفقنا، در سومین جلسه از جلسات درس اخلاق «مسیر بندگی»، حجتالاسلام والمسلمین دکتر رفیعی، با شرح واژه قرآنی «اخبات»، چهار ویژگی اصلی اهل تسلیم را از منظر قرآن و روایات تبیین کرد.
در جلسه این هفته از سلسله جلسات اخلاقی «مسیر بندگی» که هر سهشنبه پس از نماز عشاء در دفتر آیتالله محسن فقیهی برگزار میشود، حجتالاسلام والمسلمین دکتر ناصر رفیعی، با محوریت واژه قرآنی «اخبات»، به تبیین جایگاه والای این مفهوم در مسیر بندگی و سلوک الهی پرداخت.
استاد سطوح عالی حوزههای علمیه، در آغاز سخنان خود، واژه «خَبْت» را به معنای زمین هموار دانست و آن را کنایهای از تواضع، تسلیم و کرنش در برابر امر الهی معرفی کرد.
وی با اشاره به آیات سورههای هود و حج، واژههایی چون «مُخْبِتین» و «أَخْبَتُوا» را از نشانههای اهل بهشت دانست و تأکید کرد: اخبات، مرتبهای فراتر از تقوا و احسان است.
رفیعی در ادامه با استناد به آیه «وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ»، چهار ویژگی اصلی اهل اخبات را برشمرد که برخی مفسران آن را «قواعد اربعه» نامیدهاند. این ویژگیها شامل تأثیرپذیری از یاد خدا، صبر در برابر سختیها، اقامه نماز و انفاق از رزق الهی است. وی این چهار رکن را در سه حوزه ارتباط انسان با خود، با خدا و با خلق دانست.
در شرح ویژگی نخست، حجتالاسلام والمسلمین رفیعی با اشاره به آیه «الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ»، مفهوم «وَجل» را لرزش دل در برابر ذکر الهی معرفی کرد و با ذکر حکایاتی از یک جوان نمازگزار در مسجد پیامبر (ص)، و برخی از علمای بزرگ، تأثیر ذکر خدا بر دلهای اهل اخبات را بهصورت ملموس بیان نمود. وی همچنین تقسیمبندی پنجگانه خوف در کلام شیخ صدوق را یادآور شد که «وَجل» را خاص مُخْبِتین دانسته است.
در ادامه، دکتر رفیعی به دومین ویژگی یعنی صبر پرداخت و با اشاره به بیش از بیست نوع صبر یادشده در قرآن، صبر را رکن اساسی بندگی دانست. وی صبر بر تربیت، عبادت، طعنها، اخلاق همسر و همراهی با فقرا را از مصادیق مهم صبر در زندگی مؤمنانه برشمرد و تأکید کرد که اجر صبر، بیحساب است.
سومین ویژگی اهل اخبات، اقامه نماز است. حجتالاسلام و المسلمین رفیعی با اشاره به آیه «الْمُقِيمِينَ الصَّلَاةَ»، نماز را نشانه تسلیم و بندگی دانست و با بررسی چهار دسته نمازگزاران در قرآن، جایگاه اهل خشوع را در مسیر فلاح و رستگاری برجسته کرد. وی تأکید کرد که نماز، ستون دین و معیار اخبات است.
در تبیین ویژگی چهارم، دکتر رفیعی، انفاق را نشانهای از رضایت و تسلیم در برابر رزق الهی دانست و با استناد به آیه «مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ»، اهل اخبات را اهل رسیدگی به فقرا و اهل بخشش معرفی کرد.
در بخش پایانی جلسه، استاد برجسته اخلاق حوزه با اشاره به روایات امام صادق (ع)، اهل بیت (علیهم السلام) را بالاترین مصداق مُخْبِتین دانست و اصحاب امام حسین (ع) مخصوصاً حضرت عباس (ع) را نمونههای بارز اخبات و تسلیم محض در برابر امر الهی معرفی کرد.
وی افزود: یکی از بالاترین مصادیق این مُخْبِتین، اصحاب امام حسین و خود اباعبدالله (علیهم السلام) هستند؛ نه شکایتی، نه گلهای؛ همهاش رضایت به قضای الهی و تسلیم محض در مقابل خالق. ابوالفضل العباس علیه السلام در اوج اخبات بودند؛ «الْمُطِيعُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ». این اوج اخبات و تسلیم است. تسلیم امام بودن، مصداق تسلیم خداست. با اینکه ایشان از فرماندهان بزرگ و افسران کربلاست، اما در مقابل امامش تسلیم محض بود.
