شفقنا- عضو مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم گفت: پیامبر اکرم (ص) همواره با تدبیر و حلم، اختلافات میان مسلمانان را مدیریت میکرد و اجازه نمیداد نزاعهای درونی، جبهه اسلام را در برابر دشمن تضعیف کند.
به گزارش شفقنا، حجت الاسلام حامد میرزاخان، عضو مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزه علمیه قم و امام جمعه شهرستان فیروزه در یادداشتی که به مناسبت فرارسیدن 17 ربیع الاول در اختیار شفقنا قرار داده، اینگونه آورده است: «وحدت اسلامی یکی از اساسیترین اصول برای پاسداری از عزت، استقلال و اقتدار امت اسلام است. در جهانی که قدرتهای سلطهگر همواره در پی تفرقهافکنی میان مسلماناناند، وحدت نهتنها یک آرمان، بلکه ضرورتی حیاتی برای بقا و پیشرفت امت اسلامی است. در عصر کنونی، این اصل بیش از هر زمان دیگری در دفاع از «جبهه مقاومت» ـ بهعنوان نماد ایستادگی در برابر استعمار، اشغالگری و افراطگرایی ـ جلوهگر شده است. بررسی سیره سیاسی پیامبر اکرم (ص) نشان میدهد که آن حضرت وحدت را بهعنوان راهبردی بنیادین برای تحقق آرمانهای الهی و صیانت از جامعه نوپای اسلامی بهکار گرفتند.
وحدت اسلامی؛ ریشه و مبنا
اسلام از آغاز، بر اصل توحید و امت واحده استوار بود: «إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ» (انبیاء، ۹۲). قرآن کریم تفرقه را خطری بزرگ دانسته و اتحاد را ضامن عزت میداند. وحدت، نه به معنای حذف تنوعات مذهبی یا قومی، بلکه به معنای همگرایی در برابر دشمن مشترک و تمرکز بر اهداف کلان امت اسلام است.
همچنین خداوند متعال میفرمایند :وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا(آل عمران، 103)، دعوت به سوی اتحاد! در این آیه بحث نهایی است که همان «مسأله اتحاد و مبارزه با هر گونه تفرقه» باشد، و خداوند میفرماید: «و همگی به ریسمان الهی چنگ بزنید، و از هم پراکنده نشوید».
سپس قرآن به نعمت بزرگ اتحاد و برادری اشاره کرده و مسلمانان را به تفکر در وضع اندوهبار گذشته، و مقایسه آن «پراکندگی» با این «وحدت» دعوت میکند، میگوید: «و نعمت (بزرگ) خدا را بر خود به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید و او در میان دلهای شما الفت ایجاد کرد، و به برکت نعمت او برادر شدید» (وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً). (تفسیر نمونه، ج1، ص316)
وحدت در سیره سیاسی پیامبر (ص)
یکی از مهم ترین عوامل عزتمندی و اقتدار ملت ها در همه عرصه ها وحدت است. برای ایجاد آن انبیای الهی به خصوص پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از جمله نخستین افرادی بودند که به وحدت و یگانگی در میان مسلمانان پرداختند. از نمونه این موارد در سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. پیمان مدینه (صحیفه مدینه): پیامبر اکرم (ص) پس از هجرت به مدینه، نخستین اقدام سیاسی بزرگ خود را بر اساس همگرایی میان مسلمانان مهاجر و انصار و حتی یهودیان مدینه سامان داد. این پیمان، نمونهای تاریخی از همزیستی و همگرایی برای دفاع مشترک در برابر تهدیدات بیرونی بود. (ر. ک: بختیاری، «پیماننامه مدینه، نمونهای تاریخی در زمینه حل اختلاف»، ص۵۵.)
2. اخوت اسلامی: پیامبر (ص) میان مهاجران و انصار پیمان برادری برقرار کرد؛ اقدامی که شکافهای اجتماعی، قبیلهای و اقتصادی را ترمیم نمود و روحیه ایثار و مقاومت را در جامعه اسلامی تقویت کرد.(السیرة النبویه، ج۲، ص۵۰۴۵۰۵؛ البدایة والنهایه، ج۳، ص۱۷۸.) در این اقدام حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، حضرت علی (علیه السلام) را برادر خود خواند و فرمود: تو در دنیا و آخرت برادر منی. (ینابیع الموده، ج۱، ص۱۷۸؛ الصحیح من سیره، ج۳، ص۳۴۵.)
3. مدیریت اختلافات داخلی: آن حضرت همواره با تدبیر و حلم، اختلافات میان مسلمانان را مدیریت میکرد و اجازه نمیداد نزاعهای درونی، جبهه اسلام را در برابر دشمن تضعیف کند.
پیامبر(ص) برای جلوگیری از اختلاف، مردم را از تفرقه و جدایی انذار کرده، از پیامدهای ناگوار آن خبر داده اند و فرمودند: «جماعت، مایه رحمت، و تفرقه موجب عذاب است» (پاینده، 1382، ص433).
4. تمرکز بر دشمن مشترک: در جنگهای بدر، احد و احزاب، پیامبر (ص) با ایجاد اتحاد میان قبایل و گروههای مختلف، جبههای متحد علیه دشمنان اسلام تشکیل داد.
پیوند سیره پیامبر با جبهه مقاومت امروز
امروز امت اسلامی با تهدیداتی چون اشغالگری صهیونیسم، سلطهطلبی قدرتهای غربی و تروریسم تکفیری مواجه است. جبهه مقاومت، با الهام از همان آموزههای نبوی، بر سه اصل استوار است:
همگرایی مذاهب اسلامی: اهلسنت و شیعه در کنار یکدیگر، بر محور آزادی فلسطین و مقابله با ظلم متحد شدهاند.
اولویت دشمن اصلی: همانگونه که پیامبر (ص) تمرکز خود را بر دفع دشمن مشترک قرار داد، جبهه مقاومت نیز با تأکید بر مبارزه با صهیونیسم و استکبار، اولویت امت اسلام را مشخص کرده است.
تبدیل اختلاف به فرصت: جریان مقاومت نشان داده است که تنوع قومی و مذهبی، اگر با نگاه وحدتگرایانه مدیریت شود، میتواند به سرمایهای در برابر تهدیدها بدل گردد.
نتیجهگیری
سیره سیاسی پیامبر اکرم (ص) الگویی روشن برای عصر حاضر است: حفظ وحدت درونی و تمرکز بر دشمن بیرونی. همانگونه که در صدر اسلام، وحدت موجب تثبیت اسلام و پیروزی در برابر دشمنان شد، امروز نیز تنها با حفظ وحدت اسلامی میتوان جبهه مقاومت را تقویت و از آرمانهای امت اسلام دفاع کرد. این وحدت، نه یک تاکتیک مقطعی، بلکه راهبردی دائمی برای عزت و بقای امت اسلامی است.»
