شفقنا- رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) با بیان این که می بایست تا اندیشه و نظریه امام در حوزههای علمیه و برای مردم بهطور بایسته تبیین شود گفت: نظریه امام(ره) در بالاترین سطح از پویایی و کارآمدی قرار دارد و میتواند همه آرمانهای اصیل بشری را تحقق بخشد.
به گزارش شفقنا از حوزه، جمعی از مدیران سطح یک حوزه علمیه خراسان با آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با هدف گسترش تعاملات علمی بین مرکز فقهی دیدار و در جریان این جلسه، مدیران مدارس علمیه در خصوص دغدغه های مدارس و آینده طلاب به بحث و تبادل نظر پرداختند و در ادامه رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) نکاتی را ارائه کرد.
آیت الله فاضل لنکرانی در این دیدار ضمن گرامیداشت ایام فرخنده و اعیاد مبارک ماه ربیعالاول، اظهار داشت: امروز دیگر کسی نمیتواند به تنهایی و صرفاً با اتکا به اندیشهها و سلیقههای فردی، هرچند نیکو و برجسته، به نتایج مطلوب دست یابد و بیگمان، همدلی و تعاون رمز اصلی توفیق در مسیر پیشرو است.
وی با اشاره به ضرورت تلاش در راستای تحقق حوزه ای تراز در همجواری حضرت علی بن موسی الرضا (ع)، عنوان کرد: حوزه تراز باید جایگاه پرورش فقهای برجسته، صدها مجتهد و مفسر ممتاز و استاد اخلاق باشد.
وی با بیان اینکه اندیشه و نگرش استاد و مدیر، در حقیقت خط سیر علمی، اخلاقی و حتی سیاسی طلبه را شکل میدهد، خاطرنشان کرد: اگر مدیری جامعنگر باشد و به مسائل با دیدی فراگیر بنگرد، طلبه نیز در همان مسیر قرار خواهد گرفت و به اندیشهای وسیعتر سوق می یابد و از آن سو اگر مدیر، محدود و سطحینگر باشد، طبعاً تربیتشدگان او نیز در همان چارچوب محدود باقی خواهند ماند.
آیت الله فاضل لنکرانی با بیان این که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، اگر مدیری مدرسه علمیهای تأسیس میکرد، مومنین امکاناتی در اختیار او مینهادند و او با همان شرایط، طلاب را تربیت مینمود و نگاه غالب این بود که طلبه بتواند قرآن و سنت را در حد اجتهاد مورد نظر مدیر بفهمد و بر ادبیات عرب و متون فقهی و اصولی مسلط شود، تصریح کرد: بر این اساس نهایت آنکه از میان صد طلبه، یک نفر به مرتبه اجتهاد و صاحبنظری برسد و دیگران به عنوان استاد یا مبلغ در جامعه فعالیت کنند و عملا این شیوه و تفکر رایج آن روز بود و کسی نمیتواند آن را انکار نماید.
وی ادامه داد: با پیروزی انقلاب اسلامی، به برکت این تحول عظیم و وجود بنیانگذار کبیر انقلاب، امام خمینی (قدسسره)، نگاه به دین اساساً دگرگون و آشکار شد که دین چه ظرفیتها و پتانسیلهای عظیمی در عرصههای مختلف دارد و چگونه میتواند در تمامی شئون زندگی انسان ها، منشأ تغییر، تحول و پیشرفت باشد.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار ادامه داد: امام راحل (ره) نشان دادند که دین تنها در محدوده احکام فردی خلاصه نمیشود، بلکه دارای احکام اجتماعی بسیار گستردهتر از احکام فردی بوده که حتی فراتر از این اساساً برای هدایت جامعه در تمام ابعاد آن آمده است تا بتواند حکومت تشکیل دهد و حیات اجتماعی انسان را سامان بخشد.
آیت الله فاضل لنکرانی با اشاره به عبارت «الاسلام هو الحکومة و الاحکام مطلوبات بالعرض» در کتاب «البیع»، آن را عصاره و روح اندیشه امام و حاکی از نگاه عمیق و دقیق ایشان به اسلام، حکومت و دین دانست و ابراز کرد: امروز که بیش از چهار دهه از انقلاب اسلامی میگذرد، بیش از پیش در می یابیم که اگر در جهان و در مذاهب دیگر، شخصیتی همانند امام خمینی ظهور کرده بود، بیتردید تا امروز زوایای اندیشه او را به دقت تشریح می کردند.
وی با بیان این که می بایست تا اندیشه و نظریه امام در حوزههای علمیه و برای مردم بهطور بایسته تبیین شود و در دانشگاه ها، مجامع عمومی و جهانی و محافل علمی مورد عرضه قرار گیرد، اظهار کرد: نظریه امام(ره) در بالاترین سطح از پویایی و کارآمدی قرار دارد و میتواند همه آرمانهای اصیل بشری را تحقق بخشد.
آیت الله فاضل لنکرانی با بیان اینکه اگر مدیر یا استاد، دارای «جامعنگری» باشد، مسیر تربیت طلاب نیز جامع خواهد شد، ادامه داد: جامعیت به معنای تربیت طلاب با همه ابعاد علمی، اخلاقی و معیشتی است و امروز نیز باید الگوهایی همچون سلف صالح حوزه که محور جامعه بودند را تربیت کرد، شخصیت هائی همچون مرحوم آقا میرزا مهدی اصفهانی، مرحوم آقای مروارید، شیخ مجتبی قزوینی و پیش از آنان مرحوم آیتالله العظمی میلانی.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) با اشاره به ضرورت برگزاری نشستهای منظّم و مستمر با محوریت تبیین اندیشه های امام(ره)، خاطرنشان کرد: در این مسیر از آغاز سال تحصیلی نیازهای خاص طلاب و خلأها را بشناسید و از اساتید بخواهید بر اندیشههای امام راحل(ره) کار کنند و آن را به نسل امروزِ طلاب معرفی نمایند.
وی با بیان این که رهبر انقلاب بهترین جانشین و شایستهترین فرد در جایگاه پس از امام بوده اند و با همان تدبیر و قوّت، کشتی انقلاب را هدایت میکنند، عنوان کرد: ایشان همواره تلاش دارند تا در محافل و مجامع علمی، بُعدی از ابعاد شخصیت و اندیشه امام (ره) را برای مردم تبیین کنند و چه زیبا و ژرف نیز آن را میشکافند.
آیت الله فاضل لنکرانی در ادامه جامعنگری را بهمعنای لحاظ کردن همزمان ساحتهای علمی، اخلاقی و معیشتی در سرلوحه برنامهها و فعالیت ها دانست و با بیان اینکه طلبه جامع در روزگار ما کسی است که بتواند نگاه امام خمینی (رضوانالله تعالی علیه) را بهدرستی درک کند، گفت: باید نیازها و خلأها سنجیده شده و برای هر بُعد، تدبیر شایسته و کارآمد اندیشیده شود که این، راه پرورش نسلی است که عالم، مهذب و در کفایت معیشت و تدبیر امور سرافرازند.
فهم فقه معاصر وابسته باور به مکتب امام خمینی(ره) است
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) ادامه داد: در حوزه های ما چند سالی است بحث «فقه معاصر» مطرح شده و این تعبیر از دیرباز در حوزههای قم، مشهد و نجف رایج بوده است، اما بسیاری از افراد «فقه معاصر» را مترادف با «فقه مسائل مستحدثه» گرفتهاند، در صورتیکه فقه مسائل مستحدثه حوزه مشخص مربوط به فقه پول، ارزهای دیجیتال، یا مباحثی مانند تلقیح مصنوعی و دهها نمونه دیگر دارد اما فقه معاصر را نباید با این مباحث خلط کرد.
وی با بیان اینکه فقه معاصر، آنگونه که رهبر انقلاب در پیام تاریخیشان به مناسبت یکصدمین سال تأسیس حوزه بهروشنی تبیین فرمودند، معنایی بسیار عمیق، راهبردی و گسترده دارد، گفت: فقه معاصر بدون فهم و باور به مکتب امام خمینی و فقه ایشان اساساً بیمعنا است و اگر کسی معتقد باشد که فقه صرفاً فقه فردی است، یا بگوید فقه ما هیچ نسبتی با حکومت ندارد، چنین فردی نمیتواند سخن از فقه معاصر بر زبان آورد.
آیت الله فاضل لنکرانی با بیان این که امروزه فقه معاصر بار سنگین و معنای وسیعی دارد و به معنای تبیین سیاستهای اداره جامعه، ارتباط با بیگانگان، چگونگی مواجهه با دشمن و کیفیت این برخورد و نیز پیشبینی و شناخت آسیبهای اجتماعی پیش از وقوع آنها است، خاطرنشان کرد: همانگونه که در بیانیه و منشور امام خمینی(ره) آمده بود، حوزه باید بتواند حوادث را پیشبینی کرده و پیشاپیش برای علاج آنها چارهاندیشی کند.
همت مدیران مدارس بر پرورش طلاب شایسته و توانمند باشد
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با بیان این که ما ناگزیر از ترسیم چشماندازی روشن برای حوزههای علمیه در خراسان و قم هستیم، اظهار کرد: در افق بیست سال آینده، باید فقیهانی تربیت شوند که نه در حاشیه بلکه در میدان حضور فعال داشته باشند، فقیهانی که در متن جامعه و نظام قرار گرفته و با اندیشه خود، حقیقت دین را پاسداری کنند تا در عرصه اجتماع و نظام اسلامی تحقق یابد و امروز مدیریت حوزهها در دست شخصیتهای برجستهای همچون شما است.
وی با بیان این که اساتید و مدیران مدارس توانمند با تجربه و ویژگیهای ممتاز خویش، توانایی انجام کارهای بزرگ را دارند و میتوانند طلابی شایسته و توانمند پرورش دهند، به سخن پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله خطاب به امیرالمؤمنین علی علیهالسلام اشاره کرد که فرمودند: «اگر فردی به دست توهدایت شود، بهتر است از آنچه خورشید بر آن میتابد.»
آیت الله فاضل لنکرانی مقصود از این هدایت را هدایت به اسلام دانست و گفت: شما امروز در مدارس علمیه و مراکز و مجامع علمی خود در حال ساختن نیروهایی هستید که برای دفاع از اسلام و صیانت از دین آماده میشوند و این اهمیت والائی دارد که باید در این راستا همت و عزم جدی داشته و با همه توان بکوشید.
