شفقنا – احادیث گهربار امیرالمؤمنین علی (ع) با بینشی عمیق، موضوعات ریشهای درون انسان را با جنبههای مختلف زندگی اجتماعی او گره میزند. این فرمایشات نورانی، نه تنها به دستورات اخلاقی برای رشد فردی میپردازد، بلکه با ارائه راهکارهای عملی، به درمان مشکلات و معضلات اجتماعی نیز یاری میرساند. این احادیث، نقشهای جامع برای زیستن بر اساس ارزشها و ایجاد جامعهای سالمتر و انسانیتر ارائه میدهند.
برخی از سخنان امام علی (ع) از کتاب غرر الحكم و درر الكلم بشرح زیر است:
امير المؤمنين علي عليه السلام : اُبذُل لِصَديقِكَ كُلَّ المَوَدَّةِ وَ لا تَبذُل لَهُ كُلَّ الطُّمَأنينَةِ وَأعطِهِ مِن نَفسِكَ كُلَّ المُواساةِ وَ لا تَقُصَّ إلَيهِ بِكُلِّ أسرارِكَ ؛
تمامت دوستى را نثار دوستت كن ، امّا به او يكسره اطمينان مكن ، و با او ، به كمال ، يكْ دل باش، امّا همه اسرارت را با او بازگو مكن .
امير المؤمنين علي عليه السلام : اِرضَ لِلنّاسِ بِما تَرضاهُ لِنَفسِكَ تَكُن مُسلِما ؛
آنچه را براى خود مى پسندى براى مردم بپسند ، تا مسلمان باشى .
امير المؤمنين علي عليه السلام : أكرِم ضَيفَكَ وَ إن كانَ حَقيرا وَ قُم عَن مَجلِسِكَ لأَِ بِيكَ وَ مُعَلِّمِكَ وَ إن كُنتَ أميرا
مهمانت را گرامى بدار، اگر چه حقير باشد، و به احترام پدر و معلّمت از جايت برخيز ، اگر چه فرمانروا باشى .
امير المؤمنين علي عليه السلام : أشعِر قَلبَكَ الرَّحمَةَ لِجَميعِ النّاسِ وَ الإحسانِ إلَيهِم وَ لا تُنِلهُم حَيفا وَ لا تَكُن عَلَيهِم سَيفا ؛
مهربانى با همه مردم و نيكى به ايشان را شعار دل خويش ساز و به آنها ستمى مرسان و شمشيرى بر آنان مباش .
امير المؤمنين علي عليه السلام : اِصبِر عَلى مَرارَةِ الحَقِّ وَ إيّاكَ أن تَنخَدِعَ لِحَلاوَةِ الباطِلِ ؛
بر تلخىِ حق، شكيبا باش و زنهار از اين كه به شيرينى باطل، فريب خورى !
امير المؤمنين علي عليه السلام : إيّاكَ وَ النَّميمَةَ فَإنَّها تَزرَعُ الضَّغينَةَ وَ تُبَعِّدُ عَنِ اللّه ِ وَالنّاسِ ؛
بپرهيز از سخن چينى كه بذر كينه مى افشانَد و از خدا و مردم دور مى كند .
امير المؤمنين علي عليه السلام : اَسوَءُ النّاسِ عَيشا الحَسُودُ ؛
حسود ، بدترين زندگى را در بين مردم دارد .
أَشَدُّ القُلُوبِ غِلاًّ قَلبُ الحَقُودِ ؛
ناصاف ترينِ دل ها ، دل كينه توز است .
امير المؤمنين علي عليه السلام : أَفضَلُ المَعرُوفِ إغاثَةُ المَلهُوفِ ؛
برترين كار نيك ، فريادرسىِ ستم ديده است .
أَكبَرُ الحُمقِ الإغراقُ فِى المَدحِ وَ الذَّمِ
بزرگ ترين حماقت ، زياده روى در ستايش و نكوهش است
