آیت الله دوزدوزانی تبریزی: دعا افضل از قرائت قرآن است / بعضی از مفسرین بزرگ معاصر در تفسیرهای خود به خطا دچار شده اند

شفقنا- آیت الله دوزدوزانی تبریزی در کلاس درس اخلاق فرمودند: بعضی از مفسرین بزرگ معاصر در تفسیرهای خود به خطا دچار شده اند.

به گزارش شفقنا از دفتر آیت الله دوزدوزانی تبریزی در درس اخلاق روز چهارشنبه ضمن اشاره به روایتی در مورد دعا فرمودند:

روایتی از امام کاظم علیه السلام نقل شده است که:
اَلدُّعَاءُ أَفْضَلُ مِنْ قِرَاءَهِ اَلْقُرْآنِ.

نسخه اصلی ما قرآن است. تمام هستی ما قرآن است، هدیً للمتقین؛ بَشِیراً وَنَذِیراً؛
از این جهت رسول اکرم صلی الله علیه و آله می‌فرمایند:
اِتَّخَذُوا هٰذَا اَلْقُرْآنَ مَهْجُوراً؛
قرآن شکایت می‌کند؛ در عین حال منافات ندارد که این نِسبی باشد.
ای بسا کسی که خوب دعا کند به قرآن نیز خوب می‌رسد؛ اگرچه سخت است که بگوییم که دعا خواندن افضل از قرآن است ولی قرآن، دعا هم دارد. در نماز هم دعا می‌کنید.
اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ.

در قرآن هم اگر خشوع انسان داشته باشد نوعی دعاست.
مرحوم والد ما هر وقت گرمای آتشی را حس می‌کرد، دادش بلند می‌شد که خدایا از آتش جهنم ما را دور کن.
لذا توصیه شده است که آیه بهشت را خواندی یا شنیدی از خدا بخواه که خدا ما را بهشتی کن، آیه جهنم را خواندی یا شنیدی از خدا بخواه که ما را از آتش جهنم نجات بده.
ای بسا دعا مقدمه می‌شود که انسان ملتزم به قرآن باشد.

چرا حضرت امام کاظم علیه‌السلام اینگونه می‌فرمایند؟!
در آخرین آیه سوره فرقان آمده است.
قُلْ مٰا یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْ لاٰ دُعٰاؤُکُمْ فَقَدْ کَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ یَکُونُ لِزٰاماً .
اگر دعا نکنید خدا عنایت ندارد.
اگر با خداوند متعال راز و نیازی نکنید ارزشی ندارید.
گرچه این آیه مخاطبش کفار مکه است. در واقع به کفار خطاب می‌شود که شما مشکلی دارید؛ اول به خدا اقرار کنید و بعد از خدا بخواهید.

اگر خدا را نشناسید نمی‌توانید از خدا مسئلت کنید.
ذیل این آیه در تفاسیر، روایتی است که شبیه آن در مدارک اهل سنت آمده است. آنجا دارد که بنده اندکی تضرع (زاری کردن) می‌کند؛ خداوند به ملائکه خطاب می‌کند:
ببینید بنده من خیلی تضرع می‌کند؛ من حیا می‌کنم از این بنده که اینقدر ناله می‌کند.
کَرَم بین و لطف خداوندگار / گُنه بنده کرده‌ست و او شرمسار.
در روایتی دیگر از امام کاظم آمده است، که خیلی عجیب است، خداوند چقدر دوست دارد بنده‌اش را!
إِنَّ اللّه یُؤَخِّرُ إِجابَهَ الْمُؤْمِنِ شَوْقا إلى دُعائِهِ …؛
دعا را زود اجابت نمی‌کند، زود جواب حاصل نمی‌شود، چرا؟!
خداوند می‌خواهد بنده‌اش تصفیه شود، اتصال به بالا پیدا کند؛
شَوْقا إلى دُعائِهِ وَیَقُولُ: صَوتٌ اُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ.
خداوند می‌فرماید صدایی هست که خوشم می‌آید از این صدا؛
عزیزان من دعا آدابی دارد:
باید دلت خبر دهد که خدا رد نمی‌کند اگر این حال را داشته باشید زود اثر می‌کند.

از این جهت حضرت زکریا وقتی دعا می‌کند که:
رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا یَرِثُنِی وَیَرِثُ مِنْ آلِ یَعْقُوبَ.
دعا می‌کند اولادی برای خود؛
آخر می‌گوید:
وَلَمْ أَکُنْ بِدُعَائِکَ رَبِّ شَقِیًّا.
ناامید نیستم، مأیوس نیستم، دلم روشن است که دست خالی برنمی‌گردم.
آداب دیگر دعا انتخاب زمان و مکان مناسب است مثلاً رو به قبله با لباس پاک لباس حلال مکان پاک و …

ای بسا گله می‌کنند که ما دائما دعا می‌کنیم ، خدا جواب نمی‌دهد؛
ببین چه کار کرده ای؟ خورد و خوراکت چگونه است؟ً حالت چگونه است؟! دلت با خدا صاف است؟! نکند قساوت قلبی داری؟! اصلاً اون شوق به خدا هست؟! آن حال را داری؟!

در کتاب شریف جامع السعادات مرحوم نراقی دارد که زمان دعا تفاوت دارد،
یک وقت این است که نصف شب برای دعا و نماز بیدار شویم. اینکه نماز شب اینقدر ارزش دارد برای همین است.
وقتش نصف شب است، در حالی که تمام دربها بسته است، درب خدا باز است، کسی نمی‌بیند و قابل ریا کردن نیست، و کسی نمی‌داند.
نیمه شب وقتش خاص و مناسب و پاک است.
این دلالت می‌کند که دعا مکانتی دارد، لذا شرایط دعا، زمان، مکان، با استغفار و …
در حالات دعای حضرت زکریا با سن حدود نود سال چقدر ایشان دلش مطمئن است.
يا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلامٍ اسْمُهُ يَحْيى‌ لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا.
بعد می‌گويد:
قَالَ رَبِّ اجْعَلْ لِي آيَةً
آیه در اینجا به چه معناست؟!
بعضی از بزرگان تفسیر شیعه از معاصرین ما می‌گويند حضرت شک کرد برای همین اینطور گفته است.
مرحوم علامه طباطبایی می‌گویند حضرت زکریا شک کرد، آیا این صدای شیطان است یا صدای رحمان؟
بنده از این آقایان مفسر سوالی دارم؛ مگر پیامبر به کلام خدا شک می‌کند؟ در قرآن نظیر ندارد.

در سوره آل عمران وقتی که حضرت زکریا وارد می‌شود بر حضرت مریم سلام الله علیهما، به ایشان می‌گوید:
این نعمت‌ها چیست؟! حضرت مریم می‌گوید: این از بهشت است.
حضرت مریم می‌داند با کجا ارتباط دارد. اما جناب زکریا نمی‌داند؟
لذا به نظر ما مراد از آیه نشانه حمل است.
از شیخ طوسی تا صافی در مجمع البیان همه گفتن آیه نشانه حمل است.
می‌گویند که چرا جناب زکریا چنین گفته است؟!
چون می‌خواهد بداند کی متولد می‌شود یا بعضی در توضیحش گفتند که می‌خواهد شکر آن کند. نه علامت اینکه خدا، صدا از طرف تو است یا شیطان است!؟
مطلب دوم اینکه قَالَ آيَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلَاثَ لَيَالٍ سَوِيًّا ، سه روز حرف نزن. این مفسرین می‌گویند یعنی زبانت بند بشود.
من تصور می‌کنم که باید این آیه را طور دیگری معنا کرد.
حرف نزن، یعنی روزه بگیر. چون در آن زمان صوم سکوت بوده است. ذیل آیه هم تصادفا صوم سکوت ( روزه سکوت ) دارد.
چرا ؟!
حضرت مریم وقتی که حضرت عیسی علیه السلام متولد می‌شود، خیلی سخت است که این معجزه شده است.
خداوند می‌گوید که ای مریم حرف نزن
وقتی که اعتراض کردند، بگو روزه گرفته‌ام.
چند آیه بعد همین است. خدا می‌فرماید روزه بگیر ، وقتی که روزه گرفتی صاف می‌شوی، تصفیه می‌شوی. آن وقت نطفه حضرت یحیی در رحم مادرش منعقد می‌شود. یعنی سه روز تمام روزه بگیر.