رپرتاژ آگهی- هر کسبوکاری، چه کوچک و چه بزرگ، با چالشهای مالی متعددی روبرو است. یکی از مهمترین این چالشها، پرداخت مالیات بر درآمد مشاغل است. اما آیا شما به طور کامل از قوانین و مقررات مالیات مشاغل در سال 1403 آگاه هستید؟ چگونه میتوانید با برنامهریزی دقیق، مالیات کمتری پرداخت کنید و در عین حال به رشد کسبوکار خود کمک کنید؟ در این نوشتار، به تمام پرسشهای شما درباره مالیات مشاغل پاسخ خواهیم داد.
محاسبه مالیات مشاغل چگونه است؟
مالیات مشاغل پولی است که هر کسبوکار یا فردی که از طریق شغل خود درآمد کسب میکند، باید به دولت پرداخت کند. این مالیات بر اساس سود کسبشده در طول یک سال مالی محاسبه میشود.
مراحل محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل:
- تمام درآمدهای کسبوکار در یک سال مشخص، از جمله فروش کالاها و خدمات، اجارهها و سایر درآمدها جمعآوری میشود.
- هزینههایی مانند حقوق کارمندان، اجاره، خرید کالا، هزینههای تبلیغاتی و… از درآمد کل کسر میشود.
- مبلغ باقیمانده پس از کسر هزینهها، سود کسبوکار محسوب میشود.
- بر اساس میزان سود، مالیات باید پرداخت شود. نرخ مالیات به صورت پلکانی است. برای مثال، در سال 1403، برای درآمدهای تا سقف 47 میلیون و 500 هزار تومان، معافیت کامل از مالیات برقرار بود.
- درآمدهای بالاتر با نرخهای پلکانی 15، 20 و 25 درصد مشمول مالیات میشوند.
روش محاسبه مالیات:
روش رسیدگی به اسناد و مدارک : این روش بر پایه بررسی دقیق اسناد مالی و دفاتر قانونی مودیان انجام میشود. در این حالت، درآمد واقعی کسبوکار از طریق بررسی صورتحسابها، فاکتورها و هزینههای ثبت شده مشخص شده و مالیات بر اساس آن محاسبه میشود.
روش علیالرأس: در صورتی که مودیان مالیاتی نتوانند اسناد مالی خود را به درستی ارائه دهند یا از ارائه آن خودداری کنند، اداره مالیات از روش علیالرأس استفاده میکند. در این روش، میزان درآمد و مالیات مودی بر اساس معیارهای تخمینی و اطلاعات مشابه دیگر مودیان تعیین میشود.
در ادامه، ابتدا مالیات مشاغل مربوط به سه تا از کسبو کارها را مرور میکنیم و سپس به بررسی انواع مالیات مشاغل و نحوه دقیق محاسبه مالیات آنها خواهیم پرداخت.
مالیات سالن های زیبایی
محاسبه دقیق مالیات سالن های زیبایی از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به تغییرات قوانین مالیاتی، بهتر است برای اطمینان از محاسبات، از مشاوره متخصصان مالیاتی نیز بهرهمند شوید.
براساس ماده 131 قانون مالیاتهای مستقیم، نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی (که شامل صاحبان سالنهای زیبایی نیز میشود) به شرح زیر است:
| بازه درآمد مشمول مالیات سالانه (ریال) | نرخ مالیات (%) |
| تا 500,000,000 | 15 |
| 500,000,001 تا 1,000,000,000 | 20 |
| بالای 1,000,000,000 | 25 |
محاسبه مالیات آرایشگاه مردانه و زنانه
طبق ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم، آرایشگاههای مردانه و زنانه بر اساس میزان درآمد و سایر عوامل مرتبط، به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. هر دسته، ضریب مالیاتی مشخصی دارد که برای محاسبه مالیات قابل پرداخت استفاده میشود.
| دسته آرایشگاه | ضریب مالیاتی (%) – آرایشگاه مردانه | ضریب مالیاتی (%) – آرایشگاه زنانه |
| ممتاز | 40 | 45 |
| درجه 1 | 30 | 40 |
| درجه 2 | 25 | 30 |
| سایر | 15 | 15 |
تعیین دسته آرایشگاه با توجه به معیارهای مختلفی تعیین می شود، هرچه درآمد سالانه آرایشگاه بیشتر باشد، احتمال قرارگیری آن در دستههای بالاتر (ممتاز یا درجه 1) بیشتر است، آرایشگاههایی که در مناطق پرجمعیت و تجاری قرار دارند، ممکن است در دستههای بالاتر قرار بگیرند.
همچنین ارائه خدمات تخصصیتر و لوکستر ممکن است منجر به قرارگیری آرایشگاه در دستههای بالاتر شود، عوامل دیگری مانند تجهیزات، فضای فیزیکی و تعداد پرسنل نیز ممکن است در تعیین دسته آرایشگاه موثر باشند. برای استفاده از معافیت های مالیاتی سالنهای زیبایی و کاهش مالیات بصورت قانونی از مشاوران حرفهای و متخصص در این زمینه کمک بخواهید چراکه راه های بسیاری برای کاهش مالیات سالنها زیبایی وجود دارد!
مالیات اجاره املاک
طبق ماده 53 قانون مالیاتهای مستقیم، ۷۵ درصد از درآمد حاصل از اجاره املاک مشمول پرداخت مالیات است. ۲۵ درصد باقیمانده به عنوان هزینههای استهلاک و نگهداری ملک در نظر گرفته میشود. این قانون شامل تمامی درآمدهای اجاره، چه به صورت نقدی و چه غیرنقدی، میشود.
محاسبه مالیات برای اشخاص حقیقی
تعیین درآمد مشمول مالیات: پس از کسر ۲۵ درصد از کل درآمد اجاره به عنوان هزینههای مجاز، مبلغ باقیمانده به عنوان درآمد مشمول مالیات در نظر گرفته میشود.
جدول نرخ مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1403 برای اشخاص حقیقی :
| میزان درآمد سالیانه (تومان) | نرخ مالیات (%) |
| تا 50,000,000 | 15 |
| 50,000,001 تا 100,000,000 | 20 |
| بیش از 100,000,000 | 25 |
برخی معافیتهای مالیاتی برای اشخاص حقیقی در نظر گرفته شود که پس از کسر آنها، نرخ مالیات بر مبنای درآمد باقیمانده اعمال میشود، برای شناخت کامل معافیتها و کاهش مالیات اجاره املاک با خبرههای حسابداری مشورت کنید.
محاسبه مالیات برای اشخاص حقوقی
اشخاص حقوقی موظفند ۲۵ درصد از اجاره پرداختی را به عنوان مالیات تکلیفی به اداره مالیات پرداخت کنند و رسید آن را به موجر تسلیم کنند. علاوه بر مالیات تکلیفی، اشخاص حقوقی نیز باید بر اساس درآمد حاصل از اجاره املاک خود، مالیات بر درآمد پرداخت کنند. نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی معمولاً ثابت و بیشتر از نرخ مالیات اشخاص حقیقی است.
مالیات رستوران ها
مالیات رستورانها شامل چندین نوع مالیات میشود که مهمترین آنها مالیات بر ارزش افزوده است. بر اساس آخرین مصوبات، تمامی رستورانها موظفاند ۹ درصد از مبلغ فروش خود را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کنند. این نرخ شامل ۶ درصد مالیات و ۳ درصد عوارض است که به صورت جداگانه محاسبه و پرداخت میشود.
طبق قوانین مالیاتی، فروشندگان مکلفند بهطور دورهای (معمولاً ماهانه یا فصلی) اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده خود را از طریق سامانه الکترونیکی tax.gov.ir ارائه دهند. این اظهارنامه شامل جزئیات کاملی از فروش کالاها و خدمات، خریدهای انجام شده، مالیات دریافتی از مشتریان و مالیات پرداخت شده به تامینکنندگان است.
دستهبندی مشاغل و اهمیت آن در مالیات
در سیستم مالیاتی ایران، مشاغل به سه گروه اصلی تقسیم میشوند که هر کدام قوانین و مقررات خاص خود را دارند. این تقسیمبندی با هدف تسهیل در رسیدگی به اظهارنامههای مالیاتی و تعیین دقیقتر مالیات صورت میگیرد.
گروه اول مشاغل: ستونهای اقتصاد کشور
این گروه شامل کسبوکارهایی است که نقش محوری در تولید، خدماترسانی و تجارت کشور دارند و به دلیل اهمیت این گروه، سازمان مالیاتی نظارت دقیقتری بر فعالیتهای مالی آنها دارد، حداقل درآمد برای قرار گرفتن در این گروه، 30 میلیارد تومان در سال است.
چه کسانی عضو گروه اول هستند؟
- افرادی که کارخانه یا واحد تولیدی دارند.
- کسانی که کالاها را به کشور وارد یا از کشور صادر میکنند.
- شامل هتلهای بزرگ، بیمارستانها، کلینیکها، شرکتهای حسابرسی، مشاوران مالی و شرکتهای حملونقل میشود.
- فروشگاههای زنجیره ای که محصولات متنوعی را عرضه میکنند.
- افرادی که در زمینه خرید و فروش ارز فعالیت میکنند و صرافی ها
ثبت دقیق اظهارنامه مالیاتی توسط این گروه، به شفافیت اقتصادی کشور کمک کرده و از فرار مالیاتی جلوگیری میکند.
گروه دوم مشاغل: دنیای کسبوکارهای پررونق
گروه دوم مشاغل، شامل کسبوکارهایی با حجم فعالیت متوسط است که درآمدشان در بازه مشخصی قرار میگیرد. کسبوکارهایی با درآمد سالانه بین 10 تا 30 میلیارد تومان در این گروه جای میگیرند.
تکلیفهای مالیاتی گروه دوم این است که تمامی اسناد مالی از جمله فروش کالاها و خدمات، خریدها و هزینهها باید به صورت مرتب و دقیق ثبت شوند و همچنین تنظیم صورتهای مالی ماهانه و سالانه به منظور بررسی وضعیت مالی کسبوکار انجام گیرد.
گروه سوم، مشاغل خرد
کسبوکارهایی با درآمد سالانه کمتر از 10 میلیارد تومان در این گروه جای میگیرند این گروه شامل کسبوکارهای کوچک و خانگی، فروشگاههای کوچک، آرایشگاهها و کارگاههای تولیدی کوچک، مشاغل خدماتی و سایر فعالیتهای اقتصادی با حجم پایین است.
جدول محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی سال 1403
| سطح درآمد سالیانه (تومان) | نرخ مالیات | توضیحات |
| تا ۴۷,۵۰۰,۰۰۰ | معاف از مالیات | معافیت مالیاتی بر اساس قانون برای درآمدهای این محدوده. |
| از ۴۷,۵۰۰,۰۰۱ تا ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۵ درصد | مالیات برای این سطح از درآمد با نرخ ۱۵ درصد محاسبه میشود. |
| از ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۱ تا ۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۰ درصد | مالیات این سطح از درآمد با نرخ ۲۰ درصد محاسبه میشود. |
| بیش از ۴۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۵ درصد | درآمدهای بالاتر از این مبلغ با نرخ ۲۵ درصد مشمول مالیات هستند. |
جرایم مالیات مشاغل: آنچه باید بدانید
در زمینه مالیات مشاغل، جریمه ها را می دانید؟ عدم رعایت قوانین مالیاتی منجر به اعمال جرایم مختلفی از سوی سازمان امور مالیاتی میشود. برخی از مهمترین جرایم مالیاتی عبارتند از:
تاخیر در پرداخت مالیات:
- عدم پرداخت به موقع مالیات عملکرد شرکتها و اشخاص حقیقی به ازای هر ماه تاخیر 2.5 درصد جریمه در پی دارد.
- عدم پرداخت سایر مالیاتها مانند مالیات بر ارزش افزوده نیز مشمول جریمه مشابهی است.
عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی:
- عدم ارسال به موقع اظهارنامه مالیاتی جریمهای معادل 30 درصد مالیات را در پی دارد.
- این جریمه برای اشخاص حقیقی 10 درصد مالیات است.
مخفی کردن درآمد یا هزینههای غیرواقعی: ارائه اطلاعات نادرست در اظهارنامه مالیاتی (مانند مخفی کردن درآمد یا بزرگنمایی هزینهها) جریمهای معادل 30 درصد مالیات برای اشخاص حقوقی و 10 درصد مالیات برای اشخاص حقیقی را در پی دارد.
عدم پرداخت مالیات قطعی: عدم پرداخت مبلغ دقیق مالیات تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی علاوه بر جریمه، ممکن است منجر به ممنوعالخروجی شود.
عدم ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث: وارثین موظف به ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث هستند و عدم انجام این کار جریمه به همراه دارد.
