شفقنا افغانستان – سازمان عفو بین الملل در گزارش سالانه خود در مورد وضعیت حقوق بشر در جهان، فشارهای طالبان علیه شیعیان افغانستان و وضع محدودیت ها از سوی این گروه بر حقوق و آزادی های مذهبی آنها را نیز مستندسازی کرده است.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، سازمان عفو بین الملل در این گزارش، وضعیت حقوق بشر را در سال 2023 در 155 کشور جهان بررسی کرده است که افغانستان تحت کنترل طالبان نیز از این کشورها است.
سازمان عفو بین الملل در مورد افغانستان تبعیض و تعصب، آزادی مذهبی، محدودیت های طالبان بر حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم، حقوق زنان و دختران، حملات و کشتار غیرقانونی، مجازات های علنی، آزادی بیان و آزادی اجتماعات، وضعیت مدافعان حقوق بشر، حقوق پناهندگان و آوارگان داخلی و معافیت از مجازات را بررسی کرده است.
در این گزارش در بخش های که مربوط به تبعیض و تعصب و آزادی مذهبی می شود، سازمان عفو بین الملل به ویژه برخورد تبعیض آمیز طالبان با شیعیان و محدودیت های این گروه علیه آزادی مذهبی آنها را بررسی کرده است و نمونه های از برخوردها و محدودیت ها را مستند کرده است.
«فیصله های یک جانبه علیه شیعیان»
سازمان عفو بین الملل در گزارش سالانه خود از جمله فیصله های یک جانبه طالبان را در دعاوی بر سر زمین و دام ها بین شیعیان هزاره و کوچی های پشتون(عشایر)، مستند کرده است.
این نهاد در گزارش خود گفته است که طالبان این دعاوی را به صورت یک جانبه به نفع کوچی ها فیصله کرده اند و شیعیان هزاره را در پرونده های مفقودن شدن دام ها در بیش از بیست سال پیش، مجبور به پرداخت غرامت به کوچی ها کرده اند.
سازمان عفو بین الملل همچنین گفته است که کوچی ها در موارد مختلف در مناطق هزاره نشین، بر شیعیان هزاره که ساکنان بومی این مناطق هستند، حمله کرده است.
در جریان یک سال اخیر گزارش های مختلفی از صدور چنین فیصله ها از جانب «کمیسیون حل منازعات کوچی و ده نشین» طالبان منتشر شد.
براثر فیصله های یکجانبه این کمیسیون، زمین های شیعیان هزاره در استان های بامیان، دایکندی و میدان وردک به کوچی ها واگذار و همچنین شیعیان در استان های بامیان، غزنی، دایکندی و میدان وردک مجبور به پرداخت جریمه های سنگین چندین میلیونی به کوچی ها شدند.
فیصله های یک جانبه «کمیسیون حل منازعه کوچی و ده نشین» باعث شد که شش عضو شیعه و هزاره، این کمیسیون از سوی طالبان تهدید شوند و در اعتراض به این فیصله ها کمیسیون را ترک کنند.
خبرگزاری شفقنا افغانستان، نیز شماری از این فیصله های یکجانبه را در استان های مختلف افغانستان علیه شیعیان، گزارش داده است و اسناد و شواهد آن را منتشر کرده است.
«شلیک بر عزاداران عاشورا»
سازمان عفو بین الملل در بخشی از گزارش خود، محدودیت های وضع شده از سوی طالبان بر آزادی مذهبی شیعیان در افغانستان را نیز مستند کرده است.
در این گزارش آمده است که طالبان به دلایل امنیتی در سال 2023 بر برگزاری مراسم عزادارای دهه محرم از سوی شیعیان محدودیت وضع کردند.
سازمان عفو بین الملل گفته است که در ۲۸ ژوئیه سال ۲۰۲۳ براثر تیراندازی نیروهای طالبان برای متفرق کردن عزاداران روز عاشورا در استان غزنی افغانستان، چهار شیعه هزاره، به شمول یک کودک و یک زن کشته و شش نفر دیگر زخمی شدند.
در آن زمان منابع محلی به خبرگزاری شفقنا افغانستان گفته بودند که نیروهای طالبان «به صورت مستقیم» بر عزاداران شلیک کردند.
هیأت عزداران حسینی در روز عاشورای سال گذشته از منطقه «قلعه شهاده» غزنی به سمت بازار«نوآباد» آن استان در حرکت بودند که با برخورد خشونت آمیز و شلیک نیروهای طالبان مواجه شدند.
سازمان عفو بین الملل در گزارش خود همچنین قتل های زنجیره ای شیعیان هزاره در ارزگان و کشتار عالمان دینی شیعه را در استان هرات افغانستان مستند کرده است.
سازمان عفو بین الملل گفته است: «علاوه بر ضرب و شتم هزارهها و تخریب اموال آنان، از جمله وسایل نقلیه، خانهها و محصولات زراعتی، شش مرد هزاره بین ماه ژوئیه تا اوت [۲۰۲۳] در منطقه خاص ارزگان استان ارزگان کشته شدهاند.»
براساس گزارش این نهاد، دو مرد هزاره نیز در ماه اکتبر سال ۲۰۲۳ در مرز بین شهرستان های لعل و سرجنگل و دولتیار در غور کشته شدند و در ماههای نوامبر و دسامبر نیز چندین قتل مردان هزاره، از جمله رهبران مذهبی در استان هرات گزارش شد.
طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، فشارها بر شیعیان را افزایش داده اند و محدودیت های گسترده بر دسترسی آنان به حقوق و آزادی های مدنی و مذهبی شان وضع کرده اند.
شیعیان افغانستان تا اکنون بارها مطالبات و خواست های خود را رهبران ارشد این گروه مطرح کرده اند، اما شورای علمای شیعه می گوید که این گروه تا اکنون حاضر به پذیرش خواست ها و مطالبات شیعیان نشده است.
