شفقنا – شهیندخت مولاوردی در مطلبی با عنوان«یاور همیشه مؤمن/ به یاد زهرا شجاعی و زیست مومنانهاش» به مناسبت درگذشت خانم زهرا شجاعی این گونه آورده است:
از شمار دو چشم یک تن کم
وز شمار خرد هزاران بیش
روح بلند سیاستمدار اصلاحطلب، بانوی الهامبخش و فرهیخته؛ زهرا شجاعیِ عزیزمان بعد از مدتها همنشینی و مبارزه با درد و بیماری، از قفس تن رها شد و در جوار حق آرام گرفت و تاب و توان از کف همراهان و دوستدارانش ربود.
اینک که بیش از سه دهه از آشنایی و آغاز همکاریمان می گذرد (از سال ۷۰ به بعد) که در سال ۷۷ بهطور رسمی و جدی ادامه پیدا کرد؛ از باب قدردانی و ادای دین، وظیفه خود میدانم مروری کوتاه بر برخی دستاوردهای ایشان که در زمره اولین زنان ایرانی عضو هیات دولت پس از انقلاب اسلامی است در دوره هشت ساله مدیریت مرکز امور مشارکت زنان داشته باشم که از این لحاظ هم جزو اولین هاست که فرصت کافی برای ارائه خدمات ارزنده در اختیار داشته است.
حضور زهرا شجاعی در دولتهای هفتم و هشتم و به یادگار گذاشتن کارنامه درخشان از عملکرد خود، بدون تردید متاثر از فضای حاکم بر جامعه آن روزهای ایران و گفتمان اصلاحات و ایده گفت و گوی تمدنها و سیاستهای توسعه مدارانه دولت مستقر هم باید تلقی کرد:
تدوین و اجرای برنامه سوم توسعه در دولت اصلاحات که تحولی کمی و کیفی در جاریسازی نگرش جنسیتی در برنامههای توسعهای کشور محسوب میشود و مقدمات لازم را برای گنجاندن رویکرد عدالت جنسیتی در برنامه چهارم توسعه در سال ۸۲ و اواخر دولت دوم سیدمحمد خاتمی فراهم کرد؛ هرچند آن برنامه در دولت بعدی به کناری نهاده شد و قبل از آن واژه عدالت جنسیتی با پیگیری و به همت فراکسیون زنان مجلس هفتم از متن برنامه حذف گردید!
گذاشتن سنگ بنای امور زیرساختی و زیربنایی که نمونه آن پژوهشهای بنیادین و کاربردی است و مشخصا پروژه بازپژوهی حقوق زن با ابتنای بر ظرفیتهای فقه پویای شیعه؛
تشکیل کمیته ملی امحای خشونت علیه زنان که در ادامه منجر به انجام پروژه ملی بررسی خشونت خانگی علیه زنان در مراکز ۲۸ استان کشور شد؛
انجام امور کارشناسی جهت ارائه لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان به مجلس ششم؛
برگزاری یک دوره آموزشی حقوق انسانی زنان و دختران در سال۷۹ با همکاری دفتر یونیسف در تهران تحت عنوان «اقدام محلی، تغییر جهانی»، با محتوای کاملا بومی شده؛
نهادسازیها و نهادینهسازیهایی که برای امور زنان صورت گرفت زمینهساز بسیاری از تحرکات و تصمیمات در دولتهای بعدی -هرچند بعضا با انگیزه و رویکردی متفاوت- شد(که نمونه آن وزارت زنان در دولت نهم بود) و در عمل حرکت حوزه زنان به مرور به سمت و سویی بود که از آن به رویکرد «برنامه، بودجه و آمار حساس به جنسیت» یاد میشود، که از کارویژههای سازوکارهای نهادین برای پیشرفت زنان در سراسر دنیاست؛
و همانطور که در آیین نکوداشت «بانوی مدیریت، سیاست و اخلاق» برشمردم، این سالها و نیز سالهای بعد از آن، همکاری و همدمی با زندهیاد زهرا شجاعی در حوزه نهادهای غیردولتی و فعالیتهای مدنی درسهای فراوانی برای آموختنم داشت:
تلاش برای آهسته و پیوسته رفتن، با سرعت مطمئنه، آرام، تدریجی و صبورانه؛
باور و ایمان به اثربخشی کار تیمی و شبکهای و بهعبارتی تشکلیابی و تشکلگرایی در نظر، و مشارکت موثرشان در نهادسازیهای مدنی و شکلگیری عملی برخی تشکلها (ائتلاف اسلامی زنان، مجمع زنان اصلاحطلب و ائتلاف احزاب زنان اصلاح طلب(صدف) با چشمانداز تاسیس حزب فراگیر زنان)؛
اعتماد به نفس و نیز اعتماد و میدان دادن به جوانترها؛
پیگیری مداوم و تاکید و پافشاری بر دخالت زنان در مقدرات اساسی مملکت، شکستن سد مردانه سیاست و ارتقا و نهادینهسازی مشارکت سیاسی زنان، براین اساس، ظاهر شدن در قامت رجل سیاسی و داوطلبی برای انتخابات ریاست جمهوری اخیر، اوج سیاستورزی زهرا شجاعی است، آن هم سیاستورزی مادرانه و مدیریتی با نگاه زنانه که به آن باور و ایمان داشت و انصافا در کمپین «خانم رئیس جمهور» خوش درخشید و به سهم خود و در ادامه راه زندهیاد اعظم طالقانی بار دیگر در برابر تمامیتخواهان کژاندیش که قرنهاست زنان را از حق انسانی و الهی «تعیین سرنوشت» محروم کردهاند، قدعلم کرد؛
و از یاد نمی بریم و شهادت میدهیم بر رنجهایی که برد و آلام و دردهایی که از تخریبها و تهمتها و دروغ پراکنیها بر عمق جان عزیزش ریشه دوانید و تا پایان عمر پربرکت خود نگرانی و دغدغه صلح و صلاح و اصلاح وطن با او بود.
و بهعنوان عضوی از «جبهه اصلاحات ایران» و «ائتلاف احزاب زنان اصلاحطلب» شهادت میدهم که این بانوی اندیشمند و مصلح، پشتوانهای محکم و یاوری همیشه مومن به آرمانهای ناتمام اصلاحطلبی و عدالت جنسیتی بود و تا انتهای زیست مومنانه و انسانیِ خود به آن عشق ورزید و متعهد ماند.
هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق
ثبت است بر جریده عالم دوام ما
شهیندخت مولاوردی
دبیرکل جمعیت حمایت از حقوق بشر زنان
نهم فروردین ۱۴۰۳
