شفقنا- سخنگوی سابق وزارت امور خارجه با بیان اینکه شناختی عمیق از پدیده فلسطین نداریم، گفت: فلسطین مسأله یک سده ای است و چالش اساسی ما در حوزه شناختی باعث می شود حرفهای عجیب زیادی در ایران در خصوص فلسطین زده شود که در هیچ کجا زده نمیشود.
دکتر جابری انصاری در گفتوگو با خبرنگار شفقنا در خصوص شناخت درست مسأله فلسطین اظهار کرد: ما در حوزه های شناختی مشکل داریم و بیشتر در حوزه شعاری کار کردیم؛ ولی وقتی به حوزه تحلیلی، شناختی و روندی می رسیم، توقف میکنیم. بیش از چهل سال است از فلسطین گفته ایم و هزینه هم برای کشور تولید کرده ایم و به محض اینکه به حوزه های شناختی رسیدیم، به مشکل برمی خوریم. ما مشکل شناختی داریم و بیشتر از لایه احساسی با پدیدهها روبرو میشویم نه درک موضوع. بسیاری از مسایلی که در صحنه سیاسی و رسانه ای کشور در همین چند ماه اخیر در خصوص مساله فلسطین، در میان اجزایی از نخبگان و بستر عمومی اجتماعی می بینم، به این دلیل است که ما بحران شناختی نسبت به مسأله فلسطین داریم و خیلی ها فکر میکنند وقتی مساله فلسطین مطرح میشود، موضوعی است که در ایران به دنبال آن هستند تا آتشی را شعله ور کنند.
این دیپلمات ادامه داد: «فلسطین» مسأله یک سدهای است و چالش اساسی ما در حوزه شناختی باعث می شود حرفهای عجیب زیادی در ایران در خصوص فلسطین زده شود که در هیچ کجا گفته نمیشود. ما شناخت عمیقی از پدیده فلسطین نداریم و این آسیبی است که همه با آن مواجه هستند. یک عده به نام حزب اللهی بودن چالش شناختی عمیق دارند و حرفی می زنند که کاملا شعاری و از یک بُعد است و گروه دیگری در مقابل آنها و در فضای روشنفکری و نخبه ای ما هم حرف هایی می زنند که هیچ ارتباطی با واقعیت فلسطین ندارد و رویاهایی در ذهن خود دارند که منطبق با واقعیت نیست.
آقای جابری انصاری خاطرنشان کرد: در منطقه حتی در ترکیه و جهان عرب، بعضا در شناخت مسأله فلسطین از ما جلوتر هستند؛ یعنی در حوزه های شناختی بهتر از ما کار کرده اند. کار شناختی، طی چهار دهه گذشته باید انجام میشد تا در روز حادثه در جامعه جواب بدهیم، اما ما بیشتر شعار دادیم.
دکتر جابری انصاری گفت: چند کتاب هست که در رابطه با شناخت فضای عمومی منطقه موفق تر است. «منیر شفیق» استراتژیست غرب، کتابی را به نام ««من جمر الی جمر» به معنای «از گل آتشی به گل آتش» نوشته که سرگذشت زندگی پر فراز و نشیب منیر شفیق متفکر فلسطینی و عرب است که مسیحی، مارکسیست و مائوییست بوده و بعد مسلمان شده و متفکر اسلامی است و تمام زندگی اش در تب و تاب تحولات فلسطین و مبارزه ها سپری شده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: من خودم این کتاب را به فارسی ترجمه کردم و احساس کردم بعضی از کتابها باید ترجمه شود تا بعضی از مخاطبان عمومی بتوانند از آن استفاده کنند. این کتاب یکی از کتاب هایی است که شناخت اجمالی، تاریخی و روندی از فلسطین، پدیده اسراییل و تحولات منطقه ای و بینالمللی و دولت های عربی و نظام رسمی عربی و فضای رسمی افکار عمومی عربی را ارائه میکند.
آقای جابری انصاری بیان داشت: وقتی این ۶۵۰ صفحه را میخوانید اضافه بر موضوع ظاهری کتاب که آشنایی با زندگی یک متفکر و استراتژیک فلسطینی است، یک دوره اسراییل شناسی و منطقه شناسی را هم طی می کنید. این کتاب، تحلیل شناختی در خصوص مسایل منطقه با محوریت فلسطین در اختیار مخاطب قرار می دهد.
هویتهای سه گانه ایران
جابری انصاری در ادامه این مصاحبه در خصوص عملکرد رسانه ها، اظهار داشت: به طور اجمالی فضای عمومی رسانه ای را دنبال می کنم و طبق مطالعاتی که طی این سال ها داشتم، به نظر می رسد شفقنا به طور نسبی موفق بوده است یا دقیق تر بگویم که شفقنا یکی از رسانه هایی است که در این مفهومی که عرض می کنم توانسته موفقیت های نسبی داشته باشد. ایران 3 عنصر هویتی دارد؛ یک هویت آن ایرانی و ملی است؛ هویت دیگر آن شیعی است که از دوران صفویه به بعد به عنوان هویت رسمی ایران تثبیت میشود؛ همچنین یک هویت اسلامی داریم که از آغاز ورود اسلام به ایران، نقش بسته است و تا امروز تداوم یافته است.
وی ادامه داد: من همیشه در سیاست خارجی می گویم که سیاست خارجی ایران باید بازتاب این هویت های سه گانه باشد. رسانه موفق در ایران، رسانه ای است که بازتاب دهنده این هویت های سه گانه باشد و جمع کردن نقاط تعارض و رسیدن به نقطه تعادل این سه هویت، کار سیاستمداران در عرصه سیاست و اصحاب رسانه در عرصه رسانه است.
وی بیان کرد: کاری که شما انجام می دهید باید بازتاب دهنده هویت تاریخی ملت و دولت خودتان باشد و وسط زمین و هوا رها نباشد. زمین واقعیت ایران را این هویت های سه گانه شکل می دهد. بنابراین کار رسانه ای موفق اگر بخواهد روی زمین استقرار داشته باشد، باید این عناصر هویتی ایران را بازتاب دهد. مساله دوم این است که این سه عنصر لاجرم با یکدیگر تعارض پیدا می کند و کار رسانه این است که تعارض های هویت سه گانه را حل کند و بتواند به ظاهر متناقضات را جمع کند.
آقای جابری انصاری اظهار داشت: در عرصه سیاست داخلی و خارجی هم همین مساله مطرح است؛ یعنی موفق ترین یک مجموعه سیاسی، حزب، گروه و جریان و شخصیت و دولت این است که بازتاب دهنده این سه هویت باشد و همچنین سعی کند تناقضات این هویت سه گانه را با هم حل کند و به نقطه تعادلی برساند. من فکر می کنم به طور نسبی شفقنا تا جایی که من دیدم و دنبال کردم توانسته است تا حدودی این هویت های سه گانه را با هم جمع کند و در گام دوم به تعادل برساند که من به مجموعه شفقنا تبریک می گویم و پیشنهادم این است که این راه بزرگ را ادامه دهد که هر چه بیشتر پیش بروید، بیشتر موفقیت خواهید داشت.
