شفقنا زندگی- یک اپیدمیولوژیست درباره موج جدید کرونا در کشورمان می گوید: در مورد نظام سلامت و مدیریت اپیدمی هم باید دید چه برنامه ای برای این کار ها دارند. امروز به نظر می رسد که نظام سلامت دچار نوعی بی حسی شده است و عادی انگاری که شرایط به وضعیت عادی برگشته است در این بخش دیده می شود. امروز پوشش واکسیناسیون ما برای جامعه زیر ده درصد است. با وجود اینکه پیشتر گفته شد که اثربخشی واکسن ها کم شده است اما گروه های پر خطر حتما باید واکسن یادآور بزنند. هنوز جو عمومی که منجر شود مردم وضعیت را جدی بگیرند ایجاد نشده است. جامعه رفتار عادی خود را دارد. انگار نه انگار در شرایط اپیدمی قرار داریم چون بسیاری از موارد بیماری به خوبی شناسایی نمی شوند و ثبت نمی شوند. آنچه گزارش می شود کلیاتی است که ما به مردم می گوییم. اصل کوه یخ زیر آب است و برای همه قابل دیدن نیست این وضعیت خطر را تشدید می کند.
دکتر حمید سوری در گفت وگو با خبرنگار شفقنا زندگی در پاسخ به این سوال که تعداد مبتلایان به کرونا در کشور رو به فزونی است. چه توصیه هایی می توان داشت؟ اظهار داشت: من در مصاحبه ای که چهار ماه پیش با خبرگزاری شما داشتم اعلام کردم که در فواصل یا در نیمه دوم بهار شاهد خیزشی از کرونا خواهیم بود. در آن زمان هم اعلام کردم که این اتفاق اجتناب پذیر است ولی به شرطی که اقداماتی انجام بگیرد و این سرنوشتی محتوم برای کشور ما یا دیگر مناطق نیست. متاسفانه ما عادت کرده ایم که وقتی کار از کار گذشت به فکر چاره باشیم و مدیریت ما در کنترل و مدیریت بهداشتی و ایمنی رویکردی پیشگیرانه نیست. بیشتر انتظار داریم این اتفاق بیفتد و سپس به فکر پاسخ مناسب هستیم. نه نقشه راه درستی برای به کار گیری داریم و نه به لحاظ امکانات و تجهیزات، رویکرد، آموزش و شناسایی عوامل خطر و شناسایی شرایط بیماری و ویروس، آمادگی لازم را داریم. در نتیجه منتظر می مانیم تا در عمل انجام شده ای قرار بگیریم و متاسفانه این اتفاق افتاده است.
پاندمی همچنان ادامه دارد و سازمان جهانی بهداشت تا امروز پایان پاندمی را اعلام نکرده است
وی افزود: باید خبرنگاری با امثال من مصاحبه کند تا شاخک های تصمیم گیران تیز شود و کاری بکنند در صورتی که وقوع چنین وضعیتی بدیهی است. پاندمی همچنان ادامه دارد و سازمان جهانی بهداشت تا امروز پایان پاندمی را اعلام نکرده است و عملا کرونا مثل آتش زیر خاکستر بود و هر لحظه این امکان وجود داشت که این آتش فشان خاموش فوران کند. مدتی فعالیت این آتش فشان کمتر شده بود ولی امکان داشت دوباره فوران کند.
در چنین فضایی که بازیگر اصلی ویروس است و مردم و متولیان امر اطلاعات درستی از شرایط ویروس ندارند باید دید ویروس چه تغییراتی دارد و چه جهش هایی داشته است. آنچه امروز شاهد اش هستیم این است که کشور هایی توانسته بودند در دوره های قبلی مدیریت خوبی بر اپیدمی داشته باشند. کشورهایی نظیر کره جنوبی و ژاپن از این دست بودند و امروز این کشور ها باز قربانی شده اند و علی رقم اینکه آماده تر از ما بودند شاهد افزایش چشمگیر مرگ و ابتلا به کووید 19 در این کشورها هستیم.
باز هم ممکن است حالت آتشفشانی ویروس خود را نشان بدهد
ممکن است سناریوی پاییز 1398 در کشورمان اتفاق بیفتد
واریانتی از زیر مجموعه های اومیکرون در حال شایع شدن است
امروز ما نمی دانیم در ایران کدام واریانت غالب است
وی تصریح کرد: اگر باز هم دچار خوش خیالی باشیم و بگوییم اپیدمی برای دیگران است و مال ما نیست و مشکلی نیست و حل می شود، این اصلا درست نیست و باز هم ممکن است حالت آتشفشانی ویروس خود را نشان بدهد و سناریوی پاییز 1398 در کشورمان اتفاق بیفتد. باید آماده و هشیار بود و اقدامات لازم را انجام داد.
در دنیا و توسط مجامع بین المللی اعلام شده که واریانتی از زیر مجموعه های اومیکرون در حال شایع شدن است. ما در کشورمان اطلاعات بومی نداریم چون نظام ژنومی که ویروس را شناسایی کند و مدارکی جمع آوری کند وجود ندارد و امروز ما نمی دانیم در ایران کدام واریانت غالب است. تصادفی تعداد معدودی تست گرفته می شود و ممکن است جست و جویی شده باشد و ممکن است نشده باشد. امروز این یکی از ضعف های ما است و نمی دانیم کدام واریانت در کشور ما غالب است.
دچار عادی انگاری شرایط شده ایم و این نگاه را به جامعه منتقل کرده ایم
بزرگترین مشکل ما این است که نمی دانیم سطح ایمنی مردم جامعه ما چقدر است
واکسن هایی که در اختیار داریم اثربخشی اولیه را ندارند
ما به واکسن های جدیدی نیاز داریم
دکتر سوری در خصوص اینکه از سویی دچار عادی انگاری شرایط شده ایم و این نگاه را به جامعه منتقل کرده ایم گفت: بزرگترین مشکل ما این است که نمی دانیم سطح ایمنی مردم جامعه ما چقدر است؟ آیا مردم ما مصونیت دارند یا نه؟ کدام گروه ها مصونیت دارند؟ ما این اطلاعات را نداریم چون تست نمی گیریم. باید سرم خون افراد گرفته شود و به طور سیستماتیک ببینیم چند درصد جامعه ایمنی دارند و چه کسانی ایمنی دارند و چه کسانی ندارند؟ کدام مناطق ایمنی دارند؟ کدام مناطق ایمنی ندارند و براساس اطلاعات موجود اقدامات پیشگیرانه انجام بدهیم. اشکال دیگر این است که واکسن هایی که در اختیار داریم اثربخشی اولیه را ندارند و اثربخشی آن ها به شدت کاهش پیدا کرده است. اگر چه توصیه می شود که برای گروه های پر خطر واکسن زده شود و اثربخشی کمتر هم بهتر از واکسن نزدن است ولی ما به واکسن های جدیدی نیاز داریم که در برابر سویه های جدید و زیر سویه ها میزان اثر بخشی بالاتری داشته باشند.
مراقبت های لازم برای کنترل اپیدمی انجام نمی شود
تیم واکنش سریع داشتیم که متاسفانه وزارت بهداشت بدون دلیل آن را منحل کرد
وی ادامه داد: ضعف دیگر این است که مراقبت های لازم برای کنترل اپیدمی انجام نمی شود. اگر امروز می گوییم بیماری در ژاپن فوران پیدا کرده است چگونه از مرزها مراقبت کرده ایم تا عامل بیماری زا وارد کشور نشود؟ ما هیچ کاری انجام نمی دهیم بنابراین هر لحظه ممکن است ویروس از یکی از کشور های آلوده وارد ایران شود همانطور که تا امروز هم حتما این اتفاق افتاده است. نکته بعدی این است که طغیان هایی که در کشورمان رخ می دهد را شناسایی نمی کنیم. ما نمی دانیم کانون های طغیان در کشور ما کجاها هستند؟ و آیا اقدامی برایشان انجام شده است. ما چیزی به نام تیم واکنش سریع داشتیم که متاسفانه وزارت بهداشت بدون دلیل آن را منحل کرد و هیچ جایگزینی برایش نداشت. این تیم ها زمانی به محض دیده شدن کانونی از آلودگی در کشور فورا حضور پیدا می کردند و شناسایی و کنترل می کردند و تا حدی از انتشار اپیدمی جلوگیری می کردند یا سرعت انتشار را کمتر می کردند و ما این را هم نداریم.
واریانت جدید بیشترین قابلیت انتقال را دارد
شاهد دو رقمی شدن مرگها هستیم و به سرعت این ارقام سه رقمی خواهد شد
این اپیدمیولوژیست با بیان اینکه از سویی با ویروسی روبرو هستیم که بالاترین قابلیت انتقال بیماری را نسبت به تمام واریانت های قبلی دارد گفت: واریانت جدید بیشترین قابلیت انتقال را دارد. اگر در واریانت قبلی مبتلا با مواجهه با صد نفر ده نفر را مبتلا می کرد در این واریانت جدید ممکن است 40 نفر از آن 100 نفر مبتلا شوند. هر چه احتمال ابتلا بالا برود احتمال مرگ هم بیشتر می شود. امروز هم شاهد دو رقمی شدن مرگ ها هستیم و به سرعت این ارقام سه رقمی خواهد شد. این مسائل می گوید باید هشیار باشیم. این هشیاری در بخشی به مردم و در بخشی به مسئولین و سیاست گذاران توجه دارد. تا آنجا که به مردم مربوط است اولا اگر مبتلا می شوند باید خود را ایزوله کنند تا دیگران مبتلا نشوند. حتما ماسک بزنند و در محیط های بسته ای نظیر مترو، اتوبوس و هواپیما از ماسک استفاده کنند. در صورت هر نوع بروز علایم بیماری باید فرض را ابتلا به کووید بگیرند.
در تست هایی که ما انجام می دهیم قدرت جست و جوی بیماری در آن ها ضعیف است
منفی کاذب در تست های ما زیاد است
وی تصریح کرد: در شرایطی که اپیدمی وجود دارد ابتدا باید بیماری اپیدمی شده را دلیل بیماری بدانیم مگر خلاف اش ثابت شود که نیاز به تست دارد ولی تست ها باید درست انجام شوند. در تست هایی که ما انجام می دهیم قدرت جست و جوی بیماری در آن ها ضعیف است از این رو منفی کاذب در تست های ما زیاد است. کسانی تست منفی دارند ولی کاملا بیمار و مبتلا به کووید هستند. تست های منفی کاذب هم جلوی درمان خوب فرد را می گیرد و هم منجر به انتشار بیماری به جامعه می شود چون فرد می گوید چیزی نیست و به من گفته اند جواب تست تو منفی است. پس برای چه باید رعایت کنم؟!
شانس طولانی شدن دوره بیماری و ابتلا به واریانت جدید بیشتر است
دکتر سوری با بیان اینکه علایم بیماری ضعف، تب، بی حالی، سرفه و تب و لرز و ضعف همراه با تعریق و… است اظهار داشت: خوشبختانه در این واریانت علایم تنفسی چندان شدید نیست و ریه را درگیر نمی کند ولی شانس طولانی شدن دوره بیماری و ابتلا برای واریانت جدید بیشتر است. افراد زیادی مبتلا به این بیماری می شوند و ممکن است تا چند ماه علایم و عوارض در مبتلایان دیده شود. در چنین شرایطی بهتر است جلسات در فضای باز انجام شود. تهویه در محیط های بسته مناسبتر باشد و همه از ماسک استفاده کنند. افرادی که از سفر و یا از جاهای پر خطر آمده اند باید بیشتر رعایت کنند. مردم باید بیشتر دست هایشان را بشورند. کسانی که مدتی طولانی بیرون از خانه هستند و با نقاط آلوده در تماس هستند باید دست های خود را بیشتر بشویند و مراقب باشند تا دست خود را به سمت چشم و دهان و بینی خود نبرند.
نظام سلامت دچار نوعی بیحسی شده است
پوشش واکسیناسیون ما برای جامعه زیر ده درصد است
گروه های پر خطر حتما باید واکسن یادآور بزنند
وی افزود: در مورد نظام سلامت و مدیریت اپیدمی هم باید دید چه برنامه ای برای این کار ها دارند. امروز به نظر می رسد که نظام سلامت دچار نوعی بی حسی شده است و عادی انگاری که شرایط به وضعیت عادی برگشته است در این بخش دیده می شود. امروز پوشش واکسیناسیون ما برای جامعه زیر ده درصد است. با وجود اینکه پیشتر گفته شد که اثربخشی واکسن ها کم شده است اما گروه های پر خطر حتما باید واکسن یادآور بزنند. سالمندان و کسانی که بیماری زمینه ای دارند حتما باید واکسن بزنند. امروز تعداد افرادی که واکسن می زنند بسیار ناچیز است. هنوز جو عمومی که منجر شود مردم وضعیت را جدی بگیرند ایجاد نشده است. جامعه رفتار عادی خود را دارد. انگار نه انگار در شرایط اپیدمی قرار داریم چون بسیاری از موارد بیماری به خوبی شناسایی نمی شوند و ثبت نمی شوند. آنچه گزارش می شود کلیاتی است که ما به مردم می گوییم. اصل کوه یخ زیر آب است و برای همه قابل دیدن نیست این وضعیت خطر را تشدید می کند.
