شفقنا رسانه_زهرا حکیمی: امروزه پیامرسانهای اجتماعی یکی از سرویسهای محبوب و فراگیر در حوزه رسانههای اجتماعی هستند که میلیونها کاربر با کمک این نرمافزارها به ارتباط و تعامل با یکدیگر میپردازند. این پیام رسان ها ارتباط کاربران با یکدیگر را از طریق متن، صوت یا ویدئو تسهیل میکنند. حسین امامی، پژوهشگر شبکه های اجتماعی فراگیری، در دسترس بودن، سرعت در ارسال محتوا، ارائه خدمات رایگان، قابلیت رمزگذاری شدن پیام، نداشتن تبلیغات اجباری و… را از ویژگی های پیام رسان های مطلوب و دلایل جذب کاربران به سمت آن ها می داند.
امامی با بیان اینکه ویژگی های مورد نظر هر کاربر از پیام رسان مطلوب متفاوت است به شفقنا رسانه می گوید: استفاده از پیام رسان های موبایلی برای کاربران (حرفه ای، معمولی و…) متفاوت است. شاید یک کاربر حرفه ای بخواهد از نسخه دسکتاپش استفاده کند و یا احتیاج به گرفتن خروجی از میزان و نحوه اطلاعاتش در آن داشته باشد. در مقابل کاربر معمولی ممکن است از این موارد استفاده نکند. با این حال مطلوبیت یک پیام رسان نسبت به نحوه استفاده کاربر از آن متفاوت است.
فراگیری و در دسترس بودن
او در ادامه به بیان ویژگی های پیام رسان مطلوب می پردازد و می گوید: در درجه اول پیام رسان مطلوب باید فراگیر، در دسترس و بین المللی باشد. به عبارتی وقتی فردی در زمینه کسب و کاری در سطح بین المللی فعالیت می کند برای هماهنگی با مشتری خود در خارج از کشور نمی تواند او را وادار به نصب پیام رسان بومی کند. بنابراین اولین ویژگی پیام رسان مطلوب این است که مورد تایید خیلی از مردم جهان و کشورهای مختلف باشد و اکثرا آن را در گوشی خود نصب کرده باشند.
سرعت در ارسال محتوا
امامی ویژگی بعدی را سرعت در ارسال محتوا عنوان می کند و می گوید: سرعت ارسال محتوایی مثل عکس، فیلم، متن، صوت و… ویژگی دیگری است که برای مطلوبیت پیام رسان ها در نظر گرفته می شود. مورد بعدی بحث قابلیت های صوتی و تصویری رایگان این پلتفرم ها است به عبارتی به راحتی بتوان با افراد به صورت تصویری یا صوتی زنگ زد و به صورت یک تلفن تصویری بین الملل هم از آن استفاده کرد.
او بحث امنیت و حریم خصوصی را ویژگی مهم دیگر پیام رسان های مطلوب عنوان می کند و می گوید: آنچه در جهان به عنوان یک استاندارد از آن یاد می کنند این است که یک پیام رسان موبایلی قابلیت رمزگذاری داشته باشد و دو طرف ارسال و دریافت پیام نامشخص باشند. آنچه موجب مطلوبیت یک پیام رسان می شود قابلیت رمزگذاری شدن است.
این پژوهشگر شبکه های اجتماعی ادامه می دهد: مورد بعدی نداشتن تبلیغات اجباری است. برخی از پیام رسان ها به زور تبلیغات دارند و یا هر لحظه فرد را در گروهی عضو می کنند. این مسئله هم به حریم خصوصی کاربر برمی گردد و آزار دهنده است. عمومی بودن شماره تلفن کاربر و عضویت در گروه ها هم مسله مهمی است که باید انتخاب عمومی یا خصوصی بودن آن را بر عهده کاربر بگذارند.
با این اوصاف پیام رسان های بومی قابلیت چنین ویژگی هایی را دارند؟ او پاسخ می دهد: وقتی سال ها پیش بحث مجوز گرفتن پیام رسان های بومی مطرح شد، گفتم که این طرح «شوخی بیش نیست و محکوم به شکست» است. وقتی در کشور همچنان مسائلی مثل آزادی بیان دغدغه شده و هنوز نگاه امنیتی حاکم است، این پیام رسانه ها هرچقدر هم پیشرفت کنند، موفق نمی شوند. حتی اگر معروف ترین پیام رسان خارجی هم اگر دفترش را در ایران راه بیندازد، شکست می خورد. پیام رسانی که مجبور است تا با حاکمیت و دولت کار کند، مورد استقبال قرار نمی گیرد. هرچقدر هم از حریم خصوصی و امنیت بگویند، مخاطب اعتماد نمی کند. این مسئله برای رسانه های دولتی و خصوصی هم صدق می کند و مخاطب دنبال رسانه ای می رود که وابستگی به حاکمیت و دولت نداشته و با تفکراتش همسو باشد.
امامی ادامه می دهد: وقتی کسی در پیام رسانی نیست و گویی برهوت است، چگونه می توان افراد را قانع یا اجبار کرد که به آن پیام رسان کوچ کنند؟ یا گاهی شاهد هستیم که سازمانی، کارکنانش را اجبار به عضویت در پیام رسان خاصی می کند. مگر اول سازمان به پیام رسان می رود؟ اول باید مردم در آن پیام رسان باشند و جنبه فراگیری پیدا کند بعد سازمان هم از آن استفاده کند. گاهی شاهدیم یک سازمان در پیام رسانی 50 دنبال کننده دارد و همان در پیام رسان دیگری هزار دنبال کننده واقعی دارد. طبیعتا مردم و سازمان ها باید دنبال پیام رسانی بروند که فراگیرتر باشد.