کاهش جهانی قیمت نفت، اقتصاد عراق در تهدید

پس از کاهش جهانی قیمت نفت به 40 دلار در هر بشکه که در طول شش سال گذشته بی سابقه بوده و با توجه به اتکای 95 درصدی بودجه سالانه عراق به درآمدهای نفتی، کارشناسان شرایط اقتصادی عراق را در تهدید می بینند.
به گزارش شفقنا، به نقل از ایرنا، عراق بودجه سال 2015 را روی 65 دلار بسته بود که با کاهش جهانی قیمت نفت از ابتدای سال جاری تاکنون، این کشور با کسری بالغ بر 35 میلیارد دلار مواجه شده است امری که بغداد را ناچار کرد یک وام یک میلیارد و 700 میلیون دلاری از بانک بین المللی پول بگیرد.
تحولات روزهای اخیر که با افت شدید در بازار بورس ‘چین’ یکی از مهمترین کشورهای خریدار نفت خاورمیانه همراه شد، زنگ خطر را در اقتصاد عراق به صدا درآورده است.
کارشناسان اقتصادی در عراق شرایط اقتصادی این کشور را در سال 2016 بسیار نگران کننده خوانده اند و به تازگی وزیر سابق نفت و عضو کمیسون انرژی در پارلمان ملی عراق خواهان بستن بودجه سال آینده روی 45 دلار برای هر بشکه شده است.
دولت عراق نیز در نشست ویژه ای برای بررسی اوضاع و اتخاذ تدابیر لازم برای مقابله با تهدید پیش رو، درصدد فعال کردن منابع جدید درآمدی در این کشور برآمده است.
براین اساس هیات دولت عراق در جلسه ای بطور ویژه مبلغ 5 میلیارد دلار برای فعال کردن بخش کشاورزی، صنایع، مسکن، تشویق سرمایه گذاری و فراهم کردن فرصت های شغلی اختصاص داده است.
از طرفی مرکز ‘البیان’ یکی از مراکز پژوهش های راهبردی در عراق در گزارشی راجع به بودجه سال 2016 این کشور با توجه به کاهش جهانی قیمت نفت، پیش بینی کرده که عراق در سال آینده با کسری 50 میلیارد دلاری مواجه شود.
معاون اول رییس پارلمان ملی عراق در بیانیه ای که امروز چهارشنبه در بغداد منتشر کرد، نسبت به خطر کاهش بیش از پیش قیمت جهانی نفت و اثرات منفی آن بر اقتصاد عراق هشدار داده است.
‘همام حمودی’ گفته است که با کاهش کم سابقه قیمت نفت، اقتصاد عراق در معرض خطر قرار گرفته و باید دولت به فکر یافتن منابع درآمدی جدیدی مانند افزایش سرمایه گذاری و تشویق خصوصی سازی و فعال کردن منابع غیر نفتی باشد.
وزیر نفت سابق عراق و عضو کمیته انرژی در پارلمان ملی عراق گفته است: آنچه در روزهای اخیر اتفاق افتاده بدترین شرایطی است که عراق در طول سال های گذشته با آن مواجه شده است.
‘ابراهیم بحر العلوم’ می افزاید: با شرایط فعلی که در اقتصاد جهانی ایجاد شده و با توجه به پیشی گرفتن عرضه بر تقاضای نفت در بازارهای جهانی، انتظار می رود قیمت نفت تا 30 دلار هم برسد.
به اعتقاد این کارشناس نفتی، بحران اقتصادی در چین، اصرار عربستان سعودی به ادامه تولید 10 میلیون بشکه نفت در روز، افزایش تولید نفت عراق و ورود مجدد ایران به بازار جهانی نفت، از مهمترین عوامل ادامه کاهش جهانی قیمت نفت است.
مرکز پژوهش های راهبردی ‘البیان’ تنها گزینه مناسب پیش روی دولت عراق برای مقابله با بحران اقتصادی و کاهش قیمت های نفتی را در افزایش سرمایه گذاری خارجی، دادن مجوزهای جدید استخراج نفت، خصوصی سازی شرکت ها و نهادهای وابسته به دولت و افزایش درآمد و بالا بردن میانگین مالیات از شرکت ها خوانده است.
براساس گزارش این مرکز که در اختیار ایرنا قرار گرفته است، اعمال مالیات بر فروش، افزایش گمرکات و تعرفه های گمرکی بر واردات کالا، فروش پاره ای از زمین های دولتی و املاک عمومی، دادن مجوزهای جدید به شرکت های خدمات تلفن همراه، برداشتن یارانه از انرژی و حمایت از توسعه بخش خصوصی، از دیگر اقدامات دولت عراق برای مقابله با شرایط حاد فعلی و آینده است.
در این گزارش تصریح شده که هرچند برخی از این اقدامات نیاز به گذشت زمان دارد، اما در بلند مدت می تواند بحران های اقتصادی را مهار کند.
عراق در شرایطی است که حتی اگر بخواهد از هزینه ها بکاهد با توجه به شرایط جنگ با داعش از یک سو و همچنین مطالبات مردمی برای بهبود خدمات عمومی، چندان نمی تواند از هزینه های عمومی خود بکاهد.
دولت حیدر العبادی با در پیش گرفتن اصلاحات و کوچک کردن دولت و حذف پاره ای از هزینه های اضافی امیدوار است بتواند بخشی از بار سنگین بحران اقتصادی را تخفیف دهد.