شفقنا آینده- دکتر محسن جلیلوند، کارشناس مسائل بین الملل و استاد دانشگاه می گوید: ما چه بخواهیم و چه نخواهیم نظم سرمایه داری بر جهان حاکم است. امروز چین تنها نامی از سوسیالیست بر خود دارد و سرمایه داری در چین حتی افسارگسیخته تر از آمریکا و اروپا پیش می رود. نظم نوین نظم سرمایه داری است و نظم سرمایه داری به قول مارکس نه دین دارد و نه وطن می شناسد. بنابراین فرقی نمی کند که در کجا هستند و تنها رقابت هایی وجود دارد قبلا رقابت بین آمریکا و ژاپن بود امروز بین آمریکا و چین است. نظم نوین جهانی تابعی از متغیر جهان سرمایه داری است.
متن گفت وگوی خبرنگار شفقنا آینده با دکتر جلیلوند را می خوانید:
_ برخی از کارشناسان عقیده دارند جنگ اوکراین تله غرب برای روسیه بود. از طرفی اخیرا شاهد فشار هایی بر چین هستیم همچنین سفر نانسی پلوسی به تایوان واکنش های زیادی را برانگیخته است. آمریکا چه در سر دارد؟
در فضای بین الملل، آمریکا و چین و روسیه به عنوان سه اصل و سه رقیب اصلی محسوب می شوند. بنابراین آمریکا از سال 2011 که استراتژی امنیت ملی این کشور بازنگری شد چین را به عنوان رقیب و دشمن اصلی معرفی کرد از این رو نیاز به مهار چین دارند. آمریکا به این منظور ابزار های متعددی به کار می برد و وقتی در سطح کلان وارد می شوند تمامی ابزار های سیاسی و فرهنگی و حتی نظامی را به کار می برند. در مورد روسیه هم به همین صورت بود. روسیه رقیب اصلی آمریکا در مورد کشور های اروپایی است روسیه در حال گسترش نفوذ خود است و آمریکا برای عقب راندن این دو کشور و مهار آن ها دست به اقداماتی زد. شیوه آمریکا در مورد روسیه جای بحث دارد ولی درباره چین هم با سفر نانسی پلوسی به تایوان یقینا می توان گفت آمریکا درصدد وادار کردن چین به نشان دادن عکس العمل است.
_ چرا آمریکا این اتفاقات را به طور هم زمان در پیش گرفته است؟
من بر سر موضوع هم زمانی با شما اختلاف نظر دارم. حمله روسیه به اوکراین ارتباطی به زمان بندی آمریکایی ها و زمان برخورد آمریکا با مساله چین و تایوان نداشت چون در آن حمله ابتکار عمل در دست روسیه بود، آن ها بودند که شروع به این کار کردند. در مورد تایوان هم سفر خانم پلوسی بعد از 25 سال بحثی دیگر است و موضوع متفاوت از مساله اوکراین است. روس ها از یک سال پیش در مورد اوکراین تصمیم گرفته بودند و ارتباطی با موضوع تایوان ندارند.
_ آیا این اتفاقات می تواند چین و روسیه را به هم نزدیک کند؟
چین و روسیه در دوران جنگ سرد هم به هم نزدیک شده بودند ولی منافع فاصله دارد. در زمان اتحاد جماهیر شوروی و چین مائو هم به هم نزدیک بودند و اتحادی داشتند ولی چینی ها در ادامه فاصله گرفتند و به روس ها گفتند شما تجدید نظر طلب هستید. حتی کار آن ها یکی دو بار به درگیری نظامی کشید. منافع فاصله دارد و با این شتاب به هم نزدیک نمی شوند. امروز فکر نمی کنم این دو کشور حتی نزدیکی گذشته را نسبت به هم داشته باشند ولی باید روابط خود را با هم و مواضع خود را در رابطه با آمریکا با هم نزدیک کنند. اما من پیش بینی نمی کنم نزدیکی که به اتحادی استراتژیک ختم شود به وجود بیاید.
_ پیش بینی شما در مورد پاسخ و عکس العمل چین چیست؟
تصور چین از مانور هایش این بود که آمریکا را منصرف می کند ولی خانم پلوسی وقتی رفت نیروی دریایی و هوایی را بردند و آوردند ولی تاثیری بر تصمیم آمریکایی ها نداشت. باید توجه کرد که چین بزرگترین تجارت خود را با آمریکا دارد تا با روسیه و با کشور های غربی و اروپایی بازرگانی بالایی دارد نه با روسیه و این تفاوت اقتصادی در روابط چین و روسیه برجسته است. روابط چین و روسیه بیشتر حالت نمایشی دارد تا به مردم چین بگوید دست ما خالی نیست و متحدانی داریم.
_ آمریکا تا چه مرحله ای به تحریک چین ادامه خواهد داد؟
بعد از بازگشت خانم پلوسی از سفر تایوان اتفاق خاصی رخ نخواهد داد چون چین به طور کلی در منطقه خود منزوی است. بجز کره شمالی سایر کشور ها رابطه خوبی با چین ندارند و با آمریکا در ارتباط هستند. کره جنوبی و ژاپن و ویتنام و… متحد آمریکا هستند. در این سو هم نیوزلند و استرالیا طرف آمریکا هستند و چین در شرق آسیا تقریبا منزوی است از این رو ریسک چندانی نمی کند تا هزینه زیادی بدهد.
_ آیا در این مسائل ردی از آینده جدید و نظم نوین جهانی جدید وجود دارد؟
ما چه بخواهیم و چه نخواهیم نظم سرمایه داری بر جهان حاکم است. امروز چین تنها نامی از سوسیالیست بر خود دارد و سرمایه داری در چین حتی افسارگسیخته تر از آمریکا و اروپا پیش می رود. نظم نوین نظم سرمایه داری است و نظم سرمایه داری به قول مارکس نه دین دارد و نه وطن می شناسد. بنابراین فرقی نمی کند که در کجا هستند و تنها رقابت هایی وجود دارد قبلا رقابت بین آمریکا و ژاپن بود امروز بین آمریکا و چین است. نظم نوین جهانی تابعی از متغیر جهان سرمایه داری است.
