شفقنا- طی 18 ماه گذشته در صحنههایی مشابه، شاهد کودتاهای فرماندهان نظامی در 5 کشور افریقایی علیه دولتهای حاکم بودهایم که آخرین مورد طی روزهای اخیر در بورکینافاسو روی داد.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا به نقل از الحره، بروز مجدد کودتاها در قاره سیاه به نگرانی رهبران مدنی باقی مانده در این منطقه دامن زده است، «نانا اکوفو»، رئیس جمهوری زن غنا روز گذشته در این باره گفت: کودتاهای اخیر تهدیدی علیه صلح، امنیت و ثبات در غرب افریقا به شمار می رود.
اکوفو در ادامه خواهان برگزاری نشست اضطراری اتحادیه افریقا به خاطر وضعیت جاری بورکینافاسو شد، « پل هنری دامیبا»، فرمانده نظامی جدید این کشور در نخستین خطاب خود به مردم گفت: «ما هنگامی که شرایط مناسب باشد، کشور را به نظام مبتنی بر قانون اساسی بازخواهیم گرداند.
در همین رابطه، مالی نخستین کشوری بود در اوت سال 2020 شاهد کودتای نظامیان بود، ارتش این کشور ضمن سوء استفاده از خشم مردم از تقلب در انتخابات پارلمانی و ناکامی دولت در حمایت از مردم در برابر افراطگرایان، «ابراهیم بوبکر»، رئیس جمهوری را بازداشت و وی را ناچار کردند تا در برابر تلویزیون دولتی کنارهگیری کند، این کشور چند ماه شاهد کودتای دوم بود.
در آوریل سال 2021 میلادی، چاد به کشته شدن رئیس جمهوری این کشور که به مدت 3 دهه حکمرانی کرده بودف شاهد کوتای غیر عادی بود و پس از این اتفاقات، پسر وی به شکل غیر قانونی بر منصب پدر تکیه زد.
در مارس 2021 میلادی، نیجر شاهد تلاش نافرجام برای کودتا بود و در سپتامبر یک افسر بلندپایه رئیس جمهوری غنا را سرنگون کرد.
سپس در اکتبر همان سال، نظامیان سودانی ضمن بازداشت نخستوزیر و تعلیق عمل به سند قانون اساسی که بر تقسیم قدرت میان غیرنظامیان و نظامیان تصریح دارد، دولت را در دست گرفتند.
به گفته «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل متحد اکنون بیش از 114 میلیون نفر
در قاره افریقا هستند که نظامیان به صورت غیر قانونی بر آنان حکومت می کنند، گوترش این وضعیت را «بیماری مسری کودتا» توصیف کرده است.
«کودتاهای مسری»
هنگامی که دولت مالی سقوط کرد، تحلیلگران امور سیاسی هشدار دادند که نظامیان بورکینافاسو ممکن است دست به همین اقدام بزنند و اکنون پس از آنکه این اتفاق افتاد، تحلیلگران هشدار میدهند اگر کودتاگران تنبیه و بازخواست نشوند، احتمال بروز کودتاهای دیگر در این منطقه وجود دارد.
«عبدالزانیا سالیفو»، پژوهشگر امور سیاسی دانشگاه کالچر کانادا دلیل این کودتاها را به عملکرد ضعیف دولتها نسبت داد و گفت: مردم بنا به دلایل عدیده از جمله تهدیدهای امنیتی بزرگ، فجایع انسانی ادامهدار و نبود فرصت برای زندگی بهتر میلیونها جوان، از دولتهای خود ناراضی هستند.
سالیفو افزود: ارتش در این کشورها میگوید اگر مردم از دولت ناراضی هستند، چرا من زمام امور را به دست نگیرم؟
سه کشور ساحلی افریقا شامل مالی، بورکینافاسو و چاد که اخیرا شاهد کودتا بودهاند با جنبشهای افراطی دینی دست به گریبان هستند.
روزنامه نیویورکتایمز تاکید کرد کودتا در مالی به دلیل ناکامی دولت در متوقفسازی گسترش گروههای همپیمان با القاعده و داعش روی داده است و در بورکینافاسو در حمله تروریستی که در نوامبر گذشته اتفاق افتاد، نزدیک به 50 افسر پلیس نظامی جان خود را از دست دادند، حملهای که منجر به بروز کودتا دو ماه پس از آن شد.
موضع مردم و جامعه بین الملل
این روزنامه امریکایی درباره موضع مردم گفت:علیرغم شادی شماری از شهروندان، همه طرفدار این کودتاها نیستند.
جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا(اکوواس) اخیرا تحریمهای تنبیهی علیه فرماندهان نظامی دخیل در کودتا اعمال کرده و از آنان خواسته است تا به زمانبندی برای برگزاری انتخابات آزاد پایبند باشند.
در غنا نیز، برخی در ابتدا به رهبر کودتا به عنوان فردی آزادیبخش خوشامد گفتند اما بسیاری منازل خود را از ترس نظامیان بسته و مخفی شدند.
در بورکینافاسو هم که شاهد کودتاها بسیاری بوده است، شمار محدودی از مردم در حمایت از کودتا دست به راهپیمایی زدند اما بسیاری از مردم مثل معمول به سر کارهای خود رفتند.
اما مردم سودان از زمان کودتای نظامیان، تقریبا هر روز علیه نظامیان دست به تظاهرات میزنند و کشورهای منطقهای و بین المللی هم با صدور بیانیههایی این کودتاها را محکوم کرده اند.
اتحادیه افریقا هم در واکنش به این کودتاها، به جز چاد، عضویت مالی، غنا و سودان را به حالت تعلیق درآورده است؛ اقدامی که به خاطر مستثنا کردن مالی به انتقادهایی از سیاستهای دوگانه اتحادیه افریقا دامن زده است.
پس از کودتای بورکینافاسو هم، جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (اکوواس) با صدور بیانیهای اعلام کرد نمی توان این اقدام را نادیده گرفت و سربازان باید سریعا به پادگانهای خود بازگردند.
از سوی دیگر، امریکا، اتحادیه اروپا و فرانسه تحریمهایی علیه مالی اعمال کردند و خواستار برگزاری هر چه سریع تر انتخابات شدند.
این خبر را در الحره ببینید.
