شفقنا- استاد دانشگاه مفید معتقد است: الحیات یک سیستم و نظام واره و تبیین بایدها و نبایدهاست.
به گزارش شفقنا، استاد ایازی در نشست اول (هر ماه با الحیات)، با عنوان جایگاه قرآن در الحیات بیان کرد: تقریباً از قرن چهارم، در زمینه حدیث کارهای بسیار بزرگی انجام شد؛ از جمله کافی، اکمال الدین، عیون اخبار الرضا و … . چنانچه در قرن ۱۰ و ۱۱ نیز کارهای بسیار بزرگی انجام شد از جمله بحارالانوار، عوالم و … اما همواره بر محور جمع آوری حدیث بود.
او گفت: در الحیات شاهد ارائه مدلی از اندیشه و رفتار هستیم. یک نظریه و اندیشه ای در پشت این گردآوری وجود دارد. می توان گفت الحیات، مجموعه ۱۲ جلدی با یک خط منظم و منسجم برای زندگی در قالب بیانی و اقناعی انسان معاصر است.
استاد دانشگاه مفید بیان کرد: در متن الحیات بارها سخن از حیات قرآنی شده است. در صفحه نخست تمام جلدهای این اثر، آیه «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا استَجيبوا لِلَّهِ وَلِلرَّسولِ إِذا دَعاكُم لِما يُحييكُم» آمده است. به این منظور و مفهوم که ما به دنبال ارائه حیات طیبه قرآنی هستیم. این ۱۲ جلد و ۴۰ باب و ۹۵۰ فصل است. دو جلد نخست آن در بهار ۱۳۵۸ منتشر شد و مانیفست ۱۰ جلد بعدی محسوب میشود. در جلد دوازدهم به این نکته اشاره شده که این کار، ترکیبی از عقیده و عمل است. یعنی دانشنامه ای است که هم یک جهان بینی و هم قالبی برای زیست مسلمانی ارائه می دهد. جلدهای سوم تا ششم به حساسیت ها و دغدغه های بنیادی در حوزه اقتصاد می پردازد.
او ادامه داد: هرچند الحیات یک کار جمعی است اما استاد حکیمی جهت دهنده آن است زیرا هم نثر و ادبیات ایشان در آن مشهود است و همین اینکه در آثار دیگر ایشان نیز همین تفکر دیده میشود. تفاوت الحیات با سایر کتب حدیثی در این است که این اثر صرفاً یک جمع آوری نیست بلکه به صورت موضوعی و بر اساس یک اندیشه است.
ایازی ابراز داشت: بر اساس شناخت نامه الحیات در ویژه نامه بینات ۲۶۰۰ تا ۲۷۰۰ از آیات و روایات بررسی شده است البته این آمار، صرفاً یک آمار کلی است. تقریباً از قرن ششم در میان قرآن پژوهان این مسئله مطرح می شود که آیا می توان قرآن را به آیات افضل و فاضل دسته بندی کرد؟ مثلاً غزالی می گوید جواهر القرآن و درره، خود قرآن تعبیری به نام محکم و متشابه دارد. یعنی آیاتی تفسیرکننده آیات دیگری است. استاد حکیمی تاکید دارند که باید دید آیات کلیدی چه نقشی دارند. علامه طباطبایی نیز از غرر قرآن سخن می گفت. مرحوم امام اشاره به آیات مفتاح داشتند.
او ادامه داد: افرادی در موسسه امام صادق میبد، در طی یک بررسی به این دست یافتند که ۵۳۵۵ آیه بررسی شده است. مثلاً آیه ۲۵ سوره الحدید، ۳۰ بار در کل الحیات بیشترین تکرار را داشته و نشان می دهد که عدالت نه تنها در توحید و نبوت محوراست بلکه درمسائل اقتصادی و سیاسی نیز محوریت دارد. پنجاه آیه پربسامد ترین این آیات به لحاظ کمی در الحیات هستند. این نشان می دهد که قرآن با ۵۳۵۵ آیه تقریباً چه جایگاهی دارد.
این قرآن پژوه گفت: روایاتی که در ذیل این آیات هستند سه محوریت را دارند: در مقام تبیین و توضیح آیات هستند، در مقام تفسیر هستند و در مقام تبیین مصداق هستند. برای ارائه یک اندیشه تا الگو و مصداق ارائه نشود برای مخاطب قابل فهم نیست.
او ادامه داد: الحیات دانشنامهای دغدغه مند و تفسیر موضوعی است که ناظر به عینیت جامعه دارد. در فصل ۲۳ عنوانی با نام ذکر خفی را داریم. آن چیزی که در فرهنگ اسلامی داریم آن است که دعا باید به صورت ذکر خفی باشد پس نسبت به آنچه امروز به صورت دسته جمعی و علنی برگزار می شود نقد دارد.
ایازی گفت: در مورد الحیات ۵ اصل قابل ذکر است:
- انتخاب آیات بر اساس یک نقشه و مدل منسجم انجام شده. (نقشه وارگی درالحیات)
- انتخاب آیات بر اساس یک برنامه کلان است که به لحاظ ترتیب و توصیف اولویت هاست.
- ویژگی غایت گرایی دارد.
- محوریت این مدل، بیشتر در حوزه های فکری، اعتقادی، سیاسی و اقتصادی است. ایشان میخواهد مدلی از حکومت اسلامی حقیقی را ارائه دهد.
- آیات پایه بیان معارف هستند و سنت در مقام تفسیر آیات هستند.
ایازی در پایان نتیجه گرفت: الحیات یک سیستم و نظام واره و تبیین بایدها و نبایدهاست.