شفقنا- عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی گفت: مرحوم علامه مصباح یزدی در اواخر عمر می گفت به نظر می رسد که اعتبار مراتب مختلفی دارد. این نیست که اینها معانی جدا و بی ارتباطی باشند.
به گزارش شفقنا، حجت الاسلام و المسلمین مجتبی مصباح یزدی در پیامی برای همایش ملی «علامه مصباح یزدی(ره)؛ فیلسوف علوم اجتماعی اسلامی» به توضیح مفهوم «اعتبار» در اندیشه مرحوم آیت الله مصباح یزدی پرداخت و گفت: ایشان در کتاب آموزش فلسفه اشاره‌ای به معانی مختلف اعتبار دارند و می فرمایند معانی اعتبار نباید با هم خلط شود.
او افزود: گاهی مراد ما ازاعتبار، مقابل حقیقت و به معنای مجاز است. می گوییم اعتباری است یعنی حقیقی نیست. گاهی در بحث اصالت وجود و اعتباریت ماهیت از این عنوان استفاده می‌کنیم که اعتبار اینجا هم معنای خاصی دارد. یک معنای دیگر اعتبار هم درباره معقولات ثانیه به کار می رود. می گوییم این مفهوم اعتباری است، در مقابل مفهوم ماهوی. اینجا اعتبار به این معناست که این مفهوم مابه ازای مستقلی ندارد، گرچه منشا انتزاع آن واقعی است.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ادامه داد: مرحوم علامه طباطبایی هم در بحث ادراکات اعتباری شبیه این تذکر را دارند و بین اعتباری که بین معقولات ثانیه به کار می رود و اعتباری که در آن بحث مد نظر خودشان هست تفکیک می‌کند. یکی از مقدمات فعل اختیاری ادراک اعتباری است. ظاهر این سخنان همان معانی مختلف اعتبار است.
او گفت: مرحوم پدر در این اواخر فرمودند به نظر می رسد که اعتبار مراتب مختلفی دارد. این نیست که اینها معانی جدا و بی ارتباطی باشند. ما مراتب مختلف اعتبار را داریم. آنجا که بحث معقولات ثانیه را مطرح می کنند، می فرمایند منظور از معقولات ثانیه «ما لیست باولی» است. یعنی هرچه که معقول اول نیست معقول ثانی است. ولی ممکن است اعتباری روی اعتبار داشته باشد و معقولات ثالثه و رابعه باشد. به همه اینها معقولات ثانیه می گویند. برخی از مفاهیم را به معقولات ثانیه ملحق می کنند از این باب که همین مفهوم ماهوی نیست.
مصباح یزدی افزود: ظاهر فرمایش علامه طباطبایی این است که ما باید مفاهیم کلی را به دو قسم تقسیم کنیم، یکی مفاهیم حقیقی و یکی اعتباری.
ادامه سخنان فرزند آیت الله مصباح به دلیل ضیق وقت قطع شد.
نام مجتبی مصباح یزدی در بین سخنرانان همایش قرار داشت ولی او به دلیل مسافرت نتوانسته بود خود را به همایش برساند.
