شفقنا آینده- خبرگزاری الجزیره در یک سری گزارش پشت سر هم درباره تغییرات اقلیمی نوشته که تبعات اقتصادی و انسانی تغییرات اقلیمی در چند دهه آینده قابل توجه خواهد بود.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، این مجموعه‌گزارش با اشاره به هشدارهای بانک جهانی آغاز می‌شود- که عقیده دارد حتی اگر از همین امروز یک سری اقدامات عاجل و فوری جهت مقابله با روند رو به رشد تغییرات آب و هوایی در دستور کار قرار گیرد، باز هم شمار آوارگان و مهاجران آب و هوایی در سه دهه آینده بالغ بر ده‌ها میلیون نفر خواهند شد…
در ادامه می‌خوانیم:
بانک جهانی اما در ادامه هشدارهای تکان‌دهنده‌اش مدعی شده که تغییرات اقلیمی در صورت بی‌توجهی ارگان‌ها و نهادهای ذیدخل تا سال 2050 می‌تواند بیش از 200 میلیون نفر را مجبور به ترک خانه‌های خود کند.
در گزارش مهمی که هفته گذشته این موسسه مالی بین‌المللی منتشر کرد، از دولت‌ها خواسته شده تا حد امکان انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی را کاهش داده و برای جلوگیری از تاثیرات و تبعات تغییرات اقلیمی از جمله کم‌آبی، کاهش بهره‌وری محصولات کشاورزی و افزایش سطح آب دریاها، شکاف‌های ایجاد شده در اثر توسعه را پر کنند.
یورگن ووگل، معاون توسعه پایدار بانک جهانی در بیانیه‌ای در این زمینه می‌گوید: «همه این موضوعات به طور اساسی با هم ارتباط دارند. به همین دلیل است که ما از کشورهایی حمایت می‌کنیم که برای دستیابی به آینده‌ای پایدار و باثبات و ایمن و مقاوم، اهداف آب و هوایی و محیط زیستی را در کنار (و همزمان) با اهداف توسعه‌محور پیش می‌برند».
در گزارش بانک جهانی بر اساس بدبینانه‌ترین سناریوی ممکن پیش‌بینی شده که تا سال 2050 بیش از 216 میلیون نفر در شش منطقه جهان به دلیل تبعات تغییرات آب و هوایی بی‌خانمان خواهند شد. این گزارش هم‌چنین بر ایجاد یک سری «نقاط داغ مهاجرتی به دلیل مسایل اقلیمی» تا سال 2030 تاکید کرده- که تا سال 2050 گسترش یافته و نقاط بیشتری را شامل خواهد شد.
مناطق صحرای آفریقا به دلیل بیابان‌زایی، خطوط شکننده ساحلی و البته وابستگی جمعیت به کشاورزی در گزارش بانک جهانی به عنوان آسیب‌پذیرترین مناطق از این نظر شناخته شده است. بانک جهانی پیش‌بینی کرده که طبق همان سناریوی بدبینانه، تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۸۶ میلیون نفر مجبور به جابجایی شوند.
شمال آفریقا اما ممکن است تنها شاهد جابجایی 19 میلیون آواره و مهاجر اقلیمی باشد. این تقریبا معادل با 9 درصد از جمعیت آوارگان اقلیمی خواهد بود.
اما در مطلوب‌ترین سناریوی آب و هوایی ممکن، اگر در این سه دهه انتشار گازهای گلخانه‌ای کاهش یافته و توسعه پایدار در دستور کار قرار گیرد، احتمالا تنها 44 میلیون نفر تا پایان سال ۲۰۵۰ مجبور به ترک خانه‌های خود خواهند شد.
«ویویان وی‌چن کلمنت» کارشناس ارشد تغییرات اقلیمی در بانک جهانی و یکی از نویسندگان این گزارش می‌گوید: «یافته‌های این گزارش یک بار دیگر نشان‌دهنده و تائیدکننده قدرت اقلیم و دیگر مسایل محیط زیستی در زمینه ایجاد مهاجرت در داخل کشورهاست».
اولین قسمت از این گزارش، موسوم به گزارش گراندزول، که بر آفریقای جنوبی، آسیای جنوبی و آمریکای لاتین تمرکز کرده، اول بار در سال 2018 منتشر شد. دنباله آن نیز که پیش‌بینی‌ها و تجزیه و تحلیل مهاجرت داخلی اقلیمی در شرق آسیا و اقیانوس آرام، شمال آفریقا، اروپای شرقی و آسیای مرکزی را شامل است، همین هفته گذشته منتشر شده است.
گزارش بانک جهانی البته به اثرات کوتاه‌مدت تغییرات آب و هوایی از قبیل حوادث شدید و ناگهانی آب و هوایی توجه نکرده و نیز مهاجرت‌های اقلیمی خارج از مرزها را هم مورد بررسی قرار نداده است.
«کنتا کوماری ریگاد» متخصص امور محیط زیست در بانک جهانی که او نیز یکی از نویسندگان این گزارش است، در این زمینه می‌گوید: «در سطح جهانی به خوبی می‌دانیم که از هر چهار نفری که مجبور به مهاجرت می‌شوند، سه نفر از آن‌ها در داخل مرزهای کشورشان دست به این کار می‌زنند».
از نظر نویسندگان این گزارش، از جمله اقداماتی که برای جلوگیری از بی‌خانمانی این حداقل ده‌ها میلیون نفر می‌توان پیشنهاد داد، به صفر رساندن انتشار کربن خالص تا اواسط قرن و نیز سرمایه‌گذاری در توسعه سبز مطابق با توافق‌نامه اقلیمی پاریس می‌تواند باشد.
پایان خوش‌بینی کرونایی
نکته جالب در این میان این که در چند وقت اخیر، یعنی درست بعد از ورود شمار زیادی از کشورها به تعطیلات و قرنطینه کرونایی که باعث توقف موقت روند افزایش آلودگی‌های محیط زیستی شده بود، شاهد یک سری امیدواری‌های رسانه‌ای درباره توقف یا حداقل کاهش سرعت روند تغییرات اقلیمی در دنیا بودیم. تحقیقات و داده‌های اخیر اما نشان می‌دهد که امیدواری‌های ایجاد شده چندان هم منطقی نبودند و دل بستن به کاهش تغییرات اقلیمی تنها به خاطر تعطیلی اقتصادهای بزرگ دنیا چندان هم واقع‌بینانه نبوده است.
این همان چیزی است که سازمان ملل هم در گزارش اخیر خود به آن پرداخته است. این سازمان در گزارش جدید خود هشدار داده که روند تغییرات آب و هوایی در اثر همه‌گیری کووید کاهش نیافته است و دنیا تقریبا با همان شتاب سابق به سوی آلودگی و انتشار گازهای گلخانه‌ای در حال حرکت است.
مطالعه سازمان ملل می‌گوید که تغییرات آب و هوا به رغم کاهش قابل توجه اما کوتاه‌مدت انتشار گازهای گلخانه‌ای در سال 2020- که به دلیل همه‌گیری کرونا اتفاق افتاد، شتاب بیشتری خواهد گرفت.
به گفته سازمان ملل متحد، سرعت تغییرات آب و هوایی به دلیل همه‌گیری جهانی کووید 19 کاهش نیافته است. این یعنی که جهان در نبرد برای کاهش انتشار کربن عقب مانده است.
این گزارش که چندی پیش، تنها چند هفته قبل از اجلاس مهم آب و هوایی سازمان ملل، از سوی طیف وسیعی از آژانس‌های این سازمان و شرکای علمی آن‌ها منتشر شد، نشان می‌دهد که تغییرات اقلیمی و آثار و تبعات آن مدام در حال تسریع و تشدید است.
به گزارش «اتحاد برای علم» که آخرین داده‌ها و یافته‌های علمی را درباره تغییرات اقلیمی ارائه می‌دهد، رکود اقتصادی ناشی از ویروس کرونا در سال گذشته تنها باعث کاهش موقت انتشار دی‌اکسید کربن شد- و این به‌هیچ‌وجه برای جبران افزایش سطح گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر زمین کافی نبود.
آینده گرم‌تر
هم‌چنین گزارش‌های ناامیدکننده دیگری نیز درباره تبعات تغییرات اقلیمی در هفته‌های اخیر منتشر شده است. از جمله هشدارهای رئیس سازمان ملل- که هشدار می‌دهد جهان در یک مسیر «فاجعه‌بار» افتاده؛ و در سال‌ها و البته دهه‌های آتی به طور متوسط 2.7 درجه سانتیگراد گرم‌تر خواهد شد.
گزارش سازمان ملل در این زمینه به این موضوع ناراحت‌کننده پرداخته که افزایش سطح گازهای گلخانه‌ای در جو زمین در چند سال اخیر چنان سریع و شدید اتفاق افتاده که حتی آخرین تعهدات کشورهای جهان برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز برای جلوگیری از تغییرات آب و هوایی فاجعه‌بار کافی نمی‌تواند باشد.
آنتونیو گوترش، رئیس سازمان ملل متحد در این زمینه در بیانیه‌ای هشداردهنده ادعا کرده که شکست دنیا در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان را در مسیر «فاجعه‌بار» افزایش متوسط 2.7 درجه سانتیگراد دمای زمین قرار داده است.
گزارش سازمان ملل متحد در مورد وعده‌های ۱۹۱ کشور جهان در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای نشان می‌دهد که اهداف جاه‌طلبانه توافق آب و هوایی پاریس 2015 با هدف محدود کردن روند افزایش گرمایش جهانی ناشی از فعالیت‌های انسانی تا نهایت 1.5 درجه سانتیگراد بالاتر از دمای قبل از صنعتی شدن دنیا قابل حصول و دستیابی نخواهد بود.
منابع:
- https://www.aljazeera.com/news/2021/9/17/world-on-catastrophic-path-to-2-7c-warming-un-chief
- و
https://www.aljazeera.com/news/2021/9/16/climate-change-not-slowed-by-the-covid-pandemic-un-warns - و
- https://www.aljazeera.com/news/2021/9/14/climate-change-could-displace-216-million-by-2050-report
