پیام آیوا؛ ستاره بخت برنی سندرز را باید جدی‌تر گرفت

شفقنا- انتخابات مقدماتی درون حزبی آمریکا در نخستین ایستگاه خود در ایالت کوچک «آیوا» در مرکز کشور تا حدودی چهره رقبای اصلی در هر دو حزب و همچنین میزان گرایش عمومی به آنان را روشن‌تر از قبل کرده است.
اردشیر زارعی‌قنواتی در روزنامه شرق نوشت: با توجه به سیستم انتخاباتی منحصر به فرد آیوا که در چارچوب انجمن‌های حزبی موسوم به (کاکس) انجام می‌گیرد تا اینجای کار می‌توان گرایش حزبی به کاندیدا را تا حدودی حدس زد؛ هرچند که این نتایج برایند واقعی گرایش عمومی حتی در بین توده‌های حامی احزاب رقیب نخواهد بود. از طرف دیگر، به لحاظ بافت سیاسی– اجتماعی متفاوت (بافت سنتی–مدرن، کشاورزی– صنعتی، شهری– روستایی) ایالت‌های پنجاه‌گانه و دو منطقه مستقل، نتایج در هریک از این ایالت‌ها نمی‌تواند نشان‌دهنده تمایل کلی رأی‌دهندگان به حساب آید.
انتخابات مقدماتی در آیوا بیش از آنچه نشانگر فضای عمومی آمریکا تلقی شود، بیشتر از زاویه سمبولیک و «شوک استارت» دارای اهمیت است و به‌‌همین‌دلیل بدنه حزبی، حامیان سمپاتیک دو جناح رقیب و افکارعمومی کشور با استناد به داده‌های نتایج این انتخابات برای اولین بار و گام اول می‌توانند به صورت نسبی وزن کاندیدای رقیب را فراتر از چارچوب پیش‌بینی‌های قبلی در یک فضای عینی‌تر رصد کنند. از آنجا که میزان لازم کسب رأی کاندیدای نهایی حزب جمهوری‌خواه در کنوانسیون ملی حزبی هزارو ٢٣٧ رأی از دوهزارو ٤٧٢ رأی است و تعداد ٣٠ رأی آن از آیوا اخذ می‌شود و در کنگره ملی دموکرات‌ها برای پیروزی کاندیدای نهایی به کسب دوهزارو ٣٨٣ رأی از چهارهزارو ٧٦٤ رأی نیاز است که تنها ٤٤ رأی آن به این ایالت تعلق دارد، وزن ایالت آیوا بیش از آنچه در فرجام کارزار، کلیدی باشد، بیشتر ناشی از موقعیت سمبولیک آن خواهد بود.
با روشن‌شدن آرای ایالت آیوا بین بدنه حزبی جمهوری‌خواهان، سناتور «تد کروز» توانست بر میلیاردر پوپولیست، «دونالد ترامپ»، با میزان رأی ٢٤,٣ درصد پیروز شود، ضمن اینکه نباید از آرای سناتور «مارک ربیو» نیز به راحتی گذشت. نتایج مقدماتی این حزب نشان می‌دهد که پیشتازی عمومی ترامپ در نظرسنجی‌ها یک تفاوت معنادار با گرایش بدنه حزبی داشته و در گام اول این بدنه حزبی، کروز را بر او ترجیح می‌دهد و همچنین بخش بزرگی از این گروه به‌تدریج به سمت کاندیدای آینده‌داری مانند روبیو که بیشترین بخت را برای شکست دموکرات‌ها دارد، تمایل پیدا کرده است.
اما شاید «زلزله سیاسی» را باید در انتخابات مقدماتی حزب دموکرات در این ایالت مشاهده کرد که هرچند در یک رقابت فشرده گفته می‌شود «هیلاری کلینتون» از جناح راست این حزب، با کسب اندکی بیش از ٥٠ درصد موفق شد رقیب خود سناتور «برنی سندرز» از جناح چپ حزب را شکست دهد؛ اما از هم‌اکنون طبل پرطنین هشدار رقیب زیر گوش کمپین هیلاری به صدا درآمده است.
نباید فراموش کرد که اکثریت اصلی رهبران و کادرهای پرنفوذ حزب دموکرات و اصولا اشرافیت حزبی در پشت سر هیلاری صف بسته‌‌اند؛ درحالی‌که نقطه قوت ساندرز در حامیان سمپاتیک دموکرات‌هاست که در سیستم انتخابات مقدماتی ایالت آیوا از نقش‌آفرینی و رأی تعیین‌کننده خود محروم بوده‌اند. به همان نسبت که بخت مساعد ترامپ در فاصله‌ای که بین خود و دیگر رقیبان ایجاد کرده بود با نتایج آیوا بیش‌ازپیش به خطر افتاده، به نظر می‌رسد که ازاین‌پس دوربین خبرنگاران و زوم رسانه‌ها بیشتر بر روی ساندرز متمرکز خواهد شد. شوکی که آرای ساندرز به حزب دموکرات و افکارعمومی بخش لیبرال- سوسیال جامعه آمریکایی وارد کرده، موجب می‌شود که ازاین‌پس با نقض ذهنیت قبلی درخصوص حتمی‌بودن کاندیداتوری هیلاری در بین دموکرات‌ها، بسیاری از حامیان مالی حزبی و جنبش‌های حاشیه‌ای، ازجمله جوانان، روشنفکران، ضدسیستمی‌ها، سندیکاهای کارگری و فعالان جنبش ضدوال‌استریت با عزم جدی‌تری به کمپین پیرمرد تحسین‌شده جوانان، بپیوندند.
هرچند که هیلاری کلینتون بعد از مشخص‌شدن نتایج انتخابات مقدماتی ایالت آیوا گفته است «نتیجه به‌دست‌آمده باعث شد تا نفس راحتی بکشد»؛ اما واقعیت کاملا خلاف این امر را نشان می‌دهد و چنانچه در هفته‌های آتی موضوع غیرمنتظره‌ای پیش نیاید، از هم‌اکنون باید ستاره اقبال او را در حال افول دید. سه‌شنبه هفته آینده که قطار انتخابات مقدماتی به ایستگاه ایالت «نیوهمپشایر» می‌رسد، با توجه به سیستم متفاوت رأی‌دهی در این ایالت که فراتر از بدنه حزبی، این بار حامیان حزبی هم وارد گود رأی‌گیری می‌شوند و در این وضعیت جنبش عمومی حامی ساندرز نیز امکان نقش‌آفرینی دارند، از هم‌اکنون می‌توان پیش‌بینی کرد که پیرمرد دموکرات شکست نزدیک خود را در آیوا با یک پیروزی بزرگ‌تر جبران خواهد کرد. برنی ساندرز به‌عنوان رقیبی که تا به امروز در حاشیه قرار داشته است، با توجه به حضور قدرتمند خود در آیوا ازاین‌پس از «حاشیه به متن» خواهد آمد و به‌همین‌دلیل، هم افکارعمومی و هم رسانه‌ها، بر روی او متمرکز خواهند شد که این برای کسی که تا به امروز تنها متکی بر رأی حامیان بی‌‌تریبون بوده، فضایی را ایجاد می‌کند که هیلاری را در تنگنای بزرگی قرار خواهد داد. در گام اول ساندرز توانسته است که در بدنه حزب دموکرات یک توازن مثبت را ایجاد کند و ازاین‌پس با توجه به نقطه قوت او در بین حامیان حزبی و افکارعمومی جامعه، بیش‌از‌پیش رقیب خود را به گوشه رینگ خواهد برد.
نتایج آیوا همچنین به رهبران و متنفذین حزب دموکرات نیز نشان داد که پتانسیل ساندرز برای جلب افکارعمومی و کسب رأی، بیش از هیلاری بوده و می‌تواند بخش بزرگی از آرای مردد را که معمولا از اریستوکراسی حزبی و لابی‌های سیاست‌مداران اشرافی سرخورده هستند، به سمت کاندیدای دموکرات بکشاند. از طرف دیگر، با توجه به حضور قدرتمند تد کروز و مارک روبیو در انتخابات آیوا شرط‌بندی بر روی دوگانه هیلاری- ترامپ تا حدودی کم‌رنگ‌تر شده است و به‌همین‌دلیل دموکرات‌ها بیش از گذشته به یک کاندیدای معتبر در طبقات زیرین و رادیکال جامعه نیاز دارند. چنانچه در دوقطبی کلینتون– ترامپ حزب دموکرات بر روی انزجار بخش بزرگی از جامعه و به‌خصوص مهاجران و رنگین‌پوستان از اظهارات میلیاردر پوپولیست حساب باز کرده بود که در صورت افول ترامپ این سرمایه‌گذاری چندان نتیجه مطلوب نمی‌دهد.
بدون تردید کاندیدایی که بتواند بخش‌های زیرین اجتماعی و خرده‌جنبش‌های رادیکال را جذب کند، نه هیلاری که ساندرز خواهد بود و در چنین شرایطی بابابزرگ حمایت‌شده نسل جوان کاندیدای مطلوب‌تری در معادلات انتخاباتی خواهد بود.