شفقنا – اولین جلد تفسیر تطبیقی سوره مبارکه کوثر به قلم حجت الاسلام والمسلمین محمدیعقوب بَشَوی از سوی انتشارات بین المللی جامعة المصطفی العالمیه منتشر شد.
به گزارش خبرنگار شفقنا در قم، در مراسم رونمایی این کتاب تفسیری که امشب با حضور شخصیت های برجسته علمی حوزه های علمیه و نمایندگانی از مجامع و احزاب مذهبی پاکستانی مقیم حوزه علمیه قم، در حسینیه بلتستانیه برگزار شد، حجت الاسلام والمسلمین محمدیعقوب بَشَوی بیان داشت: تفسیر تطبیقی سوره کوثر، اولین تفسیر پژوهش محور می باشد که بصورت کاملا تطبیقی کار شده است.
او با بیان اینکه این شیوه تفسیرنویسی، قدمی نو در حوزه تفسیر است، افزود: در این تفسیر با روش اجتهادی، همراه نمودن و بکارگیری روش تلفیقی از روشهای تفسیر قرآن با قرآن، قرآن با روایات، قرآن با عقل، و تدبر(کلید طلایی این تفسیر محسوب می شود)، بوجود آمده است. اضافه کردن بحث فضای نزول نیز یکی از امتیازات این تفسیر است.
این پژوهشگر پاکستانی با طرح این پرسش که با وجود داشتن دهها تفسیر مختلف فریقین چه لزومی داشت که این تفسیر نوشته شود؟ پاسخ داد: این سؤالی است که عموماً پرسیده میشود اما حقیقت این است که این تفاسیر تنها بخش کوچکی از معارف قرآن را دربر دارند و هنوز اقیانوسی از معارف ناب قرآنی دست نخورده باقی است و جا دارد افراد صاحبنظر در هر علم دست به قلم شده و بر اساس تخصصی که دارند تفسیر قرآن با گرایشهای مختلف را در دست بگیرند و همینطور به ندای درونی انسان که از تحقیق و پژوهش به هیچ وجه سیر نمیشود پاسخ گفته، برای فهم بیشتر مطالب علمی تلاش کند.
وضعیت تفسیر قرآن در بین شیعیان شبه قاره درغربت بیشتری است
او با بیان اینکه مطالعه تفاسیر فریقین تشنگی مرا کم نکرد، بلکه هر چه مطالعه میکردم احساس تشنگی بیشتر حس میشد، اظهار کرد: مع الاسف در حوزه دینی ما وضعیت رضایتبخش نیست. قرآن کریم دهها مرتبه، نه تنها مسلمانان بلکه همه انسانها را به تفکر، تعقل، تدبر و تفقه در آیات، پیامها، قصهها و نکات فراوان دیگر قرآنی دعوت کرده است.
بَشَوی تصریح کرد: حوزه اهل سنت نسبت به حوزه شیعه در مورد تفسیر قرآن کارهایی بیشتر انجام داده است. این کارها قابل تحسین است ولی کافی نیست. تفسیر قرآن در جامعه شیعه در شبه قاره هند از غربت بیشتری رنج میبرد! لذا بر خود لازم دانستم که با وجود برخی کمبودهای علمی به این کار مهم بپردازم و در مهجوریت زدایی از چهره قرآن سهیم باشم. البته تفسیر دیگر بنده درباره آیه هفت سوره بینه، بنام «پیشینه شیعه در قرآن از منظر فریقین» طی شش ماه به چاپ دوم رسید.
او ادامه داد: از اصول حاکم بر این تفسیر، سیاست احترام به مذاهب اسلامی است. قرآن به وحدت اسلامی دستور میدهد لذا لازم است که کمال سعی را در ایجاد هم آهنگی فکری جهان اسلام بکار گیریم و از اختلاف و توهین به دیگر برادران مسلمان بپرهیزیم.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه این تفسیر برای اولین بار تطبیقی و بهصورت پژوهشی تدوین شده است، گفت: تفسیر تطبیقی قرآن کریم، یکی از مباحث بسیار مهم و جدید در علوم تفسیری بهحساب میآید و نقش بسیار مهمی را در کشف قوانین سرنوشتساز جامعه به عهده دارد. لذا این یک کار نو و ابتکاری در جهان اسلام به شمار میرود و ضرورت نوشتن چنین تفسیری راه بسیاری از تفسیرها را خواهد بست.
او افزود: نگاه نقادانه به تفسیرهای موجود امکان فهم بهتر به انسان میدهد. باید با روش اجتهاد به دنبال مباحث تفسیری رفت و باید در تولید علم و گسترش علوم تفسیری سهیم باشیم. با توجه به برخی خلأها در تفاسیر موجود، نواقص کار، لزوم فهم بهتر و گسترش مفاهیم قرآنی در سطح جهانی، کشف قوانین اجتماعی و تطبیق آیات بر مصادیق جدید احتیاج به تفسیر تطبیقی را بیش از پیش نمایان کرده است. با توجه به فرا زمانی و فرا مکانی بودن قرآن کریم، تدبر در آیات قرآن کریم، بررسی روایات سبب نزول و شأن نزول فریقین با روش نو، کمک شایانی در کشف معانی و مفاهیم قرآنی خواهد کرد.
بَشَوی به دیگر ویژگی های این تفسیر اشاره کرد و اظهار داشت: این تفسیر توجه ویژه به مباحث روز و مبتلابه جامعه، از حیث اعتقادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خواهد داشت؛ پرهیز از تکرار، اضافه گویی، سخن بدون مدرک و تنیش آفرین از سیاستهای راهبردی این تفسیر است.
او ادامه داد: الگوگیری و مدلسازی داستانها، ضربالمثلهای قرآنی و کاربرد آنها برای جامعه امروزی و سعی در اسلامی سازی جوامع و معرفی سبک زندگی قرآنی برای نسل امروزی از ویژگی این تفسیر است. به خاطر رهایی خواننده از سردرگمی و رسیدن به پیام الهی، تفسیر سوره مبارکه کوثر طبق مراحل « ترجمه آیات»، «فضای نزول»، «سبب نزول»، « بررسی تطبیقی روایات فریقین»، «تفسیر آیات» و «درس زندگی» صورت گرفته است.
لازم به ذکر است، این تفسیر مقدمه ای از شخصیت های صاحب نظر و اساتید ممتاز حوزه و دانشگاه از جمله آیت الله احمد عابدی و حجه الاسلام والمسلمین محمدعلی رضائی اصفهانی را بهمراه دارد.
تاکنون بیش از 200 عنوان کتاب و مقاله علمی حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد یعقوب بشوی به زبان های اردو، فارسی، عربی، انگلیسی، بنگالی، فرانسوی، آذری، برمی، تاجکی، هندی، هوسا، پشتو، سندهی، تایلندی ترجمه شده، چاپ یا در حال چاپ است.
همچنین در این مراسم تعدادی از اساتید و پژوهشگران المصطفی، نمایندگانی از سوی دفتر آیت الله یثربی کاشانی، جمعی از مسئولان حرم حضرت معصومه سلام الله علیها، نمایندگانی از علمای مشهد، شخصیت های برجسته علمی حوزه علمیه قم و برخی از اساتید حوزه و نمایندگانی از مجامع و احزاب مذهبی پاکستانی مقیم در حوزه علمیه قم حضور داشتند.
تصاویر