امروز : جمعه 10فروردینماه 1403 | ساعت : 03 : 03

آخرین اخبار

ثبت پایین‌ترین نرخ رشد جمعیت در مصر طی نیم قرن اخیر

شفقنا- وزارت برنامه ریزی مصر از ثبت پایین ترین...

شمار مسافران خراسان رضوی به هشت میلیون نفر رسید

شفقنا- جانشین رییس ستاد اجرایی خدمات سفر خراسان رضوی...

5 نفر براثر واژگونی خودرو در مسیر سبزوار – خوشاب خراسان رضوی مصدوم شدند

شفقنا- مسوول روابط عمومی مرکز اورژانس دانشگاه علوم پزشکی...

آناتولی: بزرگترین محموله هروئین در مرز ترکیه و عراق کشف و ضبط شد+ تصاویر

شفقنا- وزارت بازرگانی ترکیه از موفقیت اداره گمرک این...

دادستان استان: درگیری مسلحانه بر سر مسائل شخصی در یاسوج 2 کشته بر جای...

شفقنا- دادستان عمومی و انقلاب مرکز کهگیلویه وبویراحمد با...

دیدار امیرعبداللهیان با رئیس جمهور ترکمنستان

شفقنا- وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که به...

انستیتوت مطالعات استراتژیک استرالیا: طالبان در خصوص مبارزه با داعش و القاعده در افغانستان...

شفقناافغانستان- انستیتوت مطالعات استراتژیک آسترالیا می‌گوید که ادعای طالبان...

معاون استاندار خبر داد: ورود حدود 8 میلیون مسافر نوروزی به مشهد

شفقنا- جانشین رئیس ستاد اجرایی خدمات سفر خراسان رضوی...

نشست هیئت‌های ایران و ترکمنستان

شفقنا- نشست هیأت‌های ایران و ترکمنستان به ریاست وزرای...

برپایی مراسم احیای شب های قدر در بیت مرحوم آیت الله صانعی

شفقنا- مراسم سوگواری شهادت حضرت علی(ع) و احیای شب...

مراسم عزاداری شهادت حضرت علی(ع) در دفتر حضرت آیت الله وحید خراسانی برگزار می...

شفقنا- مراسم عزاداری شهادت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در دفتر...

گزارش تصویری: مراسم بزرگداشت مرحومه زهرا شجاعی  

شفقنا- مراسم بزرگداشت و سومین روز درگذشت مرحومه سیده...

شخصیت وجودی حضرت زهرا(س) تک بُعدی و تک ساحتی نبود/ حضرت در مقابل حرف زور و ظلم و تعدی مقاومت کردند/ نسبت به زندگی فاطمه(س) هنوز شناخت کافی نداریم؛ دکتر اشرف بروجردی در گفت وگو با شفقنا

شفقنا- دکتر اشرف بروجردی با بیان اینکه دانستن و دانشمند بودن، پذیرش مسئولیت های اجتماعی و بی تفاوت نبودن در قبال جریان های اجتماعی مواردی است که از زندگی حضرت زهرا(س) استنباط می کنم و می توان آنها را آموخت، گفت: عفت و پاکدامنی و مقاومت در برابر گناه از جمله مواردی که زنان از حضرت زهرا(س) آموخته اند، اما آنچه تا به امروز به آن بی توجهی شده، بروز فکری زن مسلمان است، زن مسلمان در سمت های اجرایی و موقعیت های مسئولیت پذیری در جامعه می تواند این بروز فکری را داشته باشد لذا باید فرصتی یکسان برای زنان و مردان در سمت های اجرایی فراهم شود تا زنان بتوانند از آن فرصت استفاده کنند و آن باورهای دینی و فکری و باوری هایی که می تواند جامعه را به تعالی برساند و جامعه را توسعه یافته کند، بازگو نمایند.

دکتر اشرف بروجردی در گفت وگو با شفقنا، درخصوص اینکه تا به امروز از حضرت زهرا(س) چه آموخته ایم، اظهار کرد: سخت است که بگوییم همه ابعاد وجودی حضرت زهرا(س) را شناخته ایم و همه آن آموزه ها را سرلوحه زندگی خود قرار داده ایم و حتی به آنها عمل می کنیم چرا که میزان شناخت ما از زندگی حضرت زهرا(س) بسیار کم است، تا به امروز واقعیت های وجودی آن حضرت توسط مورخین و کسانی که صاحب نظر بودند، چندان تبیین نشده است.

شخصیت وجودی حضرت زهرا(س) تک بُعدی و تک ساحتی نبود

وی ادامه داد: آنچه در مورد زندگی حضرت زهرا(س) مستند ماست بیشتر روایاتی است به نقل از رسول الله، امیرالمومنین علی(ع) و فرمایشاتی است که حضرت زهرا(س) داشتند که البته این اسناد می تواند به ما یک خط مشی را نشان دهد مبنی بر اینکه باید چه بیاموزیم

به نظر من آنچه بیش از هر موضوع دیگری باید مورد توجه قرار گیرد، این است که شخصیت وجودی حضرت زهرا(س) تک بُعدی و تک ساحتی نبود. در حالی است که داده هایی که به ما می رسد و مواردی که بیشتر روی آن تکیه می شود و برای جامعه تشریح می گردد، نقش حضرت زهرا(س) درون خانواده، مظلومیتی که داشتند و ظلم به حضرت است.

این فعال زنان گفت: تأکید دارم شخصیت وجودی حضرت زهرا(س) تک بُعدی و تک ساحتی نبود به این دلیل که حضرت زهرا(س) صفاتی دارند که آن صفات نشان دهنده توجه ایشان به آن ابعاد است، مانند محدثه بودن که راوی حدیث بودند، عالمه بودن، اندیشمند بودن و صفاتی از این دست که متأسفانه کمتر به آنها پرداخته می شود.

پاسخ حضرت علی(ع) به پرسش پیامبر(ص) که فاطمه(س) را چگونه دیدی؟

بروجردی اظهار کرد: از میان روایات مختلف، اگر این دو روایت که در ادامه به آنها اشاره خواهم کرد را کنار هم قرار دهیم، می توان متوجه شد که ذی وجوه بودن حضرت زهرا(س) در همه زمینه های زندگی ایشان کاملاً ملموس است. روایت اول اینکه، وقتی حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) ازدواج کردند، زوجی بودن که نشان آسمانی داشتند از این جهت که به منبع وحی که رسول خدا(ص) است، متصل بودند. پیامبر(ص) از حضرت علی(ع) پرسیدند که فاطمه(س) را چگونه دیدی؟ حضرت علی(ع) می فرمایند: نِعْمَ اَلْعَوْنُ عَلَى طَاعَةِ اَللَّه من او را بهترین یاور در راه اطاعت خداوند می دانم.

از این روایت شاید به نظر برسد که «اطاعت» تنها بدین معناست که عبادت کنیم، ولی به نظر من اطاعت کردن یعنی ورود به همه آن دستورالعمل ها و اوامری که خداوند برای ما تعیین می کند تا بتوانیم زندگی خود را بر همان مبنا شکل دهیم و همه این دستورالعمل ها جزو اطاعت امر خداست و علی(ع) در جواب رسول خدا(ص) می فرمایند که فاطمه(س) بهترین یاور برای من در اطاعت کردن از خداست. در واقع حضرت زهرا(س) هیچ گاه در مسیر اطاعت خداوند سنگ اندازی و مانع تراشی نمی کند و همواره همسر خود را برای اطاعت از خداوند همراهی می کند و همین امر نشان دهنده این است که حضرت زهرا(س) نیز از همین ویژگی یعنی اطاعت از خداوند برخوردارند.

وی افزود: روایت دوم مربوط به زمانی است که حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) از رسول خدا(ص) می خواهند که تقسیم مسئولیت کنند، مسئولیت درون خانه به زهرا(س) و مسئولیت بیرون خانه به علی(ع) سپرده می شود، اما حضرت زهرا(س) مسئولیت درون خانه را میان خود و فضه تقسیم می کند، یک روز در میان مسئولیت اداره خانه و تأمین نیازهای خانواده را خودشان به عهده دارند و روز دیگر فضه؛ آن روزی که فضه مسئول کار خانه است، حضرت زهرا(س) به عبادت، رسیدگی به امور مردم و پاسخگویی به سوالات مردم و آموزش دادن شیوه های زندگی به زنان مدینه می پرداختند و به نظر می رسد که حضرت بیشتر بر این موارد تکیه داشتند.

این فعال زنان گفت: اگر بخواهم این موضوع را جمع بندی کنم و از آن الهام بگیرم، می توانم بگویم که شاید مهم ترین خصیصه یا مهم ترین ویژگی که می توانم برای زنان برشمارم تا بر اساس آن به زندگی حضرت زهرا(س) تأسی کنند یا به عبارتی آموزه هایی که می تواند مورد توجه قرار گیرد همین است که ابعاد وجودی خود را به کار بگیرند، اینطور نباشد که تنها از ساحت یک زندگی روزمره وارد شوند، دانستن و دانشمند بودن، پذیرش مسئولیت های اجتماعی و بی تفاوت نبودن در قبال جریان های اجتماعی مواردی است که از زندگی حضرت زهرا(س) استنباط می شود و می توان آنها را آموخت.

بروجردی ادامه داد: حضرت وارد مسجد می شوند و سخنرانی می کنند، خطبه ایشان تعیین کننده یک چارچوب و یک استراتژی برای زندگی مسلمانان چه زن و چه مرد است، حضرت نشان می دهند که باید نسبت به آینده اسلام و جامعه اسلامی و نسبت به اینکه چه مسئولیت هایی بر عهده انسان های دیگر است، حساس بود.

بحث دانش و دانستن یکی دیگر از وجوهی است که باید به آن تکیه و توجه کرد و بدانیم که اگر زنی تنها در درون خانواده، مسئولیت خانواده را عهده دار است، مسئولیت خانواده را داشتند به این معنا نیست که او از سایر مأموریت ها و مسئولیت ها مغفول بماند. وقتی پیامبر(ص) می فرماید؛ آموزش و دانستن و کسب علم برای هر زن و مردی واجب است طلَبُ الْعلْمِ فرِیضَةٌ عَلَی کلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ؛ بدین معناست که منِ زن مسلمان باید وقت، انرژی، توان، ذهن و فکر خود را به کسب دانش، علم، تعامل با دیگران و به پذیرش مسئولیت اجتماعی معطوف کنم، من نمی توانم نسبت به جامعه بی تفاوت باشم. وقتی پیامبر(ص) اینطور دستور می دهند که این امر یک فریضه واجب بر همه زنان و مردان است، مسلماً حضرت زهرا(س) هم فرمان پیامبر(ص) را نادیده نمی گیرند.

نسبت به زندگی حضرت زهرا(س) شناخت کافی نداریم

ما نسبت به زندگی حضرت زهرا(س) هنوز به قدر کفایت نمی دانیم  و علمای ما دقیقاً زندگی حضرت را تبیین نکردند، حداکثر این جمله را می بینیم که فاطمه زهرا(س) قطب عالم امکان است، ولی ما چقدر این جمله را تبیین کردیم؟ فاطمه زهرا(س) قطب عالم امکان است یعنی چه ابعادی از وجود ایشان می تواند این تأثیرگذاری را داشته باشد؟ همین ابهامات باعث می شود که این چهره در جامعه در غفلت قرار بگیرد، ما سالانه تولد یا شهادت حضرت زهرا(س) را فرصتی قرار می دهیم که اظهار ارادتی نسبت به ایشان داشته باشیم ولی این اظهار ارادت با بیان ساده به تنهایی کفایت نمی کند. طبیعتاً اگر جامعه زنان به این سمت بروند که چگونه می توانند در ابعاد مختلف اجتماعی، حتی ابعاد سیاسی نقش آفرینی کنند، می توانیم بگوییم که تا حدودی از سیره حضرت زهرا(س) و قطب عالم امکان بودن ایشان توجه و الگوبرداری شده است.

هنوز از بسیاری از حقایق زندگانی حضرت زهرا (س) غفلت وجود دارد

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با تأکید بر اینکه حضرت زهرا(س) تا به امروز به درستی شناخته نشده است، گفت: معمولاً این ناشناختگی باعث شده که ما در زندگی خود کمتر از ایشان به عنوان یک نمونه انسان کامل بهره لازم را ببریم، ولی طبیعتاً برخی از افراد در جامعه شاخص هستند و به حضرت زهرا(س) توجه دارند و زندگی ایشان برای آنان الگو و درس و یک چراغ راه است،

حضرت زهرا(س) در مقابل حرف زور و ظلم و تعدی مقاومت کردند

بروجردی افزود: در سطح خواص بسیاری هستند که تأسی به وجود نازنین حضرت زهرا(س) را در زندگیشان دارند و موفق هم بودند، البته نشانه های این بهره گیری توسط خواص در جامعه بروز و ظهور نداشته است به طور مثال حضرت زهرا(س) طبق تاریخ در مقابل حرف زور و ظلم و تعدی مقاومت می کند، آنقدر مقاومت و ایستادگی می کند و سعی می کند که صبوری و مقاومت را نشان دهد که دشمن را شرمنده می کند، شبانه به در خانه حضرت می آیند و از ایشان عذرخواهی می کنند. البته باز متأسفانه باید بگویم که تاریخ چندان شفاف زندگی و ابعاد وجودی ایشان را برای ما بازگو نکرده است که بتوان به خوبی از آن بهره لازم را بُرد.

عفت و پاکدامنی زنان جامعه نشانه ای از بهره گیری از زندگی حضرت زهرا(س) است

وی درباره اینکه در جامعه فعلی چه نشانه های بارزی از نهادینه شدن سیره حضرت زهرا(س) قابل مشاهده است؟ گفت: مواردی مثل عفت و نگاه بریده شده از گناه را در جامعه خود داریم، جامعه ایرانی و زنان ما واقعاً زنانی هستند که باید در پاکدامنی بسیار مورد توجه قرار گیرند، ممکن است که برخی بگویند که ما در جامعه غیر از این می بینیم، ولی کم نیستند زنان جامعه ما که همین یک مورد را از زندگی حضرت زهرا(س) یاد گرفتند که باید به عفاف و عفت پایبند باشند به عبارت دیگر در مقابل گناه مقاومت کنند. اینها مواردی است که زنان ما در زندگی از حضرت زهرا(س) آموخته اند و بسیار به این معرفتی که کسب کردند، پایبند هستند. ممکن است که در برخی از نسل امروز اشکالاتی دیده شود، ولی به معنای هرزگی نیست، زنان ما زنان هرزه ای نیستند، زنان عفیفی هستند که شکل ظاهرشان ممکن است نمادی که عفت تعریف می شود را نداشته باشد، اما ذاتاً زنان پاکدامنی هستند که می توان به وجود آنان افتخار کرد.

الگوبرداری از حضرت زهرا(س) نیازمند فراهم ساختن بسترها

وی در پاسخ به اینکه در جامعه تا چه اندازه ظرفیت الگوبرداری از سیره حضرت زهرا(س) فراهم شده است؟ گفت: این امر مشروط به این است که واقعاً این بستر فراهم شود تا بتوان به این سمت رفت که زنان جامعه ما احساس کنند از آموزه های حضرت زهرا(س) بهره لازم را ببرند. اگر می گویم باید این بستر فراهم شود به این دلیل است که باید فرصتی داشته باشیم و بتوانیم حرف خود رابازگو کنیم و جایگاه خود را برای دیگران ترسیم کنیم و زن مسلمان بتواند بروز و ظهور فکری خود را در جامعه داشته باشد.

سمت های اجرایی و موقعیت های مسئولیت پذیری در جامعه باید به شکل متناسب در اختیار زنان قرار گیرد

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ادامه داد: بروز فکری زن مسلمان در کجا می تواند تجلی پیدا کند؟ علاوه بر تحصیل و تدریس و نوشتن و اشتغالاتی که می شناسیم،  آنجایی که تریبون داشته باشد. کجا می تواند تریبون داشته باشد؟ آنجایی که مسند یک مأموریت و مسئولیت اجتماعی داشته باشد، آنجایی که بتواند برای همه ندای واحدی را ارایه دهد، منظورم این است که سمت های اجرایی و موقعیت های مسئولیت پذیری در جامعه باید  بین زنان و مردان تقسیم شود. باید فرصت های مناسبی فراهم شود تا زنان بتوانند از آن فرصت استفاده کنند و آن باورهای دینی و فکری و باوری هایی که می تواند جامعه را به تعالی برساند و جامعه را توسعه یافته کند، بازگو نماید. این فرصت ها هنوز به صورت متناسب در اختیار زنان نیست، به عبارت دیگر مسند قرار گرفتن در موقعیتی که بتوان حرف اثرگذار و اثربخش را به دیگران انتقال داد،  هنوز در اختیار زنان قرار نگرفته است، اما می توان این اقدام را در آینده انجام داد.

بروجردی در پایان گفت: ما تاریخ را نقل نکردیم، ولی اگر همین چند روایت را به درستی تبیین کنیم، به راحتی می توانیم به این برسیم که بسیاری از محدودیت ها، ممنوعیت ها و محرومیت ها برای زنان در پذیرش  مسئولیت های اجتماعی وجود ندارد. امروزه شاید عنوان آن مثلا در قالب ریاست جمهوری و وزارتخانه تعریف می شود، ولی به هر حال از جمله مسندی است که می تواند مسایل جامعه را تمشیت کند و می تواند در جایگاهی باشد که زنان در آن جایگاه اثرگذاری و اثربخشی کلام و رویه شان را به دیگران اعلام کنند.

اخبار مرتبط

پاسخ دیدگاه

لطفا نظر خود را وارد کنید
نام خود را بنویسید