شفقنا-حضرت آیت الله العظمی سبحانی به پرسشی درباره سادات پاسخ گفته است.
به گزارش شفقنا متن پرسش وپاسخ مطرح شده بدین شرخ است:
ريشه «سيادت» چيست؟ و چرا بايد به سيّدها احترام گذاشت؟
بسمه تعالى: سيادت يك نوع شرافت معنوى است كه در دودمان پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم) وجود دارد و اساساً اين يك موضوع عمومى است كه فرزندان و دودمان شريف و برجسته به تناسب مقام بزرگِ خاندان آنها، در ميان تمام اقوام، داراى احترام و شخصيت خاصى هستند. بنابراين احترام و شخصيت «سادات» در نظر ما براى همان نسبتى است كه با بزرگترين شخصيت عالم انسانيت يعنى پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم)دارند وكلمه «سيد» كه در لغت عرب به معناى «آقا» است به همين رو به آنها اطلاق مى شود. و در كلمات پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم)و ائمه(عليهم السلام)در مورد بعضى از اهل بيت به كار برده شده است.والله العالم
احکام مربوط به سادات
سؤال 1. آيا كسى كه مادرش سيده مى باشد به سادات منتسب مى باشد؟
بسمه تعالى: انتساب از طريق پدر يا مادر مايه سيادت است ولى حقوق واجبه مانند خمس به كسى مى رسد كه از طرف پدر منسوب باشد. والله العالم
سؤال2. آيا پرداخت سهم سادات و امام(عليه السلام) بايد با اجازه ى مجتهد جامع الشرايط باشد؟ آيا مى توان به صورت اقساط پرداخت؟
بسمـه تعـالـى: سهـم امـام و سهـم سـادات مـربـوط بـه مقـام امـامت اسـت و بايـد با اجـازه ى امـام يا نـائب او (مجتهـد جـامع الشرايط) پـرداخت شـود و با اجازه ى مجتهد جامع الشرايط مى توان دست گردان كرد. والله العالم
سؤال 3. چگونه مى توان به سادات كمك مالى كرد؟ آيا صدقه به آنها تعلّق مى گيرد؟
بسمه تعالى: از خمس درآمدها، سادات سهم دارند و همچنين مى توان از صدقات مستحبه به آنان داد. والله العالم
سؤال 4. دادن كفارات واجب و رد مظالم از طرف غير سادات به سادات جايز است يا خير؟
بسمه تعالى: احتياط آن است كه به سادات داده نشود. والله العالم
سؤال 5. آيا چاپ نهج البلاغه و صحيفه ى سجاديه و امثال آن از جهت حق تأليف، براى سادات حقى ايجاد مى شود؟
بسمه تعالى: حقى ايجاد نمى كند. والله العالم
بسمه تعالى: هرگاه زن سيده فقير است و قادر بر اداره زندگى نيست مى توان از بابت خمس به او پرداخت كرد و لازم نيست گفته شود كه اين مبلغ بابت خمس است . والله العالم
سؤال7 . انتساب سادات چگونه است؟
بسمه تعالى: حضرت هاشم جد دوم پيامبر اسلام است و نسب پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم)چنين است: محمدبن عبدالله بن عبدالمطلب بن هاشم و اولاد هاشم همگى جزء سادات بوده و سيادت پيامبر و على و فرزندان او همگى به هاشم منتهى مى شود . هرچند افتخار هاشم به اين است كه جد اعلاى رسول گرامى و اميرمؤمنان(عليه السلام)است بنابراين سيادت قبل از پيامبر اسلام بوده است و سادات فعلى در كشور ايران غالبا از نسل حضرت زهرا(عليهما السلام) و احياناً از نسل عباس بن عبدالمطلب هستند . والله العالم
سؤال 8 . سيدى كه اكنون فقير نيست ولى چند ماه ديگر فقير مى شود آيا جايز است سهم سادات بگيرد؟
بسمه تعالى: نمى توان پرداخت كرد . والله العالم
سؤال 9 . آيا ساداتى كه نسبت آنان از شاخه حضرت على(عليه السلام) به جانب عبدالمطلب منتهى مى شوند و هيچگونه ارتباطى با ذات مقدس حضرت زهرا سلام الله عليها ندارند حكم همان سيادت مصطلح را دارند ؟
بسمه تعالى: فرزندان هاشم همگى سيدند هر چند از طريق پيامبر(صلى الله عليه وآله) يا دخت گرامى او به هاشم نرسند.والله العالم
سؤال 10 . آيا سيد غير فقير و غير فقيه صرفاً به عنوان سيادت خويش در مواردى كه پيش مى آيد مى تواند با مؤمنين دستگردان نمايد و سهم سادات را بگيرد؟
بسمه تعالى: فقط دستگردان از آن فقيه و يا وكيل اوست.والله العالم
سؤال 11. تبديل وجه خمسى به اجناس ديگر از قبيل پوشاك و وسائل زندگى و دادن آنها به سادات به نظر حضرت عالى چگونه است به ويژه هنگامى كه سيد از پذيرفتن سهم سادات جداً ناراحت مى شود؟
بسمه تعالى: با اجازه مرجع تقليد و يا وكيل او اشكالى ندارد.والله العالم
سؤال 12 . شخصى مى خواهد مبلغى را به سيد مستحقى به عنوان وام بدهد و مى داند كه سر سال مبلغى را به سادات در ذمّه خواهد داشت، آيا مى تواند سر سال آن مبلغ را از مال سادات احتساب كند؟
بسمه تعالى: اگر به عنوان وام داده است سر سال مى تواند بابت خمس حساب كند. والله العالم
سؤال 13 . آيا كفارات و مظالم و صدقات تبرعى را مى توان به سادات داد؟
بسمه تعالى: احتياطاً به غير سيد بپردازد.والله العالم