شفقنا- رییس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران مهم ترین وظیفه فعلی حوزه علمیه قم را تولید علوم انسانی اسلامی دانست و گفت: باید براساس ایدئولوژی اسلامی به تولید علوم انسانی – اسلامی پرداخت و جوامع اسلامی براساس نظریه های علوم انسانی و علوم اجتماعی اسلامی اداره شود وگرنه همین وضعیتی که در حال حاضر در کشورهای اسلامی می بینید که به شدت گرفتار بحران و مشکلات متعدد هستند، ادامه خواهد یافت.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه در گفت وگو با شفقنا به مهم ترین رسالت حوزه علمیه قم در شرایط فعلی ایران و جهان تشیع اشاره و اظهار کرد: امروزه مهم ترین آسیب و بحرانی که در جهان اسلام با آن مواجه هستیم این است که از یک طرف جهان اسلام، اسلام یعنی هستی شناسی اسلامی و انسان شناسی اسلامی و معرفت شناسی اسلام را پذیرفتند، اما در اداره جوامع اسلامی از علوم انسانی سکولار و علوم انسانی که مبتنی بر ایدئولوژی لیبرالیستی و سوسیالیستی است، استفاده می کنند.
او ادامه داد: حوزه های علمیه با کمک مبانی که به آنها اشاره کردم مباحث فقه و اخلاق اسلامی را مدون می کنند، اما به حوزه های دیگر علوم انسانی و اجتماعی نمی پردازند؛ به عنوان مثال در حال حاضر نظام سیاسی، اقتصادی و تربیتی که در دنیا رایج است مبتنی بر نظام های لیبرالیستی یا سوسیالیستی است حتی در کشورمان اقتصاد لیبرالیستی حاکم است یعنی مدل بانکداری و تدوین برنامه و بودجه براساس اقتصاد لیبرالیستی است. این چه نوعی است!؟ جامعه اسلامی، اعتقادات اسلامی ولی علوم انسانی سکولار؛ این مسایل در واقع جامعه اسلامی را گرفتار یک بحرانی کرده است.
او با تأکید بر اینکه جوامع اسلامی باید براساس نظریه های علوم انسانی و علوم اجتماعی اسلامی اداره شود، گفت: به نظر من حوزه های علمیه باید توجه کنند که همه علوم انسانی در دنیا مبتنی بر ایدئولوژی های خاصی است، علوم انسانی که علم محض باشد، نداریم و ایدئولوژی ها بر این علوم تأثیرگذار هستند بنابراین باید براساس ایدئولوژی اسلامی به تولید علوم انسانی – اسلامی پرداخت و جوامع اسلامی براساس نظریه های علوم انسانی و علوم اجتماعی اسلامی اداره شود وگرنه همین وضعیتی که در حال حاضر در کشورهای اسلامی می بینید که به شدت گرفتار بحران و مشکلات متعدد هستند، ادامه خواهد یافت.
رییس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران افزود: در کشوری مانند ایران که دارای امنیت هست نیز می بینیم که مدل اقتصاد لیبرالیستی چه بلایی بر سر جامعه ما آورده، کارخانه ها تعطیل، تورم و بیکاری روبه افزایش و نه تنها گره ای باز نمی شود بلکه بحران های اقتصادی هم ایجاد می شود در حالی که نظریه اقتصاد اسلامی دقیقاً مبتنی بر جایگاه مردم است و این مردم هستند که باید وضعیت اقتصادی را سامان دهند، اما مدل های لیبرالیستی دنبال سود حداکثری برای افراد حداقلی است که قدرت واردات و صادرات و گمرک به دستشان هست؛ مشخص است که این مساله باعث افزایش بیکاری است.
او به مهم ترین وظیفه حوزه علمیه در شرایط فعلی اشاره و خاطرنشان کرد: به نظر من در حال حاضر مهم ترین وظیفه حوزه های علمیه این است که علوم انسانی اسلامی را تولید کنند و به نقد نظریه علوم انسانی سکولار بپردازند به تعبیر دیگر مبانی هستی شناسی و معرفت شناسی و مباحث مبنایی که از فقه و اخلاق استفاده می کند را مقداری توسعه دهند و به سایر حوزه علوم انسانی و اجتماعی تزریق کنند و در نهایت به تولید علوم انسانی اسلامی بپردازند.
او در مورد نقش مرجعیت در اصلاح نقطه ضعف مورد اشاره حوزه های علمیه، گفت: قطعاً مراجع نقش کلیدی و اساسی در این مساله خواهند داشت، توجهی که مراجع عظام نسبت به علوم انسانی و تحول علوم انسانی پیدا و توصیه می کنند می تواند منشأ بالندگی حوزه شود. درست است که مرکز مدیریت حوزه وجود دارد ولی مدیریت اساسی حوزه به دست مراجع تقلید است.
خسروپناه در پاسخ به اینکه اگر روند فعلی در حوزه علمیه ادامه پیدا کند، چه آینده ای برای حوزه علمیه قم ارزیابی می کنید؟ گفت: من همانطور که امام فرمودند کاملاً معتقد به فقه جواهری هستم ولی این فقه جواهری باید به فقه احکام راهبردی و ساختاری توسعه پیدا کند. اگر حوزه ها به روندی که امروز دارند، ادامه دهند و به این مسایل نپردازند و فقط فقه احکام رفتاری و تعارف را دنبال کنند به نظرم نتیجه آن این خواهد شد که حوزه ها پاسخگوی مسایل زمان و مکان خود نخواهند بود و وقتی حوزه ای پاسخگوی زمان خود نباشد به حاشیه رانده می شود.
انتهای پیام
