شفقنا- استاد دروس خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان با اشاره به ضرورت تاسیس جامعه مدرسین حوزه علمیه مشهد اظهار کرد: راه اندازی این مجمع در مشهد به جهت شرائط مذهبی و سیاسی خاص آن ضرورتی ویژه و انکار ناشدنی در راستای رفع دغدغه های حوزه دارد.
به گزارش شفقنا، حجت الاسلام و المسلمین سید علی دلبری در حاشیه امتحانات شفاهی خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان با بیان اینکه انتظار امروز ما از حوزه علمیه، آموزش در هم تنیده با پژوهش توام با تهذیب است، گفت: در نگاه داوری باید نقش کلیدی و موثر حوزه علمیه خراسان را در تولید علم و اندیشه و فعالیت در پایگاه های علمی سنجید و جایگاه پژوهش را امروز در حوزه ارزیابی کرد.
او با بیان این که یک روحانی ممحض و فاضل باید داشته های علمی مستند، تهذیب نفس و توانایی های پژوهشی ویژه ای داشته باشد، تصریح کرد: در این راستا اساتید حوزه علمیه خراسان باید در سه جهت شاگرد پرور باشند و به هر سه حوزه اساسی و بنیادین آموزش، پرورش و پژوهش توام با یکدیگر برای دستیابی به نشاط و پویایی در حوزه نگاه کنند چراکه موفقیت هر استادی مرهون میزان فرصتی است که در اختیار تعلیم و تربیت طلاب می گذارد.
استاد حوزه علمیه خراسان با بیان این که طلاب، دست پرورده و رهاورد تعلیم و تربیت اساتید حوزه هستند، خاطرنشان کرد: حوزه باید با رشد و ارتقا بنیه علمی اساتید تلاش کند این اساتید طرح مساله کرده و سپس حل این مساله را به خود طلبه واگذار کنند تا طلاب فعال و پویا شده و به واقع این مساله محوری باید در توانمندی های اساتید حوزه بروز و ظهور پیدا کند.
دلبری گفت: در راستای بهینه سازی دروس خارج باید هر طلبه برای شرکت در درس خارج بر مقدمات و اولیات علوم حوزوی تسلط کافی و وافی را داشته باشد و تأییدیه ویژه اساتید در هر پایه ای از سطوح حوزه های علمیه را به همراه یک فعالیت پژوهشی در حد پایان نامه سطح سه ارائه کند.
او ادامه داد: هر طلبه ای در کنار خواندن فقه و اصول در دروس سطح حوزه باید با تاکید بر سلایق و توانمندی های خود در موضوعاتی جز فقه و اصول در امر تبلیغ و تدریس، کار و فعالیت کند و پاسخگویی به نیازهای روز جامعه داشته باشد.
این استاد حوزه با بیان این که باید طلاب در هر یک از جلسات درس خارج حضور فعالی داشته و غیبت بیش از یک چهارم جلسات برگزار شده (حدود سی جلسه) موجب محرومیت طلبه از امتحان شود، یادآور شد: همراه با این حضور فعال باید امتحانات کتبی از قالب کتاب باز خارج شود؛ این گونه برگزاری امتحان در شأن عالی ترین پایه دروس حوزه نیست.
دلبری با اشاره به اینکه در این زمینه پیشنهادهایی ارائه می شود، ابراز کرد: اینکه هر طلبه بر اساس اطلاعات خود به صورت جزوه بسته پاسخگوی سوالات باشد نخستین پیشنهاد و راهکار دوم طراحی سوالات اجتهادی و مسئله محور در قالب جزوه باز است.
او در ادامه با اشاره به ضرورت تخصصی، کاربردی و اجتهادی شدن سوالات امتحانات کتبی حوزه و گره نخوردن همه سوالات با بیانات اساتید حوزه اظهار کرد: در این خصوص می توان کارگروه یا کمیسیونی برای ارزیابی سوالات امتحانات در نظر گرفت تا سوالات اجتهادی و کاربردی اساتید را به جهت وحدت رویه مورد بازبینی و اصلاح قرار دهند.
استاد حوزه علمیه خراسان ادامه داد: با این حال در صورت تصمیم بر استمرار امتحانات کتبی با همین کیفیت جزوه باز با بیان دیدگاه و نظر اساتید در این خصوص به نظر می رسد این یک کار لغوی است؛ همچنین حذف اصل امتحانات کتبی خارج فقه و اصول حوزه نیز و یا ارائه یا گواهی چاپ یک مقاله پژوهشی در راستای موضوع درس استاد در راستای معافیت از امتحان کتبی به عنوان راهکارهای سوم و چهارمی است که می توان در این حوزه ارائه داد.
او با بیان این که امتحانات شفاهی به جهت ارزیابی طلاب ضروری است اما باید اختلاف سلایق در ارائه نمرات طلاب کاهش پیدا کند، گفت: در حقیقت باید راهکاری برای ایجاد وحدت رویه میان گروه های امتحانی ارائه شود، مثلا با درج ریز نمرات در فرم مربوطه، مرتبا بازخورد نمرات گروه ها به اساتید گزارش شود و یا اساتید گروه ها در هر نوبت متغیر باشند.
دلبری با بیان این که نیازمند تقریرات علمی تر و پژوهشی تر بسته به سطح برجسته امروز حوزه علمیه خراسان هستیم، بیان کرد: امروزه باید در تقریرات طلاب ارائه تحقیق اضافی و یا دیدگاه محقق بیش از پیش تقویت شود.
او با بیان این که در شرایط امروز حوزه همه حوزویان اعم از طلاب و فضلای جوان تا اساتید وظیفه دارند تا اندیشه تحولی در حوزه مطابق با تاکیدات رهبری و مدیر حوزه علمیه خراسان، آیت الله عاملی داشته باشند، بیان کرد: همه بدنه حوزه به خصوص اساتید به عنوان زیربنایی ترین عنصر تعلیم و تربیت باید در راستای تقویت انگیزه و نشاط علمی طلاب و حل مشکلات موجود بکوشند.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: راهکار اصلی تحول نیز بنا به تعبیر رهبری همین شناسایی دغدغه های اساتید و متولیان حوزه و ارائه راهکار و راهبردهایی برای درمان و رفع این آسیب های احتمالی است.
او با بیان این که اساتید باید مشوق طلاب باشند تا آنان به درس و بحث و تحصیل مشتاق شوند، تصریح کرد: به همین جهت بر اساس تاکیدات آیت الله عاملی، مدیر حوزه علمیه خراسان باید از نظرات اساتید و مدرسان دروس خارج سالی حداقل دوبار در نشست های مشورتی برای پیشرفت و تعالی حوزه و ارتقا انگیزه طلاب استفاده شود.
دلبری با اشاره به ضرورت تاسیس جامعه مدرسین حوزه علمیه مشهد اظهار کرد: راه اندازی این مجمع در مشهد به جهت شرائط مذهبی و سیاسی خاص آن ضرورتی ویژه و انکار ناشدنی در راستای رفع دغدغه های حوزه دارد و شکل گیری این مجمع همراه با برگزاری کارگروه ها و نشست های تخصصی افزون بر اینکه در شرائط حساس سیاسی روز کارآمد است، می تواند مساعدت ویژه ای برای متولیان حوزه های علمیه باشد و بی شک این نظرات مشورتی کمک حال حوزه علمیه است.
او با بیان این که باید مدیریت عالی حوزه به عنوان پدر شفیق طلاب نگاه فراجناحی نسبت به همه آنان داشته باشند، گفت: مدیر عالی حوزه علمیه خراسان باید با نگاه دلسوزانه نسبت به همه اساتید و طلاب و در راستای ایدئولوژی جذب حداکثری، نظرات آن اساتیدی که دغدغه خاصی برای حوزه دارند را دریافت کرده و از آن در بدنه حوزه استفاده کنند.
دلبری با بیان این که حوزه باید در راستای پژوهش محور کردن همه دروس حتی درس خارج قدم برداشته و طرح های حمایتی از اساتید و طلاب را به مرحله اجرا بگذارد و به جدّ از طلاب حلقه اصلی درس خارج تقدیر کند، بیان کرد: حوزه باید در اجرای آموزش های پژوهش محور برنامه ریزی هایی برای آموزش مهارت های پژوهشی هم برای اساتید سطح و هم برای طلاب در راستای تحول در دروس خارج بردارد؛ چراکه اگر اساتید دروس خارج خودشان اهل تحقیق و پژوهش باشند، به تبع آن طلاب پژوهشگری نیز برای ارائه دروس خارج تحویل می دهند.
او با بیان این که حوزه حتی باید در مباحث پژوهشی برای اساتید نیز چندین برنامه ضمن خدمتی داشته باشند به گونه ای که برای مجوز تدریس یا ارتقا تدریس از طلاب سابقه پژوهشی بخواهند، خاطر نشان کرد: بنابراین باید توام و همزمان با ارائه اختیارات علمی، سابقه پژوهشی در ارتقا به دروس بالاتر به عنوان یک اصل اساسی در حوزه مطرح باشد و هر یک از اساتید باید توانمند در کتابت تحقیق و پژوهش باشند و بر این موضوع آنطور که باید و شاید زمان بگذارند.